Κοροναϊός : Εκτεταμένη δυσαρέσκεια για τις πολιτικές καταπολέμησης της πανδημίας

Νέα παγκόσμια έρευνα φέρνει στο φως ότι οι πολίτες στις περισσότερες από τις 25 συμμετέχουσες χώρες πιστεύουν ότι κυβερνήσεις και ηγέτες αντέδρασαν λανθασμένα ή με καθυστέρηση στην προέλαση του κοροναϊού.

Η έρευνα YouGov-Cambridge Globalism Project που σχεδιάστηκε από κοινού με τον Guardian με δείγμα 26.000 ατόμων από 25 χώρες του πλανήτη, πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και του Αυγούστου, πριν την έναρξη του δεύτερου πανδημικού κύματος στις περισσότερες χώρες. Τα ευρήματα παρουσιάζουν τεράστιες διαφορές στις απόψεις των πολιτών για τη διαχείριση της πανδημίας, που έχει κοστίσει περισσότερες από 1,15 εκατ. ανθρώπινες ζωές, από τις κυβερνήσεις τους, ανάλογα με τη χώρα καταγωγής τους.

Οι «νικητές»

Το ρεκόρ κατέχει η Δανία με τέσσερις στους πέντε πολίτες να πιστεύουν ότι η κυβέρνησή τους έχει κάνει πολύ ή αρκετά καλή δουλειά στην αντιμετώπιση του κοροναϊού. Η χώρα προχώρησε από πολύ νωρίς σε lockdown τον Μάρτιο και περιόρισε τους νεκρούς της πανδημίας σε 119 ανά εκατομμύριο κατοίκων.

Η Αυστραλία και η Ελλάδα, με τους νεκρούς ανά εκατομμύριο να βρίσκονται μόλις στους 35 και 51 αντιστοίχως, επίσης χαρακτηρίζονται από επίπεδα επιδοκιμασίας-ρεκόρ που ξεπερνούν το 70%. Το αντίστοιχο ποσοστό στη Γερμανία, που είχε αντίστοιχη θνητότητα με τη Δανία, περιορίζεται στο 67%.

…και οι χαμένοι

Στην άλλη άκρη της κλίμακας, μόλις το 34% των Αμερικανών, το 36% των Ισπανών, το 37% των Γάλλων και το 39% των Βρετανών και των Βραζιλιάνων πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις τους τα πήγαν καλά. Η θνητότητα αυτών των χωρών κινείται στα υψηλότερα επίπεδα στον κόσμο: 686 ανά εκατομμύριο στις ΗΠΑ, 735 στην Ισπανία, 521 στη Γαλλία, 649 στη Βρετανία και 730 στη Βραζιλία.

Ευρήματα που προκαλούν έκπληξη

Υπάρχουν, όμως, και σημαντικές ανωμαλίες. Το 58% των συμμετεχόντων στην Ιταλία και το 54% στη Σουηδία, δύο χωρών που επίσης υπέφεραν από υψηλότατη θνητότητα (676 και 586 ανά εκατομμύριο αντιστοίχως), δήλωσαν παρόλα αυτά ότι οι κυβερνήσεις τους διαχειρίστηκαν πολύ ή αρκετά καλά την πανδημία.

Οι αναλυτές πιστεύουν ότι η περίπτωση της Ιταλίας ενδέχεται να εξηγείται σε κάποιο βαθμό από την αξιοσημείωτη δημοτικότητα του Τζουζέπε Κόντε, που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις είναι ο πρώτος Ιταλός πολιτικός που συγκεντρώνει τόσο μεγάλη μερίδα της εμπιστοσύνης των πολιτών εδώ και χρόνια. Το 61% των συμμετεχόντων ενέκριναν τη στάση του Κόντε στη διάρκεια της πανδημίας.

Στη Σουηδία, ξεχωριστή έρευνα του YouGov διαπίστωσε ότι το 65% των πολιτών έχουν θετική εικόνα για τον επικεφαλής επιδημιολόγο, Άντερς Τέγκνελ. Ο Τέγκνελ ήταν ο αρχιτέκτονας της αρκετά χαλαρής στρατηγικής της χώρας που δεν συμπεριλάμβανε lockdown. Επιπλέον, το 69% είχε δηλώσει ότι είχαν μεγάλη ή αρκετή εμπιστοσύνη στην εθνική υγειονομική υπηρεσία.

Η ιδιαίτερη περίπτωση της Ιαπωνίας

Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι τα χαμηλότερα επίπεδα επιδοκιμασίας αφορούν την Ιαπωνία, που είναι μία από τις χώρες με τη χαμηλότερη θνητότητα στον κόσμο (μόλις 13 νεκροί ανά εκατομμύριο κατοίκων). Μόνο το 21% των Ιαπώνων δήλωσαν ότι πιστεύουν πως η κυβέρνησή τους διαχειρίστηκε την κρίση καλά ή πολύ καλά.

Οι παρατηρητές πιστεύουν ότι αυτό ίσως είναι αποτέλεσμα της αποδοκιμασίας προς τις πρώτες αντιδράσεις της κυβέρνησης, όπως για παράδειγμα την απροθυμία της να κινητοποιηθεί προς την ακύρωση των Ολυμπιακών Αγώνων, όταν η πραγματοποίησή τους εξακολουθούσε να μοιάζει πιθανή. Ταυτόχρονα, πολλοί πολίτες πιστεύουν ότι η επιτυχία της Ιαπωνίας να περιορίσει την εξάπλωση των κρουσμάτων και την αύξηση των νεκρών, στην πραγματικότητα οφείλεται περισσότερο στον ορθολογισμό και τη συμμόρφωση των απλών ανθρώπων, παρά στις συστάσεις της κυβέρνησης.

Το ρεκόρ αποδοκιμασίας της Ιαπωνικής κυβέρνησης δεν φαίνεται με κανένα τρόπο να αντανακλά το λεγόμενο «παράδοξο της πρόληψης»: Αν μια υγειονομική στρατηγική λειτουργεί, οι άνθρωποι τείνουν να θεωρούν ότι δεν χρειαζόταν ευθύς εξ αρχής.

Υπερβολικούς βρίσκουν τους ανοιξιάτικους περιορισμούς οι Έλληνες

Παρά τα lockdown που επέβαλαν πολλές χώρες την άνοιξη, μόνο οι συμμετέχοντες από τη Νότια Αφρική και την Ελλάδα πιστεύουν σε ποσοστά που ξεπερνούν το 50% ότι οι ελευθερίες τους περιορίστηκαν περισσότερο από ό,τι χρειαζόταν, ενώ πουθενά δεν υπήρξε η πλειοψηφική αντίληψη ότι οι κυβερνήσεις έδιναν υπερβολική έμφαση στον περιορισμό της πανδημίας αντί να εστιάζουν στην επιστροφή στην κανονικότητα.

Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστεύουν ότι η κινεζική κυβέρνηση καθυστέρησε πολύ στην αντίδρασή της, ενώ πολίτες από 16 εκ των 25 χωρών – συμπεριλαμβανομένων της Ισπανίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Βραζιλίας, της Σουηδίας, της Αυστρίας, της Ιταλίας, της Αυστραλίας, των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, πιστεύουν ότι η εξάπλωση του ιού στις χώρες τους θα μπορούσε να είχε αποτραπεί αν η δική τους κυβέρνηση είχε αντιδράσει διαφορετικά.

Υπέρ των μασκών οι συμμετέχοντες

Η έρευνα διαπίστωσε πως γενικώς υπάρχει ισχυρή υποστήριξη προς τη χρήση μασκών σε κλειστούς δημόσιους χώρους, όπως σε καταστήματα, αεροδρόμια, ΜΜΜ και ιατρικές εγκαταστάσεις, παρά το γεγονός ότι το μέτρο έχει συναντήσει έντονες αντιδράσεις καθώς υιοθετούνταν από τα κράτη.

Όμως και ο σκεπτικισμός – ορισμένες φορές σε υψηλά ποσοστά – επιβιώνει, παρά το γεγονός ότι έρευνες έχουν δείξει ότι οι υφασμάτινες μάσκες τριών στρώσεων είναι ικανές να φιλτράρουν περίπου το 60% των σταγονιδίων που ενδέχεται να μεταφέρουν τον ιό, ενώ οι χειρουργικές μάσκες περισσότερο από το 85%.

Επιφυλακτικοί προς τις μάσκες Σουηδοί και Δανοί

Οι συμμετέχοντες από τη Σουηδία, όπου η χρήση μάσκας δεν συστήνεται από την εθνική υγειονομική υπηρεσία («Προτιμάμε μισοάδεια λεωφορεία, παρά γεμάτα λεωφορεία με μάσκες», είχε δηλώσει ο Τέγκνελ) και τη Δανία, όπου οι μάσκες συστήνονται μόνο σε συγκεκριμένες περιστάσεις, ήταν οι πλέον επιφυλακτικοί απέναντι στη σημασία τους.

Το 40% των Σουηδών πιστεύουν ότι οι μάσκες δεν είναι καθόλου ή δεν είναι πολύ αποτελεσματικές εντός καταστημάτων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους Δανούς κινήθηκε στο 27%. Μόλις το 35% των Σουηδών και το 45% των Δανών πιστεύουν ότι οι μάσκες θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικές εντός καταστημάτων, σε σύγκριση με τα τεράστια ποσοστά σε άλλες χώρες του κόσμου (90% στη Βραζιλία και την Ισπανία, 87% στην Ιταλία, 86% στη Γαλλία και 76% στη Βρετανία).

Χρήση μάσκας σε εξωτερικούς χώρους

Περισσότεροι από το 65% των Σουηδών και το 62% των Δανών, όπως και το 63% των Γερμανών και το 55% των Βρετανών συμμετεχόντων δήλωσαν ότι η χρήση μάσκας στο δρόμο δεν θα είναι αποτελεσματική για τον περιορισμό του κοροναϊού, ενώ η αντίθετη άποψη μόλις που συγκέντρωσε διψήφιο αριθμό υποστηρικτών στις ίδιες χώρες.

Αντιθέτως, οι συμμετέχοντες από χώρες που χτυπήθηκαν σφοδρά από το πρώτο κύμα της πανδημίας και όπου η χρήση μάσκας έχει καταστεί υποχρεωτική σε πολλές διαφορετικές περιστάσεις, είναι πιο πιθανό να δηλώσουν ότι η χρήση μάσκας σε δημόσιους χώρους θα μπορούσε να είναι πολύ ή αρκετά αποτελεσματική.

Στην Ισπανία, τη Βραζιλία, την Ιταλία και το Μεξικό, συντριπτικές πλειοψηφίες των συμμετεχόντων δήλωσαν ότι οι μάσκες θα μπορούσαν να περιορίσουν την εξάπλωση του ιού σε κάθε κλειστό δημόσιο χώρο. Το 65% των Ισπανών θεωρούν ότι οι μάσκες θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικές και στο δρόμο – κανόνας που έκτοτε έχει εφαρμοστεί για όλους τους ανοιχτούς και κλειστούς δημόσιους χώρους της χώρας.

Πηγή: www.theguardian.com