«Το δικαίωμα των πολιτών των Ηνωμένων Πολιτειών στην ψήφο δεν θα ακυρωθεί ή περιορισθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή οποιαδήποτε από τις Πολιτείες λόγω φύλου.
Το Κογκρέσο θα έχει το δικαίωμα να επιβάλει, μέσω κατάλληλης νομοθεσίας, τις προβλέψεις αυτού του άρθρου»
19η Τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος, 1920
Ακριβώς 100 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την εφαρμογή της 19ης Τροπολογίας, την αποκορύφωση ενός κινήματος δεκαετιών για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών στις ΗΠΑ, τόσο σε πολιτειακό όσο και εθνικό επίπεδο. Κάποιες αμερικανικές πολιτείες είχαν ήδη αναγνωρίσει το δικαίωμα αυτό πριν από το 1920 – η ίδια η Τροπολογία άλλωστε κατατέθηκε για πρώτη φορά στο Κογκρέσο το 1878. Από την άλλη πλευρά, οι περισσότερες αφροαμερικανίδες χρειάστηκε να περιμένουν μέχρι το 1965, και τον Νόμο περί Εκλογικών Δικαιωμάτων, προκειμένου να αποκτήσουν ουσιαστικό δικαίωμα ψήφου. Η επέτειος έχει ωστόσο τη σημασία της και όλα δείχνουν πως οι αμερικανίδες ψηφοφόροι ετοιμάζονται να την τιμήσουν με τον καλύτερο τρόπο.
Από το 1980 και εξής, οι Αμερικανίδες συμμετέχουν πάντα στις εκλογές μαζικότερα από τους άνδρες, και αυτό ισχύει και για τις λευκές και για τις Αφροαμερικανίδες και για τις ισπανόφωνες. Ειδικά οι Αφροαμερικανίδες προσέρχονται τα τελευταία χρόνια στις κάλπες με ιδιαίτερο πάθος. Και ψηφίζουν, φυσικά, σε συντριπτική πλειοψηφία, Δημοκρατικούς.
Τα στοιχεία άλλωστε δείχνουν πως, ενώ από το 1952 έως το 1976, οι γυναίκες ψηφοφόροι στο σύνολό τους έκλιναν περισσότερο προς το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα σε σύγκριση με τους άνδρες, από το 1980 (τη χρονιά που οι Ρεπουμπλικανοί ήραν τη στήριξή τους στην Τροπολογία περί Ισων Δικαιωμάτων, και υιοθέτησαν μια ισχυρή θέση «υπέρ της ζωής», δηλαδή κατά του δικαιώματος στην άμβλωση) και μετά, πριμοδοτούν σταθερά, στο σύνολό τους, το Δημοκρατικό Κόμμα. Πολλοί περίμεναν λοιπόν πως το 2016 θα στήριζαν ανεπιφύλακτα τη Χίλαρι Κλίντον, την πρώτη γυναίκα υποψήφια πρόεδρο στην ιστορία της χώρας -πόσο μάλλον αφού είχε απέναντί της έναν άνδρα που είχε ηχογραφηθεί να κάνει επιεικώς απαράδεκτα για τις γυναίκες σχόλια.
Κι εντούτοις, ενώ οι λευκές με πτυχίο πανεπιστημίου που ψήφισαν το 2016 τον Ντόναλντ Τραμπ ήταν λιγότερες από εκείνες που είχαν ψηφίσει τέσσερα χρόνια νωρίτερα τον ρεπουμπλικανό υποψήφιο Μιτ Ρόμνεϊ, ένα 62% των λευκών γυναικών χωρίς πτυχίο πανεπιστημίου ψήφισαν Τραμπ, ποσοστό υψηλότερο ακόμα και από τους άνδρες της ίδιας φυλετικής και κοινωνικής ομάδας – τη θεωρούμενη ως κατεξοχήν εκλογική του βάση.
Όπως λέει χαρακτηριστικά η δρ. Κριστίνα Γούλμπρεχτ, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Νοτρ Νταμ της Ουάσιγκτον, «όλοι αυτοί οι δημοσιογράφοι, το λέω με αγάπη, που παίρνουν συνεντεύξεις από λευκούς άνδρες της εργατικής τάξης μέσα σε diners [τα μικρά εστιατόρια με τα σεπαρέ τραπέζια που βλέπουμε στις περισσότερες αμερικανικές ταινίες], ίσως θα έπρεπε να αρχίσουν να παίρνουν αντ’ αυτών συνεντεύξεις από τις σερβιτόρες».
Αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ κοντεύει να συμπληρώσει τέσσερα χρόνια στον Λευκό Οίκο, δεν είναι πια ο «αντισυστημικός» υποψήφιος που υποσχόταν κάτι το διαφορετικό από όλους εκείνους τους «πολιτικούς καριέρας», είναι ένας πρόεδρος διαβόητος για τον διχαστικό του λόγο, την καπηλεία του φόβου, τη σκληροπυρηνική ατζέντα του, τη χαοτική ηγεσία του και τον τραγικό τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε την πανδημία.
Ακόμα και χωρίς την παραμικρή ματιά στις δημοσκοπήσεις, μόνο από τις δηλώσεις του, καταλαβαίνει κανείς πόσο φοβάται πως οι γυναίκες, και δη οι επονομαζόμενες suburban women, οι «γυναίκες των προαστίων», άλλως γνωστές ως soccer moms ή hockey moms, οι «μαμάδες του σόκερ» ή «μαμάδες του χόκεϊ», θα σημάνουν το πολιτικό του τέλος, θα πρωταγωνιστήσουν στην ήττα του, από κοινού με τους ηλικιωμένους: «Γυναίκες των προαστίων, σας παρακαλώ, ψηφίστε με. Σώζω το σπίτι σας. Σώζω την κοινότητά σας. Κρατάω την εγκληματικότητά σας [sic] χαμηλά», δήλωσε στη διάρκεια πρόσφατης προεκλογικής συγκέντρωσης στη Νεβάδα.
«Γυναίκες των προαστίων, θα με συμπαθήσετε σας παρακαλώ; Θυμάστε; Ναι, σας παρακαλώ, να πάρει η ευχή, έσωσα τη γειτονιά σας, ΟΚ;», είπε στη διάρκεια άλλης συγκέντρωσης στην Πενσυλβάνια. Ξανά και ξανά, χρησιμοποιώντας συχνά μια ρητορική βγαλμένη, θα έλεγε κανείς, από τη δεκαετία του 1950, ο αμερικανός πρόεδρος εκλιπαρεί τις γυναίκες να τον «συμπαθήσουν» – και εκείνες λένε όχι.
Οι δημοσκοπήσεις, γιατί έχουν και αυτές τη σημασία τους, δείχνουν πως μεταξύ των λευκών γυναικών με πτυχίο πανεπιστημίου, o Τζο Μπάιντεν προηγείται του Τραμπ με ποσοστό 68% έναντι 31%. Μεταξύ των γυναικών συνολικά, ο δημοκρατικός υποψήφιος διατηρεί ένα προβάδισμα που φτάνει ακόμα και τις 25 ποσοστιαίες μονάδες.
Έχει κάτι το παρήγορο αυτή η σκέψη, πως οι γυναίκες μπορεί να γίνουν στις 3 Νοεμβρίου η Νέμεσις του Ντόναλντ Τραμπ. Από την άλλη πλευρά, ο διορισμός της Εϊμι Κόνι Μπάρετ στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ δεν αφήνει κανέναν να ξεχάσει πως οι γυναίκες είναι, συχνά, ο χειρότερος εχθρός του εαυτού τους.
ΥΓ. Κάθε Τρίτη, οι Ιστορίες «ταξιδεύουν» στις ΗΠΑ μέσω της «εικονικής» – ένεκα πανδημίας – εκλογικής περιήγησης που διοργανώνουν τα Κέντρα Ξένου Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για δεκάδες δημοσιογράφους από ολόκληρο τον κόσμο.