Παγώνουν τα πρόστιμα – για τουλάχιστον έξι μήνες – ενώ αναμένεται να δοθεί περιθώριο ενός χρόνου στους ιδιοκτήτες να δηλώσουν την περιουσία τους και να σώσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία.
«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν έναν συνοπτικό οδηγό με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που θα πρέπει να έχουν υπόψη τους οι ιδιοκτήτες προκειμένου να κινηθούν με σιγουριά – ιδίως τώρα με τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν λόγω κοροναϊού – και να γνωρίζουν τι επιλογές / περιθώρια έχουν.
Τα νέα πρόστιμα
Η θεσμοθέτηση των προστίμων ενσωματώθηκε μεν στο Χωροταξικό και Πολεοδομικό Νομοσχέδιο πλην όμως, όπως εξηγούν πηγές από το Περιβάλλοντος, η εφαρμογή τους δεν πρόκειται να αρχίσει πριν από το Πάσχα (δηλαδή από τον ερχόμενο Μάιο).
Στο νέο γενικό πλαίσιο – που διαμορφώνεται από τη νέα χρονιά – τα πρόστιμα θα υπολογίζονται με βάση την αξία του κάθε ακινήτου και τον χρόνο καθυστέρησης. Για παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης που θα καθυστερεί τρία χρόνια να υποβάλει δήλωση θα πληρώσει περισσότερα από έναν άλλο που θα καθυστερήσει τρεις μήνες. Και η αξία των ακινήτων θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες.
Ωστόσο, σε πιο εξειδικευμένο επίπεδο, υπάρχουν σκέψεις να υφίσταται επιβάρυνση πέντε ευρώ για κάθε τρίμηνο καθυστέρησης (σ.σ.: για κάθε ένα δικαίωμα) και ενδεχομένως και μια ποσοστιαία επιβάρυνση που θα συναρτάται με την αξία του εκάστοτε ακινήτου, υπαγόμενη σε τρεις ή πέντε κλίμακες: για παράδειγμα, αξία από 0 έως 50.000 ευρώ μηδενική επιβάρυνση, από 50.000 έως 200.000 ένα τοις χιλίοις, από 200.000 και πάνω τρία τις χιλίοις.
Ατυπη παράταση
Το πάγωμα των προστίμων σημαίνει στην πράξη μια εξάμηνη άτυπη παράταση στη συλλογή δηλώσεων. Συνεπώς οι πολίτες – αλλά και το Δημόσιο – θα έχουν στη διάθεσή τους – τουλάχιστον – μισό έτος για να δηλώσουν ψηφιακά την ακίνητη περιουσία τους.
Στο μεταξύ, περιθώριο ενός χρόνου (6+6 μήνες) αναμένεται να δοθεί στους ιδιοκτήτες που είτε ξέχασαν, είτε έχασαν όλες τις προθεσμίες προκειμένου να δηλώσουν τα ακίνητά τους στο Κτηματολόγιο και να σώσουν την περιουσία τους. Πρόκειται για αίτημα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών (ΠΟΜΙΔΑ) να δοθεί προθεσμία έως το τέλος του 2021 δικαστικής διόρθωσης όλων των ανακριβών πρώτων εγγραφών στα Κτηματολογικά Γραφεία, ο οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, βλέπουν θετικά από το Περιβάλλοντος εξαιτίας – και – των περιορισμών που επιβλήθηκαν λόγω της πανδημίας στις μετακινήσεις και στην εξυπηρέτηση των ιδιοκτητών από τις δημόσιες υπηρεσίες.
Η δυνατότητα επανάκτησης…
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, από το Περιβάλλοντος, διερευνάται η νομοθέτηση της δυνατότητας επανάκτησης της κυριότητας του ακινήτου – ακόμη και μετά τη λήξη των πρώτων εγγραφών – με την προσκόμιση συμβολαίων κι άλλων εγγράφων – καθώς μέχρι σήμερα ένας ιδιοκτήτης μπορεί (μετά τη λήξη της προθεσμίας) μόνο να αποζημιωθεί γι’ αυτό και όχι να το διεκδικήσει.
«Αγκάθι» – μέχρι στιγμής τουλάχιστον – αποτελούν οι 35 περιοχές σε όλη τη χώρα (στην Αττική είναι τα Βριλήσσια και η Ελευσίνα) στις οποίες ξεκίνησε η περιέλευση 13.156 ακινήτων, που έχουν χαρακτηριστεί ως αγνώστου ιδιοκτήτη, στο Δημόσιο. Πρόκειται για ακίνητα που εξαιρέθηκαν από τις παρατάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης (τον Δεκέμβριο του 2018) αλλά και από την οριζόντια παράταση έως το 2020 που δόθηκε πέρυσι από τη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος. Σε αυτές τις περιοχές, περίπου 15.000 ιδιοκτήτες (με το σημερινό καθεστώς) έχασαν τα ακίνητά τους και μπορούν να διεκδικήσουν μόνο χρηματική αποζημίωση.
Χάνονται περιουσίες
Με βάση τα όσα ισχύουν σήμερα (και στην περίπτωση που δεν δοθεί παράταση) οι ιδιοκτήτες σε 298 περιοχές της χώρας έχουν περιθώριο έως τα τέλη Δεκεμβρίου προκειμένου να διεκδικήσουν 299.174 ακίνητα που δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο (!). Να καταθέσουν δηλαδή στα δικαστήρια αγωγή διόρθωσης των λανθασμένων αρχικών εγγραφών προκειμένου η περιουσία τους να μην… πέσει στα χέρια του Δημοσίου.
Διαφορετικά, από την 31η Δεκεμβρίου 2020 χάνουν οριστικά κάθε αδήλωτο ιδιοκτησιακό δικαίωμα, και μετά, οι ιδιοκτήτες θα μπορούν να προσφύγουν στα δικαστήρια – αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση και όχι για να ανακτήσουν το ακίνητο, εκτός κι αν το Δημόσιο προκρίνει και μπορεί να τους το επιστρέψει… Διευκρινίζεται πως για τα παλιά προγράμματα κτηματογράφησης (1997-1999) ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» αν δεν δηλωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 και για τα νέα (από το 2008 και μετά) αν δεν δηλωθεί σε οκτώ χρόνια από την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου.
