Ηπρώτη ήττα ήρθε στις εκλογές, όταν οι πολίτες δεν επέτρεψαν στους χρυσαυγίτες να μπουν στη Βουλή. Η δεύτερη ήρθε την Τετάρτη, όταν η Δικαιοσύνη αναγνώρισε τη Χρυσή Αυγή ως εγκληματική οργάνωση. Πολλοί ήταν εκείνοι που συμμετείχαν στη διαδικασία, που πήραν τις σωστές αποφάσεις και έκαναν τις σωστές επιλογές τη στιγμή που έπρεπε. Υπήρξαν, όμως, και πέντε πρόσωπα-κλειδιά: εκείνοι που, με τρόπο ουσιαστικό και συμβολικό, έδειξαν πώς προφυλάσσεται η Δημοκρατία.
Νίκος Δένδιας
Πήρε το πρώτο ρίσκο
Το 2017, θέλοντας να βγει από την αίθουσα της Ολομέλειας, ο Νίκος Δένδιας πέρασε μπροστά από τον Ηλία Κασιδιάρη. Ο χρυσαυγίτης, έξαλλος, του επιτέθηκε. Ο λόγος όμως δεν ήταν αυτό το τυχαίο πέρασμα – ο Δένδιας βρισκόταν πολύ καιρό στη μαύρη λίστα της Χρυσής Αυγής. Και ήταν μια θέση για την οποία μάλλον είναι περήφανος: λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, τον Σεπτέμβριο του 2013, ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης έστειλε αναφορά στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου με 32 περιστατικά στα οποία εμπλέκονταν χρυσαυγίτες, ζητώντας να εξεταστούν συνολικά, ως δράση εγκληματικής οργάνωσης, ενώ ακολούθησαν σχετικές εκθέσεις για τις πρακτικές της. Ο Δένδιας ήταν αυτός που επέλεξε να πάρει το ρίσκο, το οποίο τελικά οδήγησε στο αποτέλεσμα της Τετάρτης.
Μαρία Λεπενιώτη
Στα χέρια της η απόφαση
Πριν από 22 χρόνια η Μαρία Λεπενιώτη ήταν η ανακρίτρια που είχε αναλάβει να χειριστεί την υπόθεση της επίθεσης της Χρυσής Αυγής εναντίον του Δημήτρη Κουρούρη. Δεν ξέμπλεξε, όμως, μαζί της. Με την έναρξη της δίκης, πήρε στα χέρια της μια ογκώδη δικογραφία. Η Λεπενιώτη έπρεπε να δικάσει χωρίς να λάβει υπόψη το κοινό περί δικαίου αίσθημα, βασισμένη στα στοιχεία που της πρόσφεραν τα ντοκουμέντα, οι μαρτυρίες και οι καταθέσεις. Το έργο της ήταν ίσως από τα πιο δύσκολα που έχει αναλάβει ποτέ δικαστής στην Ελλάδα. Και κατάφερε να το φέρει εις πέρας άψογα, δείχνοντας στην πράξη πως το κράτος δικαίου είναι η μεγαλύτερη ασπίδα της Δημοκρατίας.
Γιώργος Καμίνης
Επιβάλλοντας τη νομιμότητα
Η αμηχανία χειρισμού της Χρυσής Αυγής όταν αυτή πλέον βρισκόταν εντός Κοινοβουλίου ήταν φανερή σε όλες τις πλευρές του δημοκρατικού τόξου. Υπήρχε, όμως, κάποιος που την αντιμετώπιζε ήδη από το 2010: Ο τότε δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης, αγνοούσε επιδεικτικά κάθε χρυσαυγίτη που έπαιρνε τον λόγο στο δημοτικό συμβούλιο. Τον Μάιο του 2013 ο Γιώργος Γερμενής αποπειράθηκε να τραβήξει όπλο εναντίον του. Αιτία; Ο Καμίνης είχε αρνηθεί να δώσει άδεια για συσσίτιο μίσους «μόνο για Ελληνες» στην πλατεία Συντάγματος. Εδειξε τον δρόμο για την τελική ετυμηγορία: «Τώρα το φίδι έχει βγει από το αβγό. Πρέπει να πολεμήσουμε με τα πολιτικά όπλα που έχουμε» είχε πει. «Θα τους ταράξουμε στη νομιμότητα».
Μάγδα Φύσσα
Δεν σταμάτησε να παλεύει
Πού είναι διατεθειμένη να φτάσει μια μάνα που μαθαίνει πως ο γιος της δολοφονήθηκε από νεοναζί; Η Μάγδα Φύσσα, η μητέρα του Παύλου, δηλώνει συχνά δημοσίως πως τον Σεπτέμβριο του 2013 έχασε έναν γιο, αλλά κέρδισε όλα τα παιδιά του κόσμου. Κι όμως, ήταν πολλές οι φορές από τότε που βρέθηκε να παλεύει απολύτως μόνη της: όταν η δίκη καθυστερούσε γιατί δεν βρισκόταν αίθουσα ή όταν οι χρυσαυγίτες τής φώναζαν περιπαιχτικά «πού είναι ο Παύλος σου τώρα;». Η ετυμηγορία της ενοχής είναι και δικό της έργο, γιατί δεν εγκατέλειψε ποτέ την προσπάθεια να αποδοθεί δικαιοσύνη για το παιδί της. Σύμβολο αξιοπρέπειας και επιμονής για εκείνους που δεν παραδίδουν τα όπλα.
Πύρρος Δήμας
Υπερασπίστηκε το Κοινοβούλιο
Την πρώτη φορά, τον Ιούνιο του 2014, ο χρυσαυγίτης Νίκος Μίχος κινήθηκε εναντίον του Πέτρου Τατσόπουλου. Οταν όμως είδε τον Ολυμπιονίκη της άρσης βαρών και βουλευτή Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ να σηκώνεται όρθιος και να του λέει «κάνε πίσω τώρα», λούφαξε στη θέση του. Τη δεύτερη φορά ο Μίχος τον χτύπησε στην πλάτη, προκαλώντας τον με το βλέμμα να του επιτεθεί. Ηταν τυχερός που ο Δήμας δεν σηκώθηκε και πάλι από τη θέση του.