Το ενδεχόμενο να μεσολαβήσει η Ρωσία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας εφόσον υπάρξει αίτημα από τις δύο χώρες διαμηνύει ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσικής Ομοσπονδίας στις Βρυξέλλες Βλαντίμιρ Τσιζόφ μέσω της συνέντευξής του στα «ΝΕΑ». Ο έμπειρος διπλωμάτης δηλώνει απαισιόδοξος για το Κυπριακό μετά τις εκλογές των Τουρκοκυπρίων, ενώ αρνείται την εμπλοκή της Μόσχας στην υπόθεση Ναβάλνι.
Η Τουρκία προβαίνει σε νέες προκλήσεις. Πώς κρίνετε τις εξελίξεις;
Οι τελευταίες ενέργειες φαίνεται να είναι εντός της γενικής γραμμής της Τουρκίας σήμερα, γι’ αυτό δεν μας αιφνιδιάζουν. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις με κάποια ανησυχία βέβαια. Η Τουρκία ποτέ δεν ήταν εύκολος συνέταιρος. Για όλους, για εμάς, για την Αμερική και για την Ελλάδα, και για την Ευρώπη, όπου βλέπουμε μια έξαρση της πολιτικής των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Βλέπετε τι γίνεται με τις λεγόμενες κυρώσεις που η ΕΕ αποφασίζει προς όλες τις κατευθύνσεις πλην, όμως, μίας, της Τουρκίας; Αποφασίζει εναντίον της Λευκορωσίας, εναντίον της Ρωσίας, χωρίς καμία αιτιολογία. Βλέπουμε ότι η πολιτική της ΕΕ δεν είναι πολιτική αρχής σ’ αυτόν τον χώρο.
Αναφέρεστε στις τελευταίες κυρώσεις κατά της Ρωσίας λόγω της υπόθεσης Ναβάλνι;
Και στις τελευταίες κυρώσεις και στις προτελευταίες και στις προ-προτελευταίες. Ζητούν από τη Ρωσία να προχωρήσει σε νομική έρευνα για την υπόθεση Ναβάλνι. Δεν αρνούμαστε την έρευνα, αλλά για να γίνει πρέπει να μας δώσουν στοιχεία στα οποία να βασίζεται η έρευνα. Η Γερμανία μας στέλνει στον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Οπλων στη Χάγη, και εκείνοι μας στέλνουν πίσω στη Γερμανία. Δεν είναι σοβαρή αντιμετώπιση. Δεν έχει ούτε κλείσει ούτε ανοίξει έρευνα, αλλά οι κυρώσεις είναι εδώ εναντίον ανθρώπων που δεν έχουν καμία σχέση με την όλη υπόθεση.
Ποιοι έχουν σχέση;
Η ιστορία μοιάζει με παραγωγή του Χόλιγουντ. Αν υπήρχε σχέδιο να σκοτωθεί ο Ναβάλνι ο πιλότος δεν θα προσγειωνόταν εν μέσω πτήσης. Τον έσωσε, πρώτα αυτός και μετά οι γιατροί στο Ομσκ. Τυπικά δεν μπορούσε να ταξιδέψει εκτός Ρωσίας, αλλά οι Αρχές τού το επέτρεψαν. Μας έλεγαν ότι είναι κατεπείγον, κάθε λεπτό μετρά, ενώ στο γερμανικό αεροπλάνο παρέμεινε για δέκα ώρες, πριν από την απογείωση, λόγω ανάγκης ανάπαυσης του πληρώματος. Στο διάστημα αυτό συνεργάτες του παίρνουν από το ξενοδοχείο ένα πλαστικό μπουκάλι, παραβιάζοντας τη νομοθεσία περί αποδεικτικών στοιχείων. Και γενικότερα στο αεροπλάνο ένας πέφτει σε κώμα και όλοι γύρω του δεν αισθάνονται τίποτε. Πώς είναι δυνατόν να πρόκειται για στρατιωτικό χημικό όπλο; Πώς πέρασαν το μπουκάλι από τους ελέγχους του αεροδρομίου; Στο Βερολίνο η κλινική δεν μπορεί να εντοπίσει ίχνη, τα εντοπίζει ο γερμανικός στρατός. Δεν είμαι σίγουρος ότι υπήρξε δηλητηρίαση. Ο άνθρωπος κινδύνευσε να πεθάνει, αλλά για ποιον λόγο δεν ξέρουμε.
Ας γυρίσουμε στην ανατολική Μεσόγειο. Η Ρωσία στηρίζει την Τουρκία έναντι Ελλάδας και Κύπρου;
Η Ρωσία δεν επεμβαίνει σε πολιτική καμίας χώρας. Οχι, δεν στηρίζουμε, παρακολουθούμε τις εξελίξεις με αυξημένη ανησυχία. Είδα τα αποτελέσματα των λεγομένων προεδρικών εκλογών στη λεγόμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου. Εγινα ακόμη πιο απαισιόδοξος για τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού. Η θέση αρχής που έχουμε εδώ και χρόνια, δεν έχει αλλάξει καθόλου. Υποστηρίζουμε μια λύση βασισμένη στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και στα αποτελέσματα των συναντήσεων υψηλού επιπέδου του ’77 και ’79 και υποστηρίζουμε τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Συζήτησα το ζήτημα εδώ. Η ΕΕ προσθέτει στη θέση αυτή ότι η λύση πρέπει να βασίζεται και στο νομικό υπόβαθρο της ΕΕ. Δεν έχουμε αντίρρηση. Υπήρχε ειδικός αξιωματούχος της ΕΕ με αποστολή να βοηθά τον ΟΗΕ, αν υπάρξει αντικαταστάτης, είμαι πρόθυμος να συνομιλήσουμε.
Τι σας ανησυχεί μετά τις εκλογές των Τουρκοκυπρίων όσον αφορά στο Κυπριακό;
Φοβάμαι ότι επιδεικνύει, πρώτον, ότι το κλειδί της λύσης παραμένει στην Αγκυρα. Δεύτερον, οι τελευταίες κινήσεις της Αγκυρας σε σχέση με το Κυπριακό με τις προσπάθειες ανοίγματος των Βαρωσίων οδηγούν την υπόθεση προς επικίνδυνη κατεύθυνση. Είναι καθαρώς εναντίον των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Μπορεί η Ρωσία να πιέσει την Αγκυρα να αμβλύνει την προκλητικότητα;
Η σημερινή ηγεσία της Τουρκίας πιέζεται πολύ δύσκολα. Ούτε η Αμερική ούτε η ΕΕ, δεν έχουν καταφέρει τίποτα. Βεβαίως συζητάμε και με την Τουρκία και με την Ελλάδα και με την Κύπρο και με άλλες χώρες της περιοχής. Ανησυχούμε για την όλη κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Συνεργαζόμαστε με την Τουρκία στη Συρία και στη Λιβύη. Η συνεργασία προχωράει αρκετά δύσκολα, όμως είναι συνεργασία εξ ανάγκης, που προσπαθούμε να στρέψουμε προς τη βελτίωση της κατάστασης στη Συρία και στη Λιβύη. Στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αν οι δυο χώρες, Ελλάδα και Τουρκία, μας καλέσουν να μεσολαβήσουμε, μπορεί να το εξετάσουμε. Ομως δεν το κάνουν. Αντίθετα η Ελλάδα δέχεται αμερικάνικο πολεμικό πλοίο για μόνιμη στάθμευση στην Κρήτη και υπογράφει συμφωνία αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Η Τουρκία κάνει ό,τι κάνει και κανείς δεν στρέφεται προς τη δική μας κατεύθυνση για βοήθεια. Επιπλέον, Ελλάδα και Κύπρος υποστηρίζουν τις αποφάσεις της ΕΕ για τις λεγόμενες κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Δεν μπορούμε να το παραβλέπουμε αυτό.
Ανησυχείτε για θερμό επεισόδιο;
Δεν αποκλείω τίποτα. Η ΕΕ διστάζει να προχωρήσει σε πιο σκληρή πολιτική εναντίον της Τουρκίας, διότι η Τουρκία κρατά την Ευρώπη από τον λαιμό με τα τέσσερα εκατομμύρια σύρους πρόσφυγες. Ο πρόεδρος Ερντογάν έχει ήδη πει αρκετές φορές ότι θα ανοίξει τις πόρτες κι αυτή η ροή θα πάει προς την Ευρώπη. Είναι πρόβλημα που δημιούργησε η ίδια η ΕΕ.
Η ρωσική πρεσβεία στην Αθήνα υπενθύμισε πρόσφατα το δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.
Είναι δικαίωμα κάθε χώρας, που έχει υπογράψει και επικυρώσει τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Τέσσερις χώρες που δεν το έχουν κάνει, είναι Τουρκία, ΗΠΑ, Χιλή, Ισραήλ. Ομως αυτό δεν εμπόδισε την Κύπρο να συνάψει συμφωνία με το Ισραήλ για τα χωρικά ύδατα και την ΑΟΖ. Υπάρχουν διεθνείς διαδικασίες, διεθνείς οργανισμοί και βεβαίως ο ΟΗΕ. Στην ανατολική Μεσόγειο βρίσκονται όχι μόνο η Ελλάδα και η Τουρκία. Είναι και η Κύπρος, η Αίγυπτος, η Λιβύη, η οποία έχει μερικά κέντρα εξουσίας, με ένα εκ των οποίων έχει κάνει συμφωνία η Αγκυρα, κάτι που δεν βοηθάει την όλη κατάσταση.