Την τελευταία φορά που πάτησαν πόδι στη Σελήνη, οι Αμερικανοί αστροναύτες ήταν αναγκασμένοι να φορούν πάνα-βρακάκι. Στην επόμενη αποστολή, η κατάσταση αναμένεται να έχει βελτιωθεί όσον αφορά το κρίσιμο θέμα της τουαλέτας.
Η NASA ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα τους νικητές του «Διαγωνισμού Σεληνιακής Τουαλέτας», στον οποίο κατατέθηκαν προτάσεις για ένα σύστημα συλλογής ανθρώπινων αποβλήτων το οποίο θα μπορεί να λειτουργεί τόσο σε συνθήκες μικροβαρύτητας όσο και στην επιφάνεια της Σελήνης, όπου η δύναμη της βαρύτητας είναι έξι φορές ασθενέστερη από ό,τι στη Γη.
Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία δεν είχε μπει στον κόπο να σχεδιάσει τουαλέτα για τις επανδρωμένες αποστολές Apollo τη δεκαετία του 1960 και του 1970, στις οποίες συμμετείχαν μόνο άνδρες. Οι αστροναύτες ουρούσαν και αφόδευαν σε σακουλάκια και χρησιμοποιούσαν πάνες μέσα από τις στολές όταν έβγαιναν για επιχειρήσεις μακριά από τη σεληνάκατο.
Η επόμενη εκτόξευση για το φεγγάρι, η οποία προγραμματίζεται για το 2024 στο πλαίσιο του νέου σχεδίου «Άρτεμις» της NASA, σίγουρα θα περιλαμβάνει και γυναίκες ως μέλη πληρώματος.
«Χρειαζόμαστε μια τουαλέτα που θα μπορεί να λειτουργεί για επτά ημέρες στην επιφάνεια της Σελήνης καθώς και στη διάρκεια του ταξιδιού προς και από τη Σελήνη» είχε εξηγήσει παλαιότερα στο Business Insider ο Μάικ Ιντερμπαρτόλο, μηχανικός της NASA.
«Έξτρα βαθμούς θα κερδίσουν τα σχέδια που μπορούν να συλλέγουν εμετό χωρίς να απαιτούν από το μέλος του πληρώματος να σκύψει το κεφάλι του/της μέσα στην τουαλέτα», αναφέρεται στις κατευθυντήριες γραμμές που έδωσε η NASA.
Ο διαγωνισμός έλαβε περισσότερες από 2.000 προτάσεις από όλο τον κόσμο. Πρώτος νικητής ανακηρύχθηκε η πρόταση «Throne», την οποία υπέβαλε η ομάδα του μηχανικού Μπουν Ντέιβιντσον με έδρα την Ουάσιγκτον. Οι ερευνητές βασίστηκαν σε συμβουλές της αμερικανίδας αστροναύτη Σούζαν Χολμς.
Η Χολμς επισήμανε ότι η ίδια και άλλες γυναίκες συνάδελφοί της δυσκολεύονταν να ουρήσουν και να αφοδεύσουν ταυτόχρονα στην τουαλέτα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS), ένα ογκώδες σύστημα που χρησιμοποιεί αναρρόφηση. Οι άνδρες ουρούν σε έναν σωλήνα με χωνί στην άκρη, το οποίο όμως αποδείχθηκε ότι δεν ταιριάζει απόλυτα στη γυναικεία ανατομία και χρειάστηκε να επανασχεδιαστεί.
Η λεγόμενη «σεληνιακή τουαλέτα» θα πρέπει να είναι πολύ μικρότερη σε όγκο και το βάρος της δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 15 κιλά στην επιφάνεια της Γης, προέβλεπαν οι όροι του διαγωνισμού.
Η νικήτρια τουαλέτα «Throne» περιλαμβάνει αεριστήρα χωρίς φτερωτή που αναρροφά τα απόβλητα και τυχόν οσμές, αναφέρει η NASA στην ανακοίνωσή της.
Το κάθισμα βασίζεται σε «αφρό μνήμης» που ακολουθεί τις καμπύλες του σώματος και περιορίζει τον κίνδυνο διαρροών. Τα ίδια τα απόβλητα αποθηκεύονται αυτόματα σε σακουλάκι το οποίο δεν θα χρειάζεται να αγγίζουν οι χρήστες. H ομάδα που κέρδισε το πρώρο βραβείο λαμβάνει χρηματικό έπαθλο 20.000 δολαρίων για περαιτέρω δοκιμές.
Το σχέδιο «Άρτεμις» που παρουσίασε η κυβέρνηση Τραμπ προβλέπει την επιστροφή των Αμερικανών στη Σελήνη το 2024 με την προοπτική δημιουργίας μόνιμης σεληνιακής βάσης ως τα τέλη της επόμενης δεκαετίας.
Ο σταθμός θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή της NASA στον Άρη, η οποία πιθανώς θα εκτοξευτεί στα μέσα της δεκαετίας του 2030.