Αναζήτηση
Οι τοίχοι τους τις περισσότερες φορές είναι ταλαιπωρημένοι. Μεγάλες επιφάνειες χωρίς ιδιαίτερα στολίδια, εκτεθειμένες στις φθορές του χρόνου, δεν τραβούν εύκολα το μάτι του περαστικού. Κι όμως θα έπρεπε. Γιατί πίσω τους κρύβονται αμέτρητες ιστορίες υγείας και βέβαια η αέναη μάχη της ζωής με τον θάνατο. Την κατάσταση αυτή ανατρέπουν δημόσιες τοιχογραφίες οι οποίες απλώνονται στις εγκαταστάσεις των κρατικών νοσοκομείων σε όλη τη χώρα, έργα προσφοράς ιδιωτικών κυρίως πρωτοβουλιών. Ευφάνταστα σχέδια από τα χέρια γνωστών καλλιτεχνών της street art δίνουν χρώμα στη μουντή καθημερινότητα των ναών της υγείας, χαρίζουν αισιοδοξία σε ασθενείς και ιατρικό προσωπικό ενώ συχνά δίνουν τροφή για σκέψη σε όσους περνούν το κατώφλι τους.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα τέτοιου έργου είναι η τοιχογραφία που εγκαινιάστηκε πριν από λίγες ημέρες στο νοσοκομείο Νίκαιας Αγιος Παντελεήμων. Ο καλλιτέχνης LifeInColour, αποδεχόμενος την πρόταση της Urban Act, της δραστήριας ομάδας για την προώθηση των τεχνών του δρόμου, πήρε τα σπρέι του και δίπλα στην είσοδο του νοσοκομείου ζωγράφισε μια γυναικεία φιγούρα με μάσκα και γάντια, να ετοιμάζεται να πέσει στη μάχη εναντίον του κοροναϊού. Ανάμεσα στους μπλε, πράσινους και μωβ τόνους που κυριαρχούν στην εικόνα, ξεπροβάλλει και η φράση «Σας ευχαριστούμε». Γιατί η τοιχογραφία αυτή αποτελεί κομμάτι της δράσης «Χρώμα στα νοσοκομεία», έναν φόρο τιμής στο ιατρικό προσωπικό που παλεύει να αντιμετωπίσει την πανδημία.
Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε τον περασμένο Ιούλιο στη Θεσσαλονίκη. Στους τοίχους του ΑΧΕΠΑ για μία εβδομάδα ο Same84 ζωγράφιζε την εικόνα μιας γιατρού που δένει τη μάσκα της πριν πιάσει δουλειά. Στα μπλε της μάτια καθρεφτίζεται η αποφασιστικότητα όλου του υγειονομικού προσωπικού στην αναμέτρηση με τον κοροναϊό ενώ στις αχνές κηλίδες του δέρματός της η ταλαιπωρία από τις πολύωρες βάρδιες. Συντροφιά της, στη μεγάλη επιφάνεια, ξανά το σύνθημα «Σας ευχαριστούμε».
O Taquen, ένας από τους πιο σημαντικούς street artist στον κόσμο υπέγραψε το Μάιο του 2019 την τοιχογραφία στον γκρίζο τοίχο της μαιευτικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Ρίου. Ο ισπανός καλλιτέχνης, στο πλαίσιο του Street Art Festival ετοίμασε τη Ρέα, τη θεά της γονιμότητας σ’ένα έργο που ονόμασε ο ίδιος «Ρέα, η μητέρα των Θεών». Η μεγάλη φιγούρα της θεάς είναι σε σκούρες αποχρώσεις, καλώντας τους επισκέπτες να στρέψουν το βλέμμα τους προς τα ψηλά.
Στο εξωτερικό του τμήματος επειγόντων περιστατικών του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης από την άνοιξη του 2017 ένα μεγάλο mural του ΙΝΟ. Ο γνωστός καλλιτέχνης της street art ένωσε τις δυνάμεις του με τον Σύλλογο Ασθενών Ηπατος Ελλάδος και στο πλαίσιο της δράσης «Η έκφραση της υγείας μέσα από την τέχνη» έκανε την τοιχογραφία με τίτλο «Stay away». Το σχέδιο απεικονίζει ένα τεράστιο χέρι να δείχνει προς τα κάτω έναν νέο με σκυμμένο το κεφάλι. Τις άσπρες και μαύρες αποχρώσεις του σκίζουν γαλάζιες στάλες. Το έργο έχει στόχο την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση για τα θέματα της ηπατίτιδας C καθώς και την καταπολέμηση των διακρίσεων εις βάρος των ασθενών της.
Στο δεύτερο έργο του με θέμα την ηπατίτιδα C, o INO αυτή τη φορά κόσμησε με τα σχέδιά του το κτίριο του ΕΟΠΥΥ στο κέντρο της Αθήνας. Τον Φεβρουάριο του 2019, ο ίδιος ετοίμασε στον τοίχο πίσω από το πάρκινγκ στη γωνία της Πειραιώς με τη Δεληγιώργη ένα ασπρόμαυρο mural. Η τοιχογραφία δείχνει έναν άνθρωπο, ο οποίος δεν έχει χαρακτηριστικά προσώπου. Φοράει όμως πουκάμισο και γραβάτα και πανηγυρίζει με τις γροθιές του ψηλά, ανάμεσα σε ιπτάμενα χαρτονομίσματα. Με αυτόν τον τρόπο, ο ΙΝΟ θέλει να στείλει ένα μήνυμα ενάντια στο κυνήγι του χρήματος, όταν η προσοχή του κόσμου πρέπει να πέφτει στη διασφάλιση της υγείας του.
Ο μητρικός θηλασμός ήταν ο προσανατολισμός των τοιχογραφιών που η Urban Act έκανε τον Απρίλιο του 2018 στο Τζάνειο Νοσοκομείο του Πειραιά. Η μαιευτική κλινική και το τότε νεοσύστατο τμήμα νεογνών, χάρη σε χορηγία ιδιωτικής εταιρείας γέμισε αρκουδάκια, καμηλοπάρδαλεις, πεταλούδες κι άλλες απαλές μορφές ζώων στο πλαίσιο της δράσης «Χρώμα στον χώρο της υγείας». Οι θάλαμοι ντύθηκαν με ροζ και γαλάζια παστέλ χρώματα, εκπέμποντας αισιοδοξία για όλα τα μωρά που έρχονται εκεί στη ζωή.
Στη Θεσσαλονίκη
Στο Ιπποκράτειο της Θεσσαλονίκης, στις αρχές του 2017 έστησαν τα σπρέι τους οι καλλιτέχνες Same84 και Apset. Πάνω από την είσοδο επί της οδό Αγίου Δημητρίου, οι δύο τους έκαναν μια τοιχογραφία 500 τετραγωνικών μέτρων θίγοντας το θέμα της δωρεάν ιστών και οργάνων. Σε συνεργασία με την Urban Act, ο Σύλλογος Νεφροπαθών Θεσσαλονίκης πρότεινε τη δημιουργία μίας δυνατής εικόνας για την προώθηση των μεταμοσχεύσεων. Το έργο «Ζήσε δύο φορές» συμπυκνώνεται σε δύο μορφές, μία γυναικεία και μια ανδρική που ενώνονται και μπαίνει η μία μέσα στην άλλη. H μία δείχνει να φεύγει από τη ζωή και η άλλη να έρχεται σ’ αυτήν λόγω της δωρεάς των οργάνων. Τα χαρακτηριστικά τους αχνοφαίνονται γιατί τα περιγράμματά τους αποτελούνται από δέντρα και φυτά, εικόνες φύσης ενώ δίπλα τους ξεπροβάλλει κι ένα χέρι που κρατάει ένα κλαδί. Το μήνυμα «Ζήσε δυνατά – Δώρισε περήφανα» κλείνει το mural.
Η μεσσηνιακή καταγωγή του έπαιξε ρόλο στην επιλογή του Skitsofrenis να μεταμορφώσει με τα σχέδιά του την Παιδιατρική Κλινική του Νοσοκομείου της Καλαμάτας σ’ έναν παιδότοπο. Το 2015, ο ίδιος ζωγράφισε σ’ ένα μεγάλο μέρος των διαδρόμων της κλινικής ένα τοπίο βγαλμένο από τα παραμύθια. Κεντρικό ρόλο έχει και η νεράιδα, η οποία με κόκκινα φτερά πεταλούδας κοιτάει τον επισκέπτη χαμογελαστή. Οπως είχε δηλώσει ο ίδιος στον τοπικό Τύπο «Προσπαθώ να αναδείξω το αυτονόητο, ότι η τέχνη όταν βγει στον δρόμο μπορεί να γιατρέψει. Μπορείς να γιατρέψεις ψυχές, κόσμο. Εάν δώσουμε χρώμα σε κάθε γκρίζο και ψυχρό ντουβάρι, θα φτιάξει η διάθεσή μας. Γιατί η εικόνα είναι τεράστια δύναμη».
Την ίδια περίοδο, πλατιά χαμόγελα χάριζε ο Nicola Delarte και το καλλιτεχνικό γραφείο B274BEES στους μικρούς ασθενείς του Νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία» στην Αθήνα. Χάρη στη δωρεά του Συλλόγου Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματική Ασθένεια «Η φλόγα» το 2015, στους ανακαινισμένους χώρους του καθώς και στην αίθουσα του αξονικού τομογράφου έκαναν εικόνες με ζώα του δάσους, κάστρα, λιβάδια και πλούσια φύση σε γαλάζιες και πράσινες αποχρώσεις. Στην πτέρυγα των επειγόντων περιστατικών, το σκηνικό αλλάζει και μεταφέρεται στον ουρανό με αερόστατα δίπλα σε ουράνια τόξα και γαλάζιες σταγόνες. Στη δε αίθουσα του αξονικού τομογράφου ο βυθός είχε την τιμητική του με τα ζώα, τα φύκια και τις καφέ πέτρες.
