Στους ισχυρούς δεσμούς Ελλάδας – Ιράκ και την περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, αναφέρεται ο πρέσβης του Ιράκ στην Ελλάδα, Σορς Σαΐντ, στα ΝΕΑ λίγες μέρες μετά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια και του υφυπουργού Εξωτερικών, Κώστα Φραγκογιάννη, στη Βαγδάτη.
Μία επίσκεψη που ανέδειξε το ενδιαφέρον για ελληνικές επενδύσεις στο σχέδιο ανοικοδόμησης του Ιράκ, αλλά και το ενδιαφέρον της Βαγδάτης για εισαγωγή τεχνογνωσίας από την Ελλάδα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και αποκατάστασης των αρχαιολογικών χώρων.
Ο Ιρακινός πρέσβης, αναφέρεται και στην κατάσταση που επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω των τουρκικών προκλήσεων, υπογραμμίζοντας τα σοβαρά προβλήματα και κινδύνους που αναδύονται και τονίζοντας την ανάγκη ύπαρξης διαλόγου και αποκλιμάκωσης. Υπενθυμίζει δε τα χρόνια προβλήματα Τουρκίας – Ιράκ, αφήνοντας αιχμές και για τον μη επιβεβαιωμένο ρόλο της Άγκυρας στην εισροή τζιχαντιστών του ISIS στο Ιράκ…
Πρόσφατα ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας και ο υφυπουργός για την οικονομική διπλωματία, Κώστας Φραγκογιάννης, επισκέφθηκαν το Ιράκ. Τι συζητήθηκε όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις και τι ενδιαφέρον υπάρχει για επενδύσεις;
Ελλάδα και Ιράκ έχουν ισχυρούς δεσμούς. Στόχος μας είναι να εμβαθύνουμε και να επεκτείνουμε τις διμερείς σχέσεις ακόμα περισσότερο σε όλα πεδία, πολιτική, διπλωματία, οικονομία, αλλά και πολιτισμό με επίκεντρο τα αρχαιολογικά θέματα. Σε αυτή την επίσκεψη υπεγράφησαν τρία Μνημόνια Κατανόησης. Το ένα αφορούσε τις πολιτικές διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο χωρών, το δεύτερο τη συνεργασία της διπλωματικής ακαδημίας της Ελλάδας με το Ιράκ και το τρίτο και εξαιρετικά σημαντικό αφορά την ενθάρρυνση των επενδύσεων μεταξύ των δύο χωρών. Υπήρχε σχεδιασμός για υπογραφή και άλλων μνημονίων, σε σχέση με την Υγεία, την αγροτική πολιτική, τις μεταφορές, ωστόσο η επίσπευση της επίσκεψης δεν επέτρεψε να ετοιμαστούν.
Ιδιαίτερα σημαντικές είναι και οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδας – Ιράκ. Το Ιράκ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ελλάδας, μεταξύ των αραβικών χωρών, με συναλλαγές αξίας 4,5 δις. ευρώ ετησίως. Περιμένουμε αυτό να αυξηθεί ακόμα περισσότερο, μετά την επίσκεψη, όχι μόνο σε σχέση με την ενέργεια αλλά και σε άλλα επίπεδα.
Η επίσκεψη στο Ιράκ ενδυνάμωσε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις των δύο χωρών. Πρέπει να σημειωθεί ότι πέρα από τη διμερή συνεργασία Ελλάδα και Ιράκ συνεργάζονται και αλληλοϋποστηρίζονται και σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς.
Επίσης σε όλες τις συναντήσεις ευχαριστήσαμε την Ελλάδα και για την συμπεριφορά και την βοήθεια στους ιρακινούς, που ζουν στη χώρα, παρά τις οικονομικές δυσκολίες. Να σημειωθεί ότι ο αριθμός της μετανάστευσης από το Ιράκ προς την Ελλάδα έχει μειωθεί δεδομένης της βελτίωσης της ασφάλειας στη χώρα και της νίκης κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Μιλήσατε για ενέργεια, ποιες είναι οι υφιστάμενες συμφωνίες Ελλάδας – Ιράκ και τι γίνεται με τα έργα ανοικοδόμησης του Ιράκ;
Η Ελλάδα είναι τέταρτη ή πέμπτη χώρα στον κόσμο που αγοράζει πετρέλαιο από το Ιράκ. Και σε αυτή την επίσκεψη του ΥΠΕΞ, Νίκου Δένδια, συζητήθηκε στις επαφές που είχε τόσο με τον πρόεδρο, όσο και με τον πρωθυπουργό του Ιράκ το θέμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει τεχνογνωσία το ζήτημα τέθηκε επί τάπητος, καθώς μοιάζει με το Ιράκ σαν γεωγραφία και η εμπειρία που έχει αποκτήσει μπορεί να εφαρμοστεί και στη χώρα μας.
Συζητήθηκαν επίσης ζητήματα που αφορούν τις θαλάσσιες μεταφορές και πιο συγκεκριμένα θέματα που αφορούν την ναυπήγηση πλοίων αλλά και την κατασκευή λιμένων, καθώς και άλλα έργα στο πλαίσιο της συνεργασίας για την ανοικοδόμηση του Ιράκ. Η οικοδόμηση των πόλεων, τα ρυμοτομικά σχέδια, ήταν μερικά από αυτά.
Ελλάδα και Ιράκ είναι επίσης δύο χώρες με μεγάλο πολιτισμό και μεταξύ όσων συζητήθηκαν ήταν και η αρχειοθέτηση όλων των αρχαίων στο Ιράκ, που επίσης θέλουμε να αξιοποιήσουμε την ελληνική εμπειρία. Το Ισλαμικό Κράτος κατέστρεψε το μεγαλύτερο μουσείο στη Μοσούλη, ακόμα ένα πεδίο στο οποίο η ελληνική πείρα είναι σημαντική για εμάς.
Πώς βλέπετε τις σχέσεις της Ελλάδας με τον αραβικό κόσμο και τι ρόλο μπορεί να παίξει από εδώ και πέρα;
Η παρούσα κυβέρνηση δίνει ιδιαίτερη σημασία στον αραβικό κόσμο και γενικότερα στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Και βλέπουμε ότι οι επισκέψεις ελλήνων αξιωματούχων στην Αίγυπτο, τα ΗΑΕ και άλλες αραβικές χώρες γίνονται κάθε εβδομάδα ή κάθε μήνα.
Και εμείς ενθαρρύνουμε αυτές τις σχέσεις γιατί είναι πολύ σημαντικές τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την ΕΕ. Η Ελλάδα μπορεί να παίξει μεγάλο, σημαντικό ρόλο, για τις αραβικές χώρες τόσο στην ΕΕ όσο και στον ΟΗΕ. Δεδομένου δε ότι η Ελλάδα διατηρεί καλές σχέσεις και με το Ισραήλ και με τους Παλαιστίνιους αυτό μπορεί να βοηθήσει και στην επίλυση των ζητημάτων. Εμείς παρακολουθούμε την κατάσταση και βλέπουμε ότι η Ελλάδα είναι ενεργό μέλος των ΗΕ.
Σας ανησυχεί η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και οι κινήσεις της Τουρκίας; Η Αρμενία κατηγορεί την Άγκυρα και για αποστολή τζιχαντιστών στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, ποια είναι η άποψη σας;
Είμαστε εξαιρετικά ανήσυχοι για τις εξελίξεις στην περιοχή. Μία περιοχή με πολλά προβλήματα που δεν αντέχει άλλα. Και αυτό αυξάνει την ανησυχία μας ακόμα περισσότερο.
Εμείς έχουμε διαφορές δεκαετιών με την Τουρκία. Η Τουρκία έχει καταλάβει περιοχές του Ιράκ, από τις οποίες αρνείται να αποχωρήσει. Βομβαρδίζει καθημερινά το Ιράκ. Καταστρέφει χιλιάδες στρέμματα αγροτικής γης, με αποτέλεσμα οι αγρότες να τα εγκαταλείπουν και στη συνέχεια να μην μπορούν να ζήσουν, γιατί μέσω αυτών βιοπορίζονται. Πολλοί στρατιώτες και άμαχοι έχουν σκοτωθεί σε αυτούς τους βομβαρδισμούς. Η Τουρκία έχει βάλει 37 σημεία ελέγχου μέσα στο Ιράκ.
Η κυβέρνηση μας έχει δείξει μεγάλη υπομονή και αυτοσυγκράτηση απέναντι στην Τουρκία, προκειμένου να αποφύγει την πολεμική σύγκρουση. Γιατί ξέρουμε ότι αν ξεσπάσει πόλεμος δεν θα είναι εύκολο να σταματήσει. Έτσι προσπαθούμε να λύσουμε τις διαφορές μας με την Άγκυρας μέσω του διαλόγου. Στο Σύνταγμα του Ιράκ αναφέρεται ότι δεν μπορεί να παρέμβει σε καμία γειτονική χώρα αλλά δεν μπορεί να επιτρέψει και σε καμία χώρα να παραβιάσει την κυριαρχία του.
Η δικαιολογία που παγίως χρησιμοποιεί η Τουρκία για τις επιθέσεις της στο Ιράκ, είναι η ύπαρξη του ΡΚΚ στην περιοχή, ωστόσο δεν αναφέρει ότι με δική της συμφωνία το ΡΚΚ βρίσκεται σε αυτές τις περιοχές μετά και τη συμφωνία του 2013. Μία ειρηνική συμφωνία Τουρκίας – ΡΚΚ η οποία προέβλεπε ότι θα μεταφερθούν τα μέλη της οργάνωσης στο Ιράκ. Εμείς ως κυβέρνηση του Ιράκ ήμασταν ενάντια στην συμφωνία, καθώς αυτό αφορούσε εσωτερικό θέμα της Τουρκίας. Ακόμα περισσότερο είναι περίεργο για εμάς ότι η Τουρκία για τους βομβαρδισμούς της στο Ιράκ χρησιμοποιεί αυτή ακριβώς τη δικαιολογία.
Εμείς πιστεύουμε ότι τα εσωτερικά προβλήματα της Τουρκίας πρέπει να λύνονται εντός των τειχών και όχι να επιχειρείται εξαγωγή. Η Τουρκία είναι στις δύο χώρες που έχουν τις μεγαλύτερες εμπορικές συναλλαγές με το Ιράκ. Και αν κάτι συμβεί δεν θα επηρεάσει μόνο το Ιράκ, αλλά και την Τουρκία και την οικονομία της. Η Τουρκία είναι μία μεγάλη χώρα, μία χώρα του ΝΑΤΟ, μία χώρα που επιχειρεί να μπει στην ΕΕ και για αυτό θα έπρεπε να προσπαθεί να μειώσει και όχι να αυξάνει τα προβλήματα.
Εμείς όταν πολεμήσαμε το Ισλαμικό Κράτος, μας απασχόλησε η προέλευση των τζιχαντιστών πώς μπαίνουν στο Ιράκ. Στις ανακρίσεις που έγιναν στις φυλακές, σε μέλη του ISIS από την Τυνησία, την Τσετσενία, την Αλγερία, τη Γαλλία, όλοι είπαν ότι ήρθαν μέσω Τουρκίας. Αυτό που δεν γνωρίζω με βεβαιότητα, είναι αν ήρθαν εν γνώσει της τουρκικής κυβέρνησης, ή εάν μπήκαν σαν τουρίστες ή με άλλο τρόπο, εν αγνοία των τουρκικών αρχών. Αυτό δεν μπορώ να το πω με βεβαιότητα.
Το ζήτημα του Ναγκόρνο Καραμπάχ είναι ένα παλιό πρόβλημα μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν. Όλες τις φορές που είχε γίνει πόλεμος είχαν δώσει περιθώριο στην διπλωματία, για να σταματήσει. Για αυτό η ΕΕ, η Ρωσία και η Τουρκία μπορούν να πιέσουν για τη λύση του ζητήματος αυτού και να μην μεγαλώσει.
Παρακολουθούμε και τις κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και μάλιστα με μεγάλη ανησυχία. Ελπίζουμε Τουρκία, Ελλάδα και Κύπρος να λύσουν τις διαφορές τους μέσω της διπλωματικής οδού, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Βλέπουμε ότι η ΕΕ προσπαθεί με θετικό τρόπο για την επίλυση των ζητημάτων αυτών. Τα προβλήματα στην περιοχή είναι πραγματικά πολύ μεγάλα και πρέπει να προσπαθήσουμε να λυθούν.