Πού πήγαν οι πρώην ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής; Υπάρχει ένα παράδοξο με την εκλογική συμπεριφορά τους. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστούν, όχι μόνο στην καθημερινή ζωή, αλλά και στις έρευνες. Στις ερωτήσεις που κάνουν οι δημοσκόποι των μεγαλύτερων εταιρειών βρίσκονται αντιμέτωποι με φαινόμενα απόκρυψης ψήφου: στην ερώτηση για την προηγούμενη εκλογική συμπεριφορά, τα δείγματα «δεν βγάζουν» το 7% που πήρε η Χρυσή Αυγή τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν ήταν ακόμα τρίτο κόμμα στο Κοινοβούλιο. Που σημαίνει πως οι ερωτώμενοι, ακόμα κι αν ψήφισαν το νεοναζιστικό μόρφωμα, επιλέγουν να μην το δηλώσουν είτε από φόβο είτε από ντροπή. Αν, πάντως, η αντίστροφη πορεία είναι με κάποιον τρόπο ενδεικτική, σύμφωνα με το κοινό exit poll του 2019, όσοι ψήφισαν Χρυσή Αυγή στις εθνικές εκλογές στις ευρωεκλογές που προηγήθηκαν ψήφισαν σε ποσοστό 75% το ίδιο κόμμα, καθώς επίσης ΣΥΡΙΖΑ (6,7%), ΝΔ (6%) και Ελληνική Λύση (2%).
Από που προήλθαν
Πιο εύκολο είναι να βρεθούν από πού προήλθαν εξαρχής: με βάση τα στοιχεία που προέκυψαν από τα κοινά exit poll, στις πρώτες εκλογές του 2012 η μεγαλύτερη δεξαμενή της ήταν η ΝΔ, και ακολουθούσαν το ΠΑΣΟΚ και το ΛΑΟΣ. Στις δεύτερες, η Χρυσή Αυγή εισέπραττε τις μεγαλύτερες εισροές από τους ΑΝΕΛ, τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Από εκεί και πέρα, ειδικά μετά τη δίωξη που ασκήθηκε εις βάρος των μελών της, όσοι την ψήφιζαν περνούσαν κάτω από το δημοσκοπικό ραντάρ, εξού και οι δημοσκόποι διατηρούσαν πάντα μια επιφύλαξη για το ποσοστό της. Μέχρι και οι ίδιοι οι χρυσαυγίτες είχαν ξεκινήσει να ζητούν από τους ψηφοφόρους τους να κρύβουν την ψήφο τους, ώστε να μην μπορεί να προβλεφθεί το ποσοστό τους. Πριν περίπου δύο χρόνια, όμως, η σταδιακή της εξαφάνιση παγιώθηκε – και αυτό έγινε φανερό στις εκλογές του 2019, όταν δεν κατάφεραν να μπουν στη Βουλή.
Είναι σαφές πως υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που θεωρούν ή θεώρησαν στο παρελθόν πως μπορούν να προσεγγίσουν το κοινό που για τουλάχιστον τρεις αναμετρήσεις υποστήριξε τη Χρυσή Αυγή, στη λογική του απολιτίκ πατριωτισμού. Στις 2 Νοεμβρίου του 2017, ο Νίκος Μίχος (ένοχος για ένταξη και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση), εντάχθηκε στην Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου – αποχώρησε βέβαια λίγες μέρες αργότερα, διαφωνώντας με την ηγεσία. Στην πολιτική απόπειρα που έκανε ο (ένοχος για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης) Ηλίας Κασιδιάρης φαίνεται να θεωρούσε ως πιο κοντινό του ακροατήριό τους ψηφοφόρους της ΝΔ και της Ελληνικής Λύσης, ενώ χρησιμοποίησε και συνθήματα του Ανδρέα Παπανδρέου, σε μια προσπάθεια να «πιάσει» ένα κοινό που βρίσκεται σήμερα κατά κύριο λόγο στον ΣΥΡΙΖΑ και το Κίνημα Αλλαγής.
