Η δεύτερη ομάδα προσφύγων, με δικαίωμα μετακίνησης από τον προσωρινό καταυλισμό του Καρά Τεπέ, έφτασε χθες το πρωί στην ενδοχώρα, στο πλαίσιο της αποσυμφόρησης των νησιών.
Τα 906 άτομα από τη Λέσβο αναμένεται να φιλοξενηθούν σε ξενοδοχειακές δομές στην ηπειρωτική Ελλάδα, επωφελούμενοι του προγράμματος HELIOS, το οποίο διαχειρίζεται ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) σε συντονισμό με το υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Οπως εξηγούν από το υπουργείο, τελικός προορισμός των περισσότερων από τους πρόσφυγες που φτάνουν από τη Λέσβο στην ενδοχώρα είναι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο μετεγκατάστασης προσφυγικού πληθυσμού στην Ευρώπη.
Η μεταφορά αναγνωρισμένων προσφύγων και ασυνόδευτων ανηλίκων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι μία διαδικασία που εδώ και μήνες εξελίσσεται, πάντα έπειτα από συμφωνία των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ωστόσο, προχθές μία ολλανδική ΜΚΟ ναύλωσε πτήση τσάρτερ από το Ρότερνταμ με προορισμό τη Λέσβο και σκοπό να παραλάβει 189 πρόσφυγες. Το αεροσκάφος, όμως, επέστρεψε πίσω άδειο καθώς δεν είχε την αντίστοιχη άδεια ούτε από την ολλανδική ούτε από την ελληνική πλευρά.
Εθελοντές της μη κυβερνητικής οργάνωσης Let’s Bring Them Here (Ας τους φέρουμε εδώ) πήραν την απόφαση να έρθουν στην Ελλάδα και να παραλάβουν δεκάδες πρόσφυγες, παρά το πρώτο «όχι» που ειασέπραξαν από την ολλανδή υπουργό Μετανάστευσης Ανκι Μπρόνκερς-Κνολ, ως μη έχοντες δικαιοδοσία για μία τέτοια μεταφορά. Εξάλλου, όπως οι ίδιοι είχαν δηλώσει τις προηγούμενες ημέρες, «την περασμένη Τρίτη περισσότερες από 100.000 υπογραφές συγκεντρώθηκαν στη Χάγη προκειμένου να μεταφερθούν 500 ασυνόδευτα παιδιά από τις ελληνικές δομές στην Ολλανδία, όπου περισσότεροι από τους μισούς δήμους έχουν συμφωνήσει να βοηθήσουν και να φροντίσουν. Εχουμε σκοπό να φέρουμε τον κόσμο (σ.σ.: τους 189 πρόσφυγες) πίσω μαζί μας, βέβαια χρειαζόμαστε άδεια για να κάνουμε κάτι τέτοιο. Διαφορετικά, το αεροπλάνο θα επιστρέψει άδειο. Ελπίζουμε – και την ελπίδα αυτή τη στηρίζουμε στο γεγονός ότι κάτι αλλάζει στην κοινωνία». Οπως και έγινε, αφού ούτε η ελληνική πλευρά έδωσε την άδεια για προσγείωση του αεροσκάφους στη Λέσβο, το οποίο για ώρες πετούσε πάνω από το νησί.
Από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου είναι κατηγορηματικοί: Ελεγχος για όλους, «κανείς δεν μπορεί να παίρνει ένα αεροπλάνο και να έρχεται στην Ελλάδα να παραλάβει πρόσφυγες», διευκρινίζουν.
Προτεραιότητα στη διαφάνεια
Αλλωστε, η διαφάνεια στη λειτουργία των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο Προσφυγικό ήταν εξαρχής προτεραιότητα για την κυβέρνηση και το υπουργείο, το οποίο ήθελε να εξαλείψει φαινόμενα εκμετάλλευσης προσφύγων και μεταναστών από ομάδες που αυτοχαρακτηρίζονταν ως ΜΚΟ.
Είναι χαρακτηριστικό πως στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής για το Μεταναστευτικό 2020 – 2021 περιλαμβάνονται και έξι βασικές αλλαγές σε ό,τι αφορά την πολιτική ελέγχου των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων.
Ειδικότερα, εδώ και μήνες έχει ξεκινήσει διαδικασία ελέγχου και πιστοποίησης των οργανώσεων με δράση στο Προσφυγικό. Μάλιστα, σύμφωνα με το υπουργείο, η διαδικασία αυτή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τέλους του έτους. Βάσει των επίσημων στοιχείων, έως τώρα έχουν καταθέσει τα δικαιολογητικά τους 114 ΜΚΟ ενώ αρχική εγγραφή στο Μητρώο των ΜΚΟ έχουν κάνει 75 οργανώσεις. Εγκριση παίρνουν οι φορείς εκείνοι οι οποίοι πληρούν τα κριτήρια της αποτελεσματικότητας, της διοικητικής – οργανωτικής ικανότητας και της λογοδοσίας.
Θα πρέπει, ωστόσο, να είναι γνωστά στους αρμοδίους και τα μέλη των οργανώσεων – υπάλληλοι, συνεργάτες, εθελοντές – οι οποίοι ασκούν δραστηριότητα για λογαριασμό της ΜΚΟ σε δομές, σε μονάδες στέγασης αρμοδιότητας του υπουργείου ή σε κάποιο Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου.
Η πριν από μερικές ημέρες σύλληψη μελών συγκεκριμένων ΜΚΟ, τα οποία συμμετείχαν σε κυκλώματα λαθροδιακίνησης, είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του υπουργείου με τις διωκτικές Αρχές, που από τον περασμένο Ιανουάριο ασκούν συστηματικό έλεγχο στη δράση των ΜΚΟ. Παράλληλα, βέβαια, βρίσκεται σε εξέλιξη και οικονομικός έλεγχος των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας στο Μεταναστευτικό – Προσφυγικό από το υπουργείο και την Εθνική Αρχή Διαφάνειας.
Η αλλαγή διοικητών
Μάλιστα, η ανάκτηση του διοικητικού ελέγχου των δομών φιλοξενίας από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, με τον ορισμό νέων διοικητών στις δομές φιλοξενίας, με θητεία ενός έτους και δυνατότητα ανανέωσης, έβαλε τέλος σε τυχόν αυθαιρεσίες και καθυστερήσεις. Υπενθυμίζεται πως μέχρι σήμερα οι δομές διοικούνταν από διεθνείς οργανισμούς και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Πλέον, σύμφωνα με το υπουργείο, οι νέοι διοικητές έχουν αναλάβει την ευθύνη της εύρυθμης λειτουργίας των δομών φιλοξενίας, ενώ έχουν συμβάλει σημαντικά στην επίδοση – σημαντικά αυξημένων σε σύγκριση με το παρελθόν – αποφάσεων ασύλου, κάτι που αποτελεί βασικό παράγοντα για την αποσυμφόρηση των δομών.
Αξίζει να σημειωθεί πως στις νέες δομές θα ελέγχεται αυστηρά το ποιος μπαίνει και ποιος βγαίνει. Πάντως, πριν από μερικές ημέρες σημειώθηκε διπλή επίθεση εντός του προσωρινού καταυλισμού στο Καρά Τεπέ. Δύο αλλοδαποί, ένας 28χρονος, ο οποίος και συνελήφθη, με τον συνεργό του, που αναζητείται, λήστεψαν με την απειλή μαχαιριού έναν ανήλικο μετανάστη ενώ με το ίδιο μαχαίρι τραυμάτισαν έναν 23χρονο αλλοδαπό.