Βαίνει προς το τέλος της, μετά από 460 δικάσιμους,  η πολύκροτη δίκη της εγκληματικής οργάνωσης  Χρυσή Αυγή, καθώς σήμερα αναμένεται η πρόταση της εισαγγελέως για τις αναστολές και κατόπιν το δικαστήριο θα αποφασίσει ποιοι από τους καταδικασθέντες θα οδηγηθούν στη φυλακή.

Η διαδικασία

Ειδικότερα στις 11:00 το πρωί της Δευτέρας, η εισαγγελέας Αδαμαντία Οικονόμου θα τοποθετηθεί επί του αιτήματος αναστολής όλων των καταδικασθέντων, πλην του Γιάννη Λαγού και του Γιώργου Ρουπακιά, και θα προτείνει σε ποιους θα δοθεί αναστολή στην εκτέλεση της ποινής.

Αμέσως μετά θα δευτερολογήσουν οι συνήγοροι υπεράσπισης. Από τη διάρκεια των αγορεύσεών τους θα εξαρτηθεί αν οι δικαστές αποφασίσουν για το αίτημα το βράδυ της Δευτέρας ή το πρωί της επόμενης συνεδρίασης, την Τρίτη.

Η απόφαση των δικαστών θα καθορίσει ποιοι εκ των καταδικασθέντων πρέπει να οδηγηθούν στις φυλακές και ποιοι όχι, τουλάχιστον μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό.

Ο δρόμος για τη φυλακή

Αν δεν δοθεί αναστολή, τότε για τους καταδικασθέντες που δεν βρίσκονται μέσα στη δικαστική αίθουσα απόσπασμα απόφασης θα διαβιβασθεί στη ΓΑΔΑ για να γίνουν συλλήψεις.

Στη συνέχεια οι αστυνομικοί θα αναζητήσουν όσους έχουν καταδικασθεί, θα τους οδηγήσουν στη ΓΑΔΑ και μετά στον εισαγγελέα εκτελέσεως ποινών. Και στο ενδεχόμενο της παράδοσης θα ακολουθηθεί η ίδια διαδικασία δηλαδή ΓΑΔΑ, εισαγγελέας εκτελέσεως ποινών και φυλακή.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, οι επιχειρήσεις θα είναι  ταυτόχρονες, από την αντιτρομοκρατική και την ασφάλεια.

Οι ποινές

Υπενθυμίζεται ότι το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων έχει κρίνει ενόχους 57 από τους 68 κατηγορούμενους στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής και έχει επιβάλλει στο διευθυντήριο της οργάνωσης ποινές πουν ξεκινούν από 10 έτη και φτάνουν έως τα 13 και κάτι έτη κάθειρξης.

Ο φυσικός αυτουργός της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, Γιώργος Ρουπακιάς, τιμωρήθηκε με ισόβια και επιπλέον άλλα 14 χρόνια κάθειρξη για τη συμμετοχή του στην εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή, όπως και για την παράνομη οπλοφορία και οπλοχρησία.

Ο σκληρός πυρήνας της ηγετικής ομάδας της Χρυσής Αυγής (Νίκος Μιχαλολιάκος, Ηλίας Κασιδιάρης, Γιάννης Λαγός, Χρήστος Παππάς, Ηλίας Παναγιώταρος και Γιώργος Γερμενής) μετρούν ο καθένας 13 χρόνια κάθειρξη για το κακούργημα αυτό, ενώ 10ετή κάθειρξη επέβαλαν στον Αρτέμη Ματθαιόπουλο, ο οποίος επίσης κρίθηκε ένοχος για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης.

Στους υπόλοιπους πρώην βουλευτές της Χρυσής Αυγής, οι οποίοι κρίθηκαν ένοχοι μόνο για το αδίκημα της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση, οι δικαστές επέβαλαν χαμηλότερες ποινές, που ξεκινούν από 5 χρόνια κάθειρξη και φτάνουν στα 7 χρόνια κάθειρξη, ανάλογα με το αν είχε προηγηθεί η αναγνώριση ή μη κάποιου ελαφρυντικού στο πρόσωπό τους.

Αστεία επιχειρήματα

Τα μέλη της Χρυσής Αυγής, δια των δικηγόρων τους επικαλέστηκαν τα παιδιά τους, τους γονείς τους, την υγεία τους για να γλιτώσουν τη φυλακή. Τα μέλη και το διευθυντήριο της εγκληματικής οργάνωσης παρουσιάστηκαν ως απλοί αρτοποιοί, παρασκευαστές… πίτσας και πεϊνιρλί, ζωέμποροι, αλλά κυρίως αφοσιωμένοι οικογενειάρχες.

Οι καταδικασθέντες διατύπωσαν τα αιτήματά τους προς το δικαστήριο με κυρίαρχη αιτιολογία, ανάμεσα σε πολλές που επικαλέστηκε η υπεράσπιση, τον μεγάλο χρόνο που θα απαιτηθεί, ώστε να εισαχθεί ξανά η υπόθεση για τη δευτεροβάθμια κρίση της Δικαιοσύνης. Οι συνήγοροι υποστηρίζουν πως μέχρι τον προσδιορισμό της υπόθεσης ενώπιον του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, οι εντολείς τους ουσιαστικά θα έχουν εκτίσει τις ποινές τους (με τις ευνοϊκές διατάξεις του 1/3 έκτισης ή των 3/5 της ποινής κλπ) και επομένως η εκδίκαση της έφεση θα «είναι δώρον άδωρον».

Η εκτίμηση της υπεράσπισης για τον προσδιορισμό της έφεσης στηρίζεται στο γεγονός πως σε αντίστοιχες μεγάλες υποθέσεις η καθαρογραφή της απόφασης απαιτεί χρόνο καθώς  η απόφαση με το πλήρες σκεπτικό του δικαστηρίου για την πρωτοβάθμια δίκη της «17 Νοέμβρη» , που είχε διαρκέσει περίπου έξι μήνες, εκδόθηκε περίπου επτά μήνες μετά την ανακοίνωση της στο δικαστήριο, ενώ η απόφαση για την υπόθεση της Siemens που ανακοινώθηκε το Νοέμβριο του 2019 δεν έχει καθαρογραφεί ακόμη.

Τι θα γίνει με τον Λαγό

Στο μεταξύ, όπως αναφέρει το ΑΠΕ, πολλοί προεξοφλούν πως μετά τη δήλωση του ευρωβουλευτή Γιάννη Λαγού ότι δεν επιθυμεί να αιτηθεί την μη έκτιση της ποινής του και ότι δεν αναγνωρίζει το δικαστήριο, ο ευρωβουλευτής έθεσε εαυτόν ένα βήμα πιο κοντά στην φράση «διατάσσει έκτιση» του δικαστηρίου.

Εφόσον το δικαστήριο δεν χορηγήσει ανασταλτικό αποτέλεσμα στον καταδικασμένο σε κάθειρξη 13 ετών ευρωβουλευτή κινείται η διαδικασία μέσω του Εισαγγελέα Εφετών (Εκτέλεση Ποινών) και του Αρείου Πάγου για την διαβίβαση του διατακτικού του δικαστηρίου στο Ευρωκοινοβούλιο για την άρση ασυλίας του προκειμένου να συλληφθεί.

Τα ισχύοντα για την άρση ασυλίας είναι σαφή ως προς την προστασία του ευρωβουλευτή για την άσκηση των καθηκόντων του καθώς το προνόμιο της ασυλίας δεν θεωρείται προσωπικό αλλά αποτελεί εγγύηση ανεξαρτησίας του Κοινοβουλίου, ως ασυλία στην ελευθερία λόγου και βουλευτικής ψήφου, σύμφωνα με τον Κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Για τη σύλληψη του βουλευτή απαιτείται άρση ασυλίας του αποκαλούμενου απαραβίαστου, αίτημα που θα κριθεί μέσω των διαδικασιών του Κοινοβουλίου. Με την αποστολή του φακέλου με το διατακτικό του δικαστηρίου στον πρόεδρο του ευρωκοινοβουλίου κινούνται οι διαδικασίες της νομικής επιτροπής που θα εξετάσει το αίτημα των ελληνικών αρχών για τον Γιάννη Λαγό και ακολουθεί η συζήτηση του θέματος στην Ολομέλεια του Σώματος.

Η διαδικασία αναμένεται μακρά και με μεγάλο ενδιαφέρον καθώς ο Κανονισμός προβλέπει άρση ασυλίας σε περιπτώσεις τελεσίδικης (δηλαδή δευτεροβάθμιου δικαστηρίου) καταδίκης.

Άρση ασυλίας

Δεν θα είναι η πρώτη φορά που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα κληθεί να αποφανθεί για την άρση ασυλίας μέλους του. Έχουν προηγηθεί δεκάδες περιπτώσεις -και Ελλήνων ευρωβουλευτών- που ζητήθηκε και έγινε δεκτή άρση ασυλίας προκειμένου να ελεγχθούν ποινικά ευρωβουλευτές, υπό το καθεστώς προστασίας τους για την εκπλήρωση των καθηκόντων τους. Πλην όμως είναι από τις λίγες περιπτώσεις που η άρση θα ζητηθεί για έκτιση ποινής καταδικασμένου μέλους του κοινοβουλίου και ίσως η πρώτη που η καταδίκη αφορά διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης.

Εφόσον αρθεί η ασυλία του Γιάννη Λαγού οι ελληνικές δικαστικές αρχές θα εκδώσουν ένταλμα σύλληψης -που έχει ισχύ σε όλον τον χώρο της της Ευρωπαϊκής Ένωσης- προκειμένου να οδηγηθεί ενώπιον τους ο ευρωβουλευτής.

Σε περίπτωση που ο κ. Λαγός συλληφθεί εκτός Ελλάδας και εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης , όπως για παράδειγμα το Βέλγιο , η χώρα που κάνει την σύλληψη μπορεί εντός 60 ημερών να αποφασίσει για την εκτέλεση του εντάλματος ενώ ο συλληφθείς δικαιούται να προσφύγει κατά του εντάλματος ή ακόμη και να προχωρήσει σε αίτηση ασύλου.

Πολλοί νομικοί εκτιμούν, σύμφωνα με την ίδια πηγή, ότι οι δύο τελευταίες αντιδράσεις του ευρωβουλευτή στο δικαστήριο της Χρυσής Αυγής, με την αίτηση εξαίρεσης των δικαστών και την άρνηση ανασταλτικού στην έφεση, επικαλούμενος μεροληψία και προσβολή του τεκμηρίου αθωότητας δεν αφορούσαν τόσο την αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων αλλά τις επόμενες κινήσεις του.

Αυτό με δεδομένο ότι αν και ο Γιάννης Λαγός προαναγγέλλει προσφυγή «στα ευρωπαϊκά δικαστήρια» για παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας στην πραγματικότητα αυτά δεν μπορούν να συμβούν τώρα. Οποιαδήποτε προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για προσβολή του τεκμηρίου αθωότητας ή άλλης παραβίασης της Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, προϋποθέτει πως ο προσφεύγων έχει εξαντλήσει τα εθνικά ένδικα μέσα που προβλέπονται. Εν ολίγοις ο ευρωβουλευτής αν δεν κριθεί η υπόθεση στο Εφετείο και η ενδεχόμενη αναίρεση της από τον ‘Αρειο Πάγο δεν μπορεί να προσφύγει ούτε στο ΕΔΔΑ ούτε σε άλλα διεθνή όργανα.