Η σοβαρή περιπέτεια υγείας – που μεταφράζεται σε 15 ημέρες νοσηλείας στον «Ευαγγελισμό» κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας – του καθηγητή Οικονομικών της Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής του ΕΚΠΑ, Ιωάννη Υφαντόπουλου, ανήκει στο παρελθόν, χωρίς ο πανδημικός ιός να έχει αφήσει το αρνητικό… αποτύπωμά του στην υγεία του.
Κατά τη συνομιλία μας, η ανάσα του δεν κόβεται, το πάθος του για τη ζωή και τη δημιουργία παραμένει αναλλοίωτο, όπως και το γέλιο του, όταν η συζήτηση «αλαφραίνει». Ωστόσο οι περιγραφές του είναι τόσο δυνατές και φορτισμένες που αποκαλύπτουν την αδυσώπητη σκληρότητα του SARS-CoV-2, αλλά και την ανάγκη της τήρησης των μέτρων και της διατήρησης της κοινωνικής συνοχής και του αλτρουισμού.
Ο ίδιος διακρίνει την εμπειρία του σε τρία… κεφάλαια, δίνοντας στο πρώτο τον τίτλο «Αγνωσία». Ο καθηγητής εξηγεί: «Δεν γνωρίζουμε και δεν φανταζόμαστε πόσο ύπουλος είναι ο κορωνοϊός. Μελέτες δείχνουν ότι σήμερα εμφανίζει συνεχείς μεταλλάξεις και γίνεται πιο μεταδοτικός. Η άγνοιά μας μεταφράζεται στη συνήθη έκφραση “άσε, μωρέ, στους άλλους συμβαίνει. Δεν θα συμβεί σε εμένα”».
Ωστόσο συμβαίνει, αδιακρίτως: «Η δική μου εμπειρία αρχίζει με ένα βραδινό τηλεφώνημα από το νοσοκομείο του “Ευαγγελισμού”, όπου μια φωνή με πληροφόρησε: “Κύριε καθηγητά, είστε θετικός στην COVID-19».
Φίλοι του, γιατροί, τον παρακίνησαν να νοσηλευθεί, παρότι τα συμπτώματά του δεν προκαλούσαν ανησυχία. Την επομένη – στις 20 Μαρτίου – απευθύνθηκε στον «Ευαγγελισμό», διαπιστώνοντας εκ των υστέρων ότι «η πρόληψη μου έσωσε τη ζωή».
Το δεύτερο κεφάλαιο της περιπέτειάς του – «Η αμείλικτη μοναξιά της COVID-19» – ανοίγει με τον ίδιο να κάνει εισαγωγή στο νοσοκομείο, με αναπνευστική δυσχέρεια και πολύ χαμηλό πυρετό. «Οι γιατροί και οι νοσηλευτές στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, φορώντας τις “αστροναυτικές” στολές τους, άρχισαν μια σειρά από εξετάσεις. Πίσω από τις μάσκες, δεν μπορούσες να διακρίνεις το πρόσωπο, ένιωθες όμως την ανθρωπιά, την ευγενική συμπεριφορά και άκουγες υποστηρικτικές φωνές που σου έλεγαν “μη φοβάσαι, όλα θα πάνε καλά”».
Λίγο αργότερα από τα εξωτερικά ιατρεία μεταφέρεται στην Ουρολογική Κλινική, στον 6ο όροφο, που είχε μετατραπεί σε ειδικό θάλαμο. Το πρώτο σοκ ήταν όταν διάβασε την ταμπέλα «Προσοχή COVID-19», αντιλαμβανόμενος ότι εισέρχεται σε «ζώνη υψηλού κινδύνου».
Η απομόνωση
Τη μοναξιά της απομόνωσης δεν θα την ξεχάσει ποτέ: «Δεν έχεις κάποιον να σου κρατά το χέρι. Τα συναισθήματα του άγχους, της κατάθλιψης, της αγωνίας και της αβεβαιότητας οφείλονταν και στο γεγονός ότι οι θεραπείες βρίσκονταν σε πειραματικό στάδιο με αμφισβητήσιμη αποτελεσματικότητα».
Τις πρώτες επτά ημέρες τα συμπτώματα παρέμεναν ήπια. «Μάλιστα, υπήρχε η σκέψη να λάβω εξιτήριο. Ημουν όλο χαρά» θυμάται. Αιφνίδια ο πυρετός ανέβηκε. Τα μάτια των γιατρών όταν «διάβαζαν» τις ακτινογραφίες και τις αξονικές θώρακος, ήταν πλέον συνοφρυωμένα και σκυθρωπά. «Καταλάβαινα ότι κάτι δεν πάει καλά. Από εκεί και έπειτα ξεκίνησαν η αγωνία και η απαισιοδοξία, γιατί δεν γνώριζα αν θα παραμείνω στη μοναξιά του θαλάμου ή εάν θα μεταβώ στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας για διασωλήνωση. Δεν ήξερα όμως τι θα ήταν καλύτερο – εάν θα ήμουν πιο τυχερός να “φύγω” με ησυχία ή να εισαχθώ σε Μονάδα» αφηγείται ο κ. Υφαντόπουλος.
Τις νύχτες «φώλιαζαν» στον θάλαμο οι εφιάλτες, ταράσσοντας τον ύπνο του. «Οταν ξυπνούσα μέσα στα χαράματα, οι εφιάλτες αυτοί συναντιόνταν με τις εικόνες των νεκροφόρων που μετέφεραν τα φέρετρα μέσα στη νύχτα έξω από το νοσοκομείο». Περιγράφοντας εκείνες τις δύσκολες ώρες, στο μυαλό του έρχονται τα λόγια του Αριστοτέλη «ο άνθρωπος στέκεται φοβισμένος μπροστά στον θάνατο».
Οταν τον «στοίχειωναν» μακάβριες σκέψεις, «μόνο βάλσαμο ήταν τα “σήμαντρα” της εκκλησίας. Ηταν δίπλα από τον “Ευαγγελισμό” και καλούσαν σε πνευματική σύνδεση τους πιστούς με το Θείο. Η σκέψη της άδειας εκκλησίας άδειαζε ακόμα περισσότερο την ψυχή».
Και συνεχίζει: «Από το παράθυρο του θαλάμου διέκρινα ψηλά στον λόφο του Λυκαβηττού το εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου. Τα φώτα της γειτονιάς μού έδιναν μια πνευματική λάμψη και νοερά αντλούσα κουράγιο και ελπίδα ότι θα ξαναβρεθώ κι εγώ στις ίδιες ανηφοριές και στις ίδιες γειτονιές».
Σιγά σιγά έπεσε ο πυρετός. Η πνευματική δύναμη και οι συνεχείς ασκήσεις που έκανε για τη βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας τον βοήθησαν σημαντικά. Η αγωνία του οξύμετρου έληξε.
Το εξιτήριο
Επειτα από 15 ημέρες έλαβε εξιτήριο. Ενιωσε ανακούφιση και ευγνωμοσύνη που γύρισε στο σπίτι του. «Η μοναξιά όμως συνεχίστηκε για επιπλέον 20 ημέρες. Το φαγητό ερχόταν στην πόρτα του δωματίου, Δεν είχα καμία επαφή με τους οικείους μου, άκουγα όμως τις φωνές τους. Είχα, ηλεκτρονικά, επικοινωνία με τους φοιτητές και τους συναδέλφους, που με αποκαλούσαν “Λάζαρε” επειδή τα κατάφερα».
Εκτοτε κολυμπάει επί μιάμιση ώρα, ώστε να αποκατασταθεί πλήρως η υγεία του. «Θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στο ιατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό για τη φροντίδα τους και τη σημαντική κοινωνική προσφορά» υπογραμμίζει.
Και καθώς ο ίδιος έχει αφιερώσει την επαγγελματική του ζωή μελετώντας τα συστήματα Υγείας και προτείνοντας λύσεις, αντλεί ικανοποίηση από τα αντανακλαστικά του ΕΣΥ. «Διαπίστωσα εντυπωσιακή συνεργασία μεταξύ ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Ηταν φανερή η τήρηση των πρωτοκόλλων. Η δεύτερη παρατήρηση είναι ότι υπήρξε αποτελεσματικός μετασχηματισμός του νοσοκομείου, καθώς μέσα σε ένα απόγευμα κλινικές μετατράπηκαν σε θαλάμους COVID. Ακουγες να σέρνονται κρεβάτια, αναπνευστήρες… όλη αυτή την προετοιμασία. Και η τρίτη παρατήρηση είναι ότι για πρώτη φορά στη μεταπολεμική πορεία της χώρας μας οι επιστήμονες ανέλαβαν την ενημέρωση του κοινού και όχι οι πολιτικοί, όπως συνέβη στις ΗΠΑ».