Ο τουρκικός σχεδιασμός για εξάπλωση της «Γαλάζιας Πατρίδας» προχωρά έχοντας ως βασικό εργαλείο τον αιφνιδιασμό, ενώ ταυτόχρονα γίνονται κινήσεις εδραίωσης της παρουσίας της κατοχικής δύναμης.
Η Άγκυρα επιδιώκει την επιβολή τετελεσμένων με στόχο να καθορίσει την ατζέντα μελλοντικών διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά και σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η νέα παράνομη Navtex για έρευνες του Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Σε μια κίνηση η οποία μπορεί να χαρακτηριστεί εν μέρει αιφνιδιαστική -αν αναλογιστεί κανείς πως το προηγούμενο 48ωρο κορυφαίοι τούρκοι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου μάλιστα του Ταγίπ Ερντογάν, εξέφρασαν στην Αθήνα την αλληλεγγύη για τον φονικό σεισμό σε Σάμο και Σμύρνη- η Άγκυρα εξέδωσε το βράδυ του Σαββάτου Navtex με την οποία παρατείνεται η παρουσία του Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και προαναγγέλλονται έρευνες στη θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά της Ρόδου.
Η Navtex μάλιστα, με διάρκεια μέχρι τις 20 Νοεμβρίου, αφορά και τα συνοδευτικά του τουρκικού ερευνητικού «Αταμάν» και «Τζένγκις Χαν».
Σαν να μην έφτανε αυτό -πιστός στην εμπρηστική ρητορική του- ο Ερντογάν έδειξε και πάλι την Κυριακή το γνωστό προκλητικό του πρόσωπο. «Και με το Oruc Reis, και με το Barbaros και με το Fatih η Τουρκία θα συνεχίσει τις έρευνές της» διεμήνυσε ο πρόεδρος της Τουρκίας, αποδεικνύοντας εμπράκτως ότι η «διπλωματία των σεισμών» αποτελεί παρελθόν και ότι οι δηλώσεις αλληλοβοήθειας τούρκων αξιωματούχων αποτελούσαν «κούφια λόγια».
Η διπλή αντίδραση Αθήνας και Λευκωσίας
Μπροστά, λοιπόν, σε αυτά δεδομένα η απάντηση της Αθήνας δεν περιορίστηκε σε στρατιωτικό επίπεδο, με την έκδοση αντι-Navtex δηλαδή, αλλά και σε διπλωματικό, με τον Νίκο Δένδια να δίνει οδηγίες για άμεση διενέργεια διαβήματος διαμαρτυρίας προς την τουρκική πλευρά.
Σε ανακοίνωσή του το ελληνικό ΥΠΕΞ σημειώνει πως «δυστυχώς η Τουρκία με την έκδοση νέας παράνομης Navtex για την περίοδο 1-14 Νοεμβρίου, με την οποία δεσμεύει περιοχή εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας προκειμένου να διεξάγει παράνομες σεισμικές έρευνες, επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά ότι συνεχίζει να αγνοεί τους θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου», σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών».
Γίνεται λόγος για ενέργεια που «δημιουργεί περαιτέρω ένταση σε μια ευάλωτη περιοχή» και επισημαίνεται πως η τουρκική πλευρά «δείχνει εκ νέου ότι η Τουρκία συνεχίζει να δρα σε αντίθεση με τις εκκλήσεις της Διεθνούς Κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων των Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου Οκτωβρίου, το οποίο καλούσε την Τουρκία να τερματίσει τις ενέργειες αυτές».
Το ΥΠΕΞ καταδικάζει την «παραβατική συμπεριφορά» της τουρκικής πλευράς, τονίζοντας πως «απομακρύνει την προοπτική ενός εποικοδομητικού διαλόγου» και καλεί την άλλη πλευρά να «ανακαλέσει άμεσα την παράνομη Navtex που εξέδωσε».
Πλην της εντολής για το διάβημα διαμαρτυρίας, ο Νίκος Δένδιας θα ενημερώσει τους συμμάχους της χώρας «για τη συνεχιζόμενη τουρκική προκλητική συμπεριφορά».
Στη νέα τουρκική Navtex αντέδρασε και η Λευκωσία, καταγγέλλοντας ότι είναι παράνομη γιατί οι συντεταγμένες είναι στη δική της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, ωστόσο η Άγκυρα την απέρριψε, σημειώνοντας ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και υποστηρίζοντας ότι η Λευκωσία δεν έχει δικαιοδοσία στην περιοχή.
Είχε προηγηθεί η έκδοση αντι-Navtex από τον σταθμό Ηρακλείου της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού -όπως κάνει παγίως όταν οι Τούρκοι έχουν εκδώσει Navtex παράνομη και σε περιοχή δικής μας δικαιοδοσίας- στην οποία επισημαινόταν ότι η τουρκική αναγγελία «αναφέρεται σε παράνομη δραστηριότητα σε περιοχή η οποία επικαλύπτει την ελληνική υφαλοκρηπίδα».
Η διπλωματία των Navtex οδηγεί σε ένταση και σύγκρουση
Αναφερόμενος στην νέα τουρκική Navtex ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, είπε ότι «πάνω στα ερείπια, πριν από δύο δεκαετίες είχε χτιστεί μία καλή συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες και τους δύο λαούς. Έχει αποδειχθεί ότι η «διπλωματία των σεισμών» οδήγησε σε ύφεση και σε ειρήνη, ενώ η «διπλωματία των Navtex» οδηγεί σε ένταση και σύγκρουση. Αυτό πρέπει να αποφευχθεί».
«Ας αφήσουμε τα προκλητικά θέματα που οδηγούν σε στρατιωτικοποίηση που κανείς δεν θέλει και ας προχωρήσουμε σε ειλικρινή συζήτηση» επεσήμανε, μεταξύ άλλων, σε δηλώσεις του στον ΣΚΑΙ και επανέλαβε ότι το τουρκικό ζήτημα έχει ξεφύγει πλέον από τις διμερείς σχέσεις Αθήνας – Άγκυρας. «Είναι ευρωπαϊκό, αγγίζει τις ευρωτουρκικές σχέσεις είτε αυτό έχει να κάνει με τα γεωπολιτικά συμφέροντα είτε με την οικονομική συνεργασία είτε με το μεταναστευτικό».
Πάντως, επανέλαβε την πρόθεση της Ελλάδας για έναρξη διερευνητικών επαφών, κάτι το οποίο παραμένει στο τραπέζι. Ωστόσο, όπως ξεκαθάρισε, το πλαίσιο αυτών των επαφών θα πρέπει να είναι συγκεκριμένο και να αφορά τη μοναδική διαφορά των δύο χωρών, δηλαδή την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.
Αναμένοντας το επόμενο βήμα της Άγκυρας…
Εκεί, λοιπόν, που στρέφονται τα βλέμματα πλέον -εν αναμονή μάλιστα των αμερικανικών εκλογών και της… αναβλητικότητας της ΕΕ για αποφάσεις τον Δεκέμβριο- είναι στο επόμενο βήμα της Άγκυρας και το κατά πόσο θα επιχειρήσει να στείλει, όπως έχει προαναγγείλει, γεωτρύπανο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση -σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο της Κύπρου»- δεν αναμένεται σύντομα, καθώς είναι σαφές πως θα συνιστά κορύφωση των προκλήσεων και εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε θερμό επεισόδιο. Αξιοσημείωτο πάντως το γεγονός ότι προ δεκαημέρου η κατοχική δύναμη προχώρησε μονομερώς και παράνομα στην επέκταση της περιοχής έρευνας και διάσωσης.
Με βάση τουρκικό χάρτη, η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι καλύπτει μια περιοχή που αρχίζει από το Αιγαίο, περιλαμβάνει «τα όρια» του τουρκολιβυκού μνημονίου και τη μέση γραμμή μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου. Η επέκταση της περιοχής ευθύνης σε ό,τι αφορά την Κύπρο περνά «κάθετα» από την Πάφο μέχρι και νοτίως σχεδόν τη Λεμεσό, ενώ το FIR διχοτομείται.
Είναι ξεκάθαρη, δηλαδή, η διασύνδεση της ενέργειας αυτής με τις παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις που διενεργεί η κατοχική Τουρκία στις περιοχές της Κύπρου και της Ελλάδος.