Φτιάχνει νέο κόμμα. Διαφωνεί με το πρόσφατο κοινό κείμενο των ΚΚΕ – ΣΥΡΙΖΑ – MέΡΑ25 για το Πολυτεχνείο. Δεν εγγράφει τον ΣΥΡΙΖΑ στην Αριστερά. Βλέπει κοινωνικές εξεγέρσεις. Και ένταση με την Τουρκία. Ελπίζει όμως και μάχεται όπως τις τελευταίες πέντε δεκαετίες. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης είναι πάντα σε κίνηση, γράφει κείμενα για τον ιστότοπο που συνδιαχειρίζεται (iskra), αλλά βασικά μιλάει, διαδηλώνει και τοποθετείται. Συχνά με κόστος, όπως στο κίνημα κατά των πλειστηριασμών, που του έχει στοιχίσει διώξεις.

Ο πρώην υπουργός και τέως επικεφαλής της ΛΑΕ λαμβάνει την «4η Εντολή» και μας μιλάει εφ’ όλης της ύλης για τη συγκυρία.

Στο Πολυτεχνείο φέτος μιλήσατε για νέες εξεγέρσεις…

Η Ελλάδα χάνεται και τελειώνει. Ακριβέστερα, έχει τελειώσει. Εχει τελειώσει οικονομικά, κοινωνικά και εθνικά. Μόνο μια μεγάλη δημοκρατική ανατροπή μπορεί να ανακόψει τη δεδομένη φορά των πραγμάτων. Λυπάμαι που ως κοινωνία μοιάζουμε με τον «Τιτανικό», παρότι δεν χορεύουμε στα σαλόνια του, πριν συγκρουστεί με το παγόβουνο και βυθιστεί. Ουδέποτε στα παγκόσμια χρονικά υπήρξε χώρα, όπως η σημερινή Ελλάδα, να έχει δημόσιο χρέος 210% του ΑΕΠ σε νόμισμα που δεν το κόβει και δεν το διαχειρίζεται η ίδια αλλά τρίτοι.

Οπως ουδέποτε υπήρξε χώρα να έχει χάσει τα τελευταία χρόνια μέχρι σήμερα περίπου το 50% του εθνικού προϊόντος, ενώ τα ελλείμματά της στον προϋπολογισμό και το ισοζύγιο πληρωμών να έχουν εκτοξευθεί στα ίδια επίπεδα που μας οδήγησαν στα Μνημόνια – και επιπροσθέτως έχει αναλάβει ως υποχρέωση στους θεσμούς κάτι το ακατόρθωτο: να υλοποιεί πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 2,2% μέχρι το 2060!

Οι εξεγέρσεις σε μια χώρα γίνονται όταν ο πληβειακός κόσμος που ζει στο περιθώριο και με επιδόματα πείνας συνεχώς πληθαίνει. Οταν η διέξοδος της μετανάστευσης σε άλλες χώρες έχει στομώσει. Οταν η μικρομεσαία τάξη βλέπει τον εαυτό της να καταρρέει χωρίς μέλλον. Και οι τρεις αυτές παράμετροι συνυπάρχουν στη χώρα μας, παρά την κοινωνική «αφασία» που προς στιγμήν βλέπουμε γύρω μας. Το ερώτημα δεν είναι αν θα υπάρξει κοινωνική εξέγερση στη χώρα αλλά πόσο γρήγορα θα συμβεί, τι περιεχόμενο και τι προσανατολισμό θα έχει και αν θα μπορέσει να ανοίξει θετικό δρόμο που θα φέρει αποτέλεσμα.

Θα έχει ρόλο η Αριστερά; Είδαμε κοινό κείμενο τριών κομμάτων με αφορμή την απαγόρευση των συναθροίσεων.

Οι κοινωνικές εξεγέρσεις που έρχονται, ίσως και οι ανατροπές που πρόκειται να επιφέρουν, δεν πρόκειται μάλλον να έχουν ένα σαφές παραδοσιακό πολιτικό χρώμα ούτε να χειραγωγούνται από ένα κόμμα ή μια παράταξη. Τα Κίτρινα Γιλέκα στη Γαλλία υπήρξαν ένα μεγάλο κίνημα με πρωτοφανείς διώξεις, πολλούς νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες, και όμως αυτό το κίνημα δεν το εξέφρασε ούτε η γαλλική Αριστερά ούτε βέβαια η γαλλική Ακροδεξιά. Για να έχει ρόλο η Αριστερά στις εξεγέρσεις και στις ανατροπές που έρχονται θα πρέπει να αλλάξει εκ θεμελίων και η ίδια, πράγμα που είναι ζητούμενο στην εποχή μας, και στην Αριστερά δεν συμπεριλαμβάνω φυσικά τον μεταλλαγμένο ΣΥΡΙΖΑ. Οσον αφορά την κοινή δήλωση των τριών κομμάτων ΣΥΡΙΖΑ – ΚΚΕ – ΜέΡΑ25 ενάντια στην απαγόρευση των συναθροίσεων για το Πολυτεχνείο, τη χαρακτήρισα ως μια λαθεμένη κίνηση από την πλευρά του ΚΚΕ. Συγκεκριμένα ήταν λάθος του ΚΚΕ να γίνει ένα είδος «πλυντηρίου» και να προσφέρει «εύσημα» δημοκρατικής αντίστασης στον ΣΥΡΙΖΑ. Αλίμονο αν η Αριστερά δώσει ξανά τη σκυτάλη ενός «δημοκρατικού μετώπου» σε κόμματα του συστήματος, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, που πίσω από τη δημοκρατική «μεταμοντέρνα» φρασεολογία τους υποκρύπτουν έναν βαθύ συστημικό ολοκληρωτισμό.

Τώρα εσείς συμμετέχετε σε διεργασίες για νέο φορέα;

Στη χώρα σήμερα υπάρχει ένα μεγάλο πολιτικό κενό. Ο κόσμος κρατάει όλο και μεγαλύτερες αποστάσεις από τα υπάρχοντα σχήματα, που χάνουν στα μάτια του την αξιοπιστία τους. Σήμερα γίνεται όλο και πιο απαραίτητος ένας νέος πολιτικός φορέας, ένα νέο στην ουσία πολιτικό κίνημα, που θα θέσει στο επίκεντρο μιας μεγάλης συστράτευσης και ενός μεγάλου αγώνα αυτό που είναι το κλειδί για να μπορέσει η χώρα να βγει από την κρίση, να επιβιώσει, να σταθεί όρθια και να έχει μέλλον η ίδια και ο ελληνικός λαός.

Και το κλειδί είναι σήμερα για τη χώρα μας να πάψει να είναι υπό κηδεμονία και μια χώρα μισοαποικία και προτεκτοράτο και να αποκτήσει, ενόψει και των 200 χρόνων από την Επανάσταση του ’21, την εθνική της ανεξαρτησία.

Η απόκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας είναι θεμελιώδης προϋπόθεση για να καταστεί η χώρα μας γνήσια δημοκρατία και να διαμορφώσει ένα νέο πολιτικό σκηνικό και ένα σχέδιο για την ανασύσταση του ελληνικού κράτους που έχει παραλύσει και για την παραγωγική οικονομική ανασυγκρότησή της, με γνήσια δημοκρατία, με κοινωνική δικαιοσύνη και ανθρώπινες εργασιακές σχέσεις. Ολα αυτά χρήζουν προγραμματικής εξειδίκευσης, ενώ έχω τονίσει επανειλημμένα ότι η πατρίδα μας δεν έχει κανένα μέλλον εντός της «φυλακής» του ευρώ, χωρίς εθνική νομισματική πολιτική και βέβαια χωρίς τη δυνατότητα νέων ευρύτερων διεθνών οικονομικών σχέσεων πέρα από τις στενές νεοφιλελεύθερες γερμανικές οριοθετήσεις και εξαρτήσεις της ΕΕ. Πράγματι εργάζομαι αυτό το διάστημα με πολλές δεκάδες στελέχη από όλη την Ελλάδα για τη συγκρότηση νέου πολιτικού φορέα στη βάση των παραπάνω κατευθύνσεων και απευθύνομαι για μια μεγάλη συστράτευση σε όλους τους πολίτες, πέρα από προηγούμενες εντάξεις και τοποθετήσεις, που ενδιαφέρονται για μια ανεξάρτητη βαθιά δημοκρατική παραγωγική και δίκαιη Ελλάδα που θα ακολουθεί έναν δρόμο διεξόδου και αναγέννησης.

Η διαίρεση Αριστεράς – Δεξιάς υπάρχει;

Η μεγάλη κρίση του κορωνοϊού την οποία βιώνουμε δεν μεταβάλλει τα δεδομένα μόνο για την Αριστερά αλλά για όλον τον πλανήτη και τις παγκόσμιες οικονομικοκοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Η κρίση του κορωνοϊού επιδεινώνει στο έπακρον τη βαθιά κρίση του νεοφιλελευθερισμού, την κρίση της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης» και του ψευδεπίγραφου «ευρωπαϊσμού». Η διάκριση Αριστεράς και Δεξιάς πάντα θα υπάρχει. Σήμερα όμως η Δεξιά με τις διάφορες παραλλαγές της και τα υποκατάστατά της ηγεμονεύει, γιατί έχουν αποτύχει τα κόμματα και οι παρατάξεις της Αριστεράς τα οποία επαγγέλθηκαν την αλλαγή της κοινωνίας και την ανατροπή του συστήματος.

Για να αποκτήσει εκ νέου αξία, δυναμική και συγκρουσιακό περιεχόμενο η διάκριση Αριστεράς και Δεξιάς πρέπει η Αριστερά να αλλάξει εκ θεμελίων και να πείσει όχι μόνο με διακηρύξεις αλλά κυρίως με πράξεις ότι μπορεί να οικοδομήσει ένα καινούργιο βιώσιμο ιστορικό οικονομικοκοινωνικό πρότυπο που να συνδυάζει μια πρωτοπόρο και καινοτόμο ανάπτυξη και μια πρωτοπόρο παραγωγικότητα στην οικονομία, με μια βαθιά δημοκρατία και μια γνήσια κοινωνική δικαιοσύνη και σεβασμό στο περιβάλλον. Τα μοντέλα «εξίσωσης στη φτώχεια» και «αυταρχικής γραφειοκρατίας» που εξέφρασαν αρκετά «σοσιαλιστικά» εγχειρήματα στο παρελθόν είναι ανεπίστρεπτα καταδικασμένα και καταδίκασαν την Αριστερά σε συρρίκνωση.

Μπορεί ο κοροναϊός να είναι αφορμή για αλλαγή στο κράτος, την κοινωνία ή θα είναι μια παροδική κρίση;

Η κρίση του κορωνοϊού δεν είναι μόνο αφορμή αλλά κλονίζει όλες τις σαθρές δομές πάνω στις οποίες στηρίζονται οι σημερινές καπιταλιστικές κοινωνίες. Η κρίση του κορωνοϊού αναδεικνύει τη βαθιά χρεοκοπία του νεοφιλελευθερισμού αλλά και της ΕΕ και της παγκοσμιοποίησης. Οι νεοφιλελεύθεροι μας είχαν φάει τα αφτιά για την ανάγκη ιδιωτικοποίησης των συστημάτων υγείας και τώρα ζούμε την πλήρη αδυναμία του ιδιωτικού τομέα να συνεισφέρει στο παραμικρό για την περίθαλψη των νοσούντων.

Η ΕΕ επίσης δεν έχει συνεισφέρει μέχρι τώρα σχεδόν τίποτα στα οικονομικά των κρατών – μελών προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κρίση του κορωνοϊού. Η παγκοσμιοποίηση επίσης για την οποία μιλάμε δεν έχει καμιά σχέση με την παγκόσμια συνεργασία, πράγμα που το πληρώνει τώρα ακριβά η ανθρωπότητα και με τους ανταγωνισμούς που έχουν ξεσπάσει για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού. Ο,τι θετικό γίνεται σήμερα υπέρ των λαών για την καταπολέμηση του κορωνοϊού προωθείται από τα κράτη και το έθνος – κράτος και όχι από τις υπερεθνικές καρικατούρες τύπου ΕΕ και τα εκτρώματα τύπου παγκοσμιοποίησης. Μια γνήσια ευρωπαϊκή και διεθνής συνεργασία μπορεί να προκύψει μόνο από τη στενή συνεργασία ελεύθερων, κυρίαρχων και ανεξάρτητων χωρών, που δεν θα είναι κηδεμονευόμενες ούτε υπάκουα μέλη ανταγωνιζόμενων αυτοκρατοριών.

Ο Πρωθυπουργός μίλησε για τους «ψεκασμένους» και τους αρνητές του κορωνοϊού.

«Ψεκασμένοι» και αρνητές του κορωνοϊού ασφαλώς υπάρχουν και λαϊκίζουν και δημαγωγούν. Υπάρχουν όμως, και μάλιστα κυριαρχούν απόλυτα όλοι αυτοί, κυβερνήσεις, ηγεμονικά κράτη και πολυεθνικοί κολοσσοί που αξιοποιούν την πανδημία του κορωνοϊού διεθνώς και στη χώρα μας για να σαρώνουν τα εργασιακά δικαιώματα και τις εργασιακές κατακτήσεις, να διαλύουν τους μικρομεσαίους ιστούς στις οικονομίες και στις κοινωνίες, να διευρύνουν τις κοινωνικές ανισότητες, να εξαπλώνουν τη φτώχεια, την πείνα και την εξαθλίωση και να προωθούν εκστρατείες που θέλουν να επιβάλουν νέους ολοκληρωτισμούς στις κοινωνίες και στον κόσμο. Και αυτοί οι δεύτεροι είναι οι κυρίως, θα έλεγα, κίνδυνοι στην εποχή μας. Γιατί επιδιώκουν να περάσει η παγκόσμια εξουσία και η εξουσία στις επιμέρους χώρες ολοκληρωτικά στα χέρια μεγάλων μονοπωλιακών, πολυεθνικών, τεχνολογικών και χρηματιστικών κολοσσών που θα ελέγχουν και θα κατευθύνουν τις κοινωνίες.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ανήκει στο τόξο της Αριστεράς;

Ο ΣΥΡΙΖΑ από τότε που συνομολόγησε το τρίτο Μνημόνιο, ενταφιάζοντας το μεγάλο και περήφανο Οχι του ελληνικού λαού στο δημοψήφισμα, μεταλλάχθηκε πλήρως και ανεπίστρεπτα σε ένα απροσδιόριστο και ρευστό μόρφωμα, άθυρμα στα χέρια των Βρυξελλών, του Βερολίνου και της Ουάσιγκτον. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν έχει σχέση με την Αριστερά, αλλά έχει επιφέρει και μια τέτοια ζημιά και δυσφήμηση εις βάρος της, τις οποίες δεν θα μπορούσε να προκαλέσει κανένας αντίπαλός της. Παντού, δυστυχώς, στην Ευρώπη και στον κόσμο, αν θέλουν να πλήξουν την Αριστερά, επικαλούνται τον ΣΥΡΙΖΑ, τις κωλοτούμπες και τις νεοφιλελεύθερες υποτελείς επιλογές του.

Παρακολουθείτε τα εθνικά θέματα. Ποια η στρατηγική της Τουρκίας;

Η Τουρκία του Ερντογάν ίσως είναι η μόνη χώρα που διαθέτει στρατηγική για έναν δικό της ευρύτερο ρόλο και στρατηγική «αναμόρφωσης» της ευρύτερης περιοχής μας. Το τραγικό είναι ότι η στρατηγική αυτή είναι άκρως επικίνδυνη, διότι θέλει να επιβάλει μια νέα οθωμανική και ισλαμική τάξη πραγμάτων εις βάρος όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και όλων των λαών στον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας. Η Τουρκία του Ερντογάν βαδίζει ολοταχώς για να καλύψει με ηγεμονικό τρόπο και διά της στρατιωτικής ισχύος το στρατηγικό κενό το οποίο έχουν αφήσει στον χώρο που μας περιβάλλει οι Ηνωμένες Πολιτείες και η γερμανική ΕΕ. Και αυτό το κενό των δυτικών κέντρων στην περιοχή μας, ιδιαίτερα στον στρατιωτικό τομέα, συνεχώς θα διευρύνεται, παρά τις περί αντιθέτου αυταπάτες του ελληνικού πολιτικού κατεστημένου, αφήνοντας όλο και περισσότερο χώρο και έδαφος για να κινείται όλο και πιο προκλητικά ο τουρκικός επεκτατισμός, έτοιμος να κατασπαράξει τα άτολμα, εξαρτημένα και απροετοίμαστα θύματά του, όπως η Ελλάδα.

Βλέπετε σύρραξη;

Η Τουρκία δεν πρόκειται να κάνει ούτε ένα βήμα πίσω από τις διεκδικήσεις της, που είναι η άλωση του Αιγαίου, της Ανατολικής Μεσογείου, η μετατροπή της Κύπρου σε οθωμανική «σατραπεία» και η δορυφοροποίηση της Ελλάδας. Να μην έχουμε καμιά αμφιβολία πως η Τουρκία ό,τι δεν μπορέσει να επιτύχει εις βάρος της χώρας μας με την πολιτική του μπούλινγκ θα το επιδιώξει με πόλεμο, στην ώρα που η ίδια θα κρίνει ως κατάλληλη, μιας και έχει αποδείξει ότι ξέρει να περιμένει και να επιλέγει τη στιγμή. Το τραγικό είναι ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει στρατηγική για την αποτροπή της τουρκικής επεκτατικής πολιτικής.

Αντίθετα, περιορίζεται στον κατευνασμό της Τουρκίας, τον οποίο σταθερά συνοδεύει με μια τακτική διαρκών υποχωρήσεων και παραχωρήσεων, οι οποίες έχουν ήδη ρευστοποιήσει τον αιγαιακό χώρο και τον θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ στην πράξη έχουν εγκαταλείψει την Κύπρο με το περίφημο δόγμα ότι κείται μακριά. Η χειρότερη όμως αυταπάτη του ελληνικού κατεστημένου έγκειται στο γεγονός ότι έχει εναποθέσει, ως «αθλιέστατο προτεκτοράτο», τις ελπίδες του για «προστασία» στα κέντρα των Βρυξελλών, του Βερολίνου και της Ουάσιγκτον. Πρόκειται για την τέλεια επιλογή παράδοσης και εξανδραποδισμού της χώρας, η οποία αγγίζει τα όρια της εθνικής «αυτοκτονίας» – ποτέ Βερολίνο και Ουάσιγκτον, ούτε και στα σενάρια επιστημονικής φαντασίας, δεν πρόκειται να σταθούν εμπράκτως, πέρα από παχιά λόγια, ενάντια στην Τουρκία, η οποία αποτελεί τη δύναμη μερικής έστω ανάσχεσης της Ρωσίας στην περιοχή.

Να ελπίζουμε σε στήριξη συμμάχων; Εχετε κατηγορηθεί ως φιλορώσος…

Δεν έχω απλώς κατηγορηθεί, αλλά κυριολεκτικά έχω κατασυκοφαντηθεί ως «πράκτορας», τάχα, της Ρωσίας, λες και ζούμε στην πιο άγρια μετεμφυλιακή περίοδο, όπου όσοι δυσανασχετούσαν και αμφισβητούσαν την καθεστηκυία τάξη βαφτίζονταν με τη μεγαλύτερη ευκολία ως όργανα της Μόσχας. Δυστυχώς, κάποιοι καθηλωμένοι στο παρελθόν ή διαπνεόμενοι από ένα νεοψυχροπολεμικό κλίμα δεν θέλουν και δεν μπορούν να αντιληφθούν τις νέες πραγματικότητες και κυρίως το εθνικό συμφέρον και την επιβίωση της χώρας μας. Η Ρωσία σε αυτή την περίοδο, πίσω από την επίπλαστη λυκοσυμμαχία που φαίνεται ότι έχει με την Τουρκία, είναι η μόνη δύναμη η οποία έχει άκρως και ασυμφιλίωτες ανταγωνιστικές επιδιώξεις με την Τουρκία και ταυτόχρονα είναι η μόνη δύναμη που η Τουρκία φοβάται, κυριολεκτικά την τρέμει, διότι ξέρει ότι διαθέτει πανίσχυρη στρατιωτική δύναμη και είναι διατεθειμένη, όταν χρειάζεται για τα συμφέροντά της, να τη χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά. Επομένως, για την Ελλάδα είναι θέμα «ζωής και θανάτου» όχι μόνο να μην έχει απέναντί της τη Ρωσία και πολύ περισσότερο να μην την εξωθεί στο πλάι της Τουρκίας, αλλά αντίθετα να επιδιώξει, όπως έπραξα ως υπουργός Ενέργειας, ένα μεγάλο άνοιγμα για την αναβάθμιση των ελληνορωσικών σχέσεων σε όλους τους τομείς, κάτι που ένθερμα επιζητά η Ρωσία και έμπρακτα έχει αποδείξει με σημαντικά δείγματα γραφής, όπως η υποστήριξη στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων στο Αιγαίο έως τα 12 ν.μ., πράγμα που αν το πράξουμε ως χώρα θα τελειώσουμε και με τις μεγαλεπήβολες ιδέες της Τουρκίας περί «γαλάζιας πατρίδας».

Πού βρίσκεστε με την περιπέτειά σας για τη συμμετοχή σας στο κίνημα κατά των πλειστηριασμών;

Εχω χάσει, πλέον, τον αριθμό των άδικων δικαστικών διώξεων που βρίσκονται σε εξέλιξη εις βάρος μου για τις προσπάθειες που έκανα, μαζί με άλλους συναγωνιστές μου, να προασπίσω από τους πλειστηριασμούς πρώτες κατοικίες φτωχών νοικοκυριών. Τις προηγούμενες μέρες, έλαβα, εν μέσω καραντίνας, κλήση για μια νέα δίκη στις 21/1/2021, ενώ άλλη δίκη εις βάρος μου έχει προγραμματιστεί εξ αναβολής, όχι με δικό μου αίτημα, για τις 2/2/2021. Μπορεί την Ελλάδα να έκλεψαν, να λεηλάτησαν, να ξεπούλησαν κυβερνήσεις και πολιτικοί όλα τα προηγούμενα μνημονιακά χρόνια και να συνεχίζουμε να είμαστε στο ίδιο έργο θεατές, αλλά ο μόνος πολιτικός που κάθεται στο εδώλιο είμαι εγώ, γιατί προσπάθησα να διασώσω σπίτια φτωχών νοικοκυριών που πάσχιζαν να μη μείνουν τα παιδιά τους στον δρόμο.

Τελευταία Νέα