Λίγο πριν την έναρξη των διήμερων εργασιών της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, (στις 4 ώρα Ελλάδος) στις Βρυξέλλες κι ενώ Ελλάδα και Κύπρος, έχουν διαμηνύσει προς πάσα κατεύθυνση ότι θα θέσουν στο τραπέζι το θέμα της διαρκώς κλιμακούμενης τουρκικής παραβατικότητας, διοχετεύτηκε στον τύπο, ένα προσχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου των 27, χωρίς αναφορά στην Τουρκία.
Στο προσχέδιο, περιλαμβάνονται η κλιματική αλλαγή, το Brexit, ο Covid19 και οι σχέσεις με την Αφρική.
Υπενθυμίζεται ότι από την επίσημη πρόσκληση του Σαρλ Μισέλ για τη σύνοδο Κορυφής απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στην Τουρκία.
Η εξ αρχής αρνητική θέση της γερμανικής πλευράς στην επιβολή κυρώσεων στην Άγκυρα, οδήγησε την ελληνική πλευρά, σε ελιγμούς και μαραθώνιο διπλωματικών επαφών προκειμένου να πετύχει διαδοχικά δύο στόχους: πρώτον, να συζητηθεί αναλυτικά το ζήτημα μεταξύ των ηγετών και δεύτερον, να υπάρξει στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αυστηρή σύσταση προς την Τουρκία, γεγονός που θα αποτελέσει προπομπό για συνέπειες στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου.
Ηχηρή απουσία αναφοράς στην Τουρκία
Παρόλα αυτά, στο προσχέδιο Συμπερασμάτων που διοχετεύτηκε στον Τύπο και έχει στη διάθεσή του το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, είναι ηχηρή η απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στην Τουρκία και την παραβατική συμπεριφορά της.
Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τον COVID19, στο προσχέδιο των συμπερασμάτων αναφέρονται τα εξής: «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αξιολόγησε την τρέχουσα επιδημιολογική κατάσταση και χαιρέτισε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής στον συνολικό συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ κατά της COVID-19, συμπεριλαμβανομένης της σύστασης για μια συντονισμένη προσέγγιση στον περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Κομισιόν και τα κράτη μέλη «να συνεχίσουν τη συνολική προσπάθεια συντονισμού, ιδίως όσον αφορά τους κανονισμούς καραντίνας, τον εντοπισμό διασυνοριακών επαφών, τις στρατηγικές δοκιμών, την από κοινού αξιολόγηση των μεθόδων δοκιμών και τον προσωρινό περιορισμό των μη απαραίτητων ταξιδιών στην ΕΕ».
«Χαιρετίζοντας το έργο σε επίπεδο ΕΕ για την ανάπτυξη και τη διανομή εμβολίων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την ανάγκη για μια ισχυρή διαδικασία έγκρισης και παρακολούθησης, την ανάπτυξη της ικανότητας εμβολιασμού στην ΕΕ και τη δίκαιη και προσιτή πρόσβαση στα εμβόλια. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενθαρρύνει επίσης την περαιτέρω συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο», αναφέρεται.
Για το Brexit
Σε σχέση με το Brexit, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι η μεταβατική περίοδος θα λήξει στις 31 Δεκεμβρίου 2020 και σημειώνει με ανησυχία ότι η πρόοδος στα βασικά ζητήματα που ενδιαφέρουν την Ένωση δεν επαρκεί ακόμη για την επίτευξη συμφωνίας».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «επιβεβαιώνει την αποφασιστικότητα της Ένωσης να έχει όσο το δυνατόν στενότερη εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο βάσει των οδηγιών διαπραγμάτευσης της 25ης Φεβρουαρίου 2020, τηρώντας ταυτόχρονα τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έχουν συμφωνηθεί προηγουμένως, καθώς και δηλώσεις και δηλώσεις, ιδίως εκείνες της 25 Νοεμβρίου 2018, ιδίως όσον αφορά τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού, τη διακυβέρνηση και την αλιεία».
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καλεί τον επικεφαλής διαπραγματευτή της Ένωσης να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις τις επόμενες εβδομάδες και καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις για να καταστήσει δυνατή μια συμφωνία».
Όσον αφορά το νομοσχέδιο για την εσωτερική αγορά που κατέθεσε η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «υπενθυμίζει ότι η συμφωνία αποχώρησης και τα πρωτόκολλά της πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως και έγκαιρα».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καλεί τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της Ένωσης και όλους τους ενδιαφερόμενους να εντείνουν το έργο τους σχετικά με την ετοιμότητα και την ετοιμότητα σε όλα τα επίπεδα και για όλα τα αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της μη συμφωνίας, και καλεί την Κομισιόν, ιδίως, να εξετάσει έγκαιρα μονομερή και περιορισμένα χρονικά μέτρα έκτακτης ανάγκης που είναι προς το συμφέρον της ΕΕ».
Για την κλιματική αλλαγή
Σε ό,τι αφορά την επίτευξη του στόχου μιας κλιματικά ουδέτερης ΕΕ με έως το 2050 σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων, τα συμπεράσματα αναφέρουν ότι «η ΕΕ πρέπει να αυξήσει τη φιλοδοξία της για την επόμενη δεκαετία και να ενημερώσει το πλαίσιο της πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια».
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «συζήτησε την ανακοίνωση της Κομισιόν με τίτλο «Ενίσχυση της φιλοδοξίας της Ευρώπης για το κλίμα το 2030», συμπεριλαμβανομένου του προτεινόμενου στόχου μείωσης των εκπομπών τουλάχιστον 55% έως το 2030, και των ενεργειών που απαιτούνται για την επίτευξη αυτής της φιλοδοξίας».
Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «θεωρεί ότι ο επικαιροποιημένος στόχος πρέπει να επιτευχθεί συλλογικά από την ΕΕ με τον πιο οικονομικά δυνατό τρόπο». «Όλα τα κράτη μέλη θα συμμετάσχουν σε αυτήν την προσπάθεια, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές περιστάσεις και τις πτυχές της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης», αναφέρεται. «Όλη η σχετική νομοθεσία και οι πολιτικές της ΕΕ πρέπει να συμβάλουν στον νέο στόχο του 2030 και στην επίτευξη του στόχου για την ουδετερότητα του κλίματος, σεβόμενοι παράλληλα τους ίσους όρους ανταγωνισμού και την πρόληψη της διαρροής άνθρακα».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο «να προχωρήσει στις εργασίες αυτής της ημερήσιας διάταξης». Καλεί την Κομισιόν «να διεξαγάγει σε βάθος διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη για να αξιολογήσει τις συγκεκριμένες καταστάσεις και να παράσχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο σε επίπεδο κρατών μελών».
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα κατά τη σύνοδό του του Δεκεμβρίου με σκοπό να συμφωνήσει για έναν νέο στόχο μείωσης των εκπομπών για το 2030 και την υποβολή της ενημερωμένης εθνικής καθορισμένης συνεισφοράς της ΕΕ (NDC) στην UNFCCC πριν από το τέλος του έτους», αναφέρεται.
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί όλα τα άλλα μέρη να υποβάλουν επίσης ενημερωμένα NDC. Υπογραμμίζει τη σημασία μιας ισχυρής συντονισμένης δράσης μέσω της ενεργού ευρωπαϊκής διπλωματίας για το κλίμα, με σκοπό να ενώσει τις δυνάμεις της στην παγκόσμια σκηνή για να προωθήσει περαιτέρω την αιτία της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής».
Σχέσεις ΕΕ- Αφρικής
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με την Αφρική, τα συμπεράσματα αναφέρουν ότι «η ΕΕ αποδίδει υψηλή προτεραιότητα στην ενίσχυση των στρατηγικών της σχέσεων με την Αφρική και της εταιρικής σχέσης της με την Αφρικανική Ένωση, οι οποίες παραμένουν βασισμένες σε αμοιβαία συμφέροντα και κοινή ευθύνη. Η Αφρική είναι ένας φυσικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που προκύπτει από τη γεωγραφική, ιστορική και πολιτιστική μας εγγύτητα, καθώς και από κοινές αξίες και δεσμεύσεις. Το μεταβαλλόμενο παγκόσμιο τοπίο και οι πολλές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και οι δύο ήπειροι υπογραμμίζουν τη σημασία της εμβάθυνσης και της ανανέωσης των πολιτικών μας σχέσεων και συνεργασίας σε όλους τους τομείς».
«Στο παρόν πλαίσιο, η αλληλεγγύη και η στενή συνεργασία για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης εμβολίων και της διανομής τους, είναι ζωτικής σημασίας. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεσμεύεται να ενισχύσει την υποστήριξη της ΕΕ στα συστήματα υγείας και να ενισχύσει την ικανότητα ετοιμότητας και ανταπόκρισης των εταίρων».
«Για να συμβάλει στην αντιμετώπιση του αντίκτυπου της πανδημίας COVID-19, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεσμεύεται να προωθήσει τις διεθνείς προσπάθειες ελάφρυνσης του χρέους για τις αφρικανικές χώρες με συντονισμένο τρόπο εντός των σχετικών πολυμερών πλαισίων και ζητεί από το Συμβούλιο να προετοιμάσει μια κοινή προσέγγιση από την άποψη αυτή τέλη Νοεμβρίου 2020».
Σημειώνεται ακόμη ότι «δεν υπάρχουν μόνο προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός, επενδυτικός και αναπτυξιακός εταίρος της Αφρικής. Με βάση αυτό, μπορούμε να κάνουμε περισσότερα για να αξιοποιήσουμε το τεράστιο δυναμικό της σχέσης μας. Παράλληλα με τον δικό της πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό, η ΕΕ επιθυμεί να επεκτείνει τη συνεργασία της με την Αφρική για τον οικονομικό της μετασχηματισμό.
Ενισχυμένη συνεργασία
Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε την πρόθεσή του να συνεργαστεί με τους Αφρικανούς εταίρους του και να ενισχύσει τις επενδύσεις, συνεργαζόμενοι σε ένα ολοκληρωμένο πολυτομεακό, πολυεπίπεδο και πολυμερές επενδυτικό πρόγραμμα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θεωρεί ότι οι ακόλουθοι τομείς είναι βασικοί για περαιτέρω συνεργασία και επενδύσεις: ψηφιακή και οικονομία της γνώσης, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μεταφορές, υγεία και γεωργικά τρόφιμα. Επιπλέον, η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, καθώς και τα δικαιώματα και οι ίσες ευκαιρίες για όλους, η ενδυνάμωση των γυναικών, η ένταξη των νέων, η εκπαίδευση και οι δεξιότητες, η κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα καθώς και η χρηστή διακυβέρνηση θα ήταν βασικά οριζόντια θέματα για τη συμμετοχή της ΕΕ. Ιδιαίτερη σημασία έχουν επίσης η υποστήριξη της οικονομικής ολοκλήρωσης σε περιφερειακό και ηπειρωτικό επίπεδο και για την προώθηση της διηπειρωτικής οικονομικής ολοκλήρωσης».
Τονίζεται ακολούθως ότι «η μακροχρόνια ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στην Αφρική αποτελούν κοινό στόχο και βασικές προϋποθέσεις για την αειφόρο ανάπτυξη. Η ΕΕ είναι έτοιμη να συνεχίσει να υποστηρίζει τις αφρικανικές προσπάθειες για ειρήνη και ασφάλεια, χρηστή διακυβέρνηση και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ΕΕ επιθυμεί επίσης να εμπλέξει τους Αφρικανούς εταίρους στην αντιμετώπιση της κινητικότητας και όλων των πτυχών της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένης της παράνομης μετανάστευσης και της καταπολέμησης των δικτύων λαθρεμπορίου μεταναστών, τόσο εντός όσο και μεταξύ των δύο ηπείρων. Μια αμοιβαία επωφελής εταιρική σχέση απαιτεί μια ισορροπημένη, συνεκτική και ολοκληρωμένη προσέγγιση, καθοδηγούμενη από τις αρχές της αλληλεγγύης, της εταιρικής σχέσης και της κοινής ευθύνης».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί «ενισχυμένη συνεργασία με την Αφρική για την προώθηση πολυμερών λύσεων γενικά στον παγκόσμιο χώρο. Οι διαβουλεύσεις με τους Αφρικανούς εταίρους για τον από κοινού καθορισμό κοινών προτεραιοτήτων είναι ουσιαστικής σημασίας. Με την ένωση δυνάμεων θα είμαστε σε θέση να υπερασπιστούμε καλύτερα τα κοινά μας συμφέροντα σε έναν ολοένα και πιο περίπλοκο και αβέβαιο κόσμο. Αυτό απαιτεί από εμάς να είμαστε πιο ενωμένοι στις στάσεις που παίρνουμε στην παγκόσμια σκηνή και πιο αποφασισμένοι και αποτελεσματικοί στην άσκηση της συνδυασμένης επιρροής μας, συμπεριλαμβανομένων των πολυμερών φόρουμ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσβλέπει στις προσεχείς πολιτικές συναντήσεις με την Αφρικανική Ένωση, προκειμένου να βελτιώσει την εταιρική σχέση», καταλήγουν τα συμπεράσματα.