Στα 15 δισεκατομμύρια ευρώ εκτιμάται ότι θα φτάσει ο τζίρος των ηλεκτρονικών πωλήσεων έως το τέλος του 2020, διπλάσιος σε σχέση με πέρσι. Η αναστολή λειτουργίας για δεύτερη φορά σχεδόν του συνόλου των λιανεμπορικών επιχειρήσεων εξαιτίας της έξαρσης πανδημίας αλλά και η διείσδυση των ηλεκτρονικών πληρωμών στην καθημερινότητα όλο και περισσότερων Ελλήνων αλλάζει τα δεδομένα του εμπορίου.
Όμως η ανάπτυξη αυτής της νέας μορφής πωλήσεων δεν φαίνεται να ευνοεί το σύνολο της αγοράς ούτε και ο τζίρος να κατανέμεται ισόρροπα. Από την μια πλευρά βρίσκονται οι μεγάλες αλυσίδες του λιανικού εμπορίου που πρώτες μπήκαν σε αυτή την αγορά και ανέπτυξαν , αν και όχι στο σύνολο τους ,ηλεκτρονικά καταστήματα και από την άλλη οι μικρότερες επιχειρήσεις φαίνεται πως καταγράφουν μια σημαντική υστέρηση ως προς την προσαρμογή τους στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Αποτέλεσμα σε αυτή τουλάχιστον τη φάση να έχουν ευνοηθεί περισσότερο, από την εντυπωσιακή αύξηση των ηλεκτρονικών πωλήσεων, οι μεγάλοι του λιανεμπορίου καθώς το ποσοστό των μικρομεσαίων που δραστηριοποιούνται ηλεκτρονικά με e-shop φτάνει μόλις στο 17%.
Χρησιμοποιούν το διαδίκτυο αλλά όχι για e-shop
Αν και σύμφωνα με έρευνα που έχει πραγματοποιήσει το ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, περισσότερες από το 70% των μικρομεσαίων του λιανεμπορίου διαθέτουν πλέον σύνδεση στο διαδίκτυο, το 36% έχει ενεργή ιστοσελίδα και πάνω από 55% ενεργή σελίδα στα κοινωνικά δίκτυα το γεγονός ότι απέχουν από τις ηλεκτρονικές πωλήσεις σε μεγάλο ποσοστό αποτυπώθηκε και στους τζίρους των τελευταίων ημερών της Black Friday και της Cyber Monday. Έτσι παρά το ότι η πανδημία “τρέφει” τις ηλεκτρονικές πωλήσεις υπάρχουν κερδισμένοι και χαμένοι και αυτή τη φορά.
Τι έδειξε η έρευνα της ΕΣΕΕ
Οι εκπρόσωποι του λιανεμπορίου τονίζουν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων δεν θα πρέπει να αποτελέσει την αιτία για τη διάνοιξη των ανισοτήτων μεταξύ τους. Έρευνα του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ σε 500 επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου για τον ψηφιακό μετασχηματισμό αλλά και τη συμμετοχή τους στην Black Friday κατά την περίοδο 16 έως 25 Νοεμβρίου έδειξε ότι οι επιχειρήσεις εμφανίζουν μικρή αύξηση στην δημιουργία e-Shops μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας. Ωστόσο φαίνεται ότι έχουν αυξηθεί σημαντικά οι εναλλακτικοί τρόποι πώλησης όπως οι τηλεφωνικές παραγγελίες. Μάλιστα οι λόγοι για αυτήν την επιχειρηματική επιλογή μπορεί να αναζητηθούν, αφενός στο βραχύ χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των δύο «lockdown» και αφετέρου στην έλλειψη πόρων, τόσο οικονομικών όσο και ανθρωπίνων (κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό) αλλά και υποδομών (αποθηκευτικοί χώροι) κυρίως από τις μικρές επιχειρήσεις.
Τηλεφωνικές παραγγελίες για τους μικρούς των τροφίμων
Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τροφίμων φαίνεται να καταγράφουν χαμηλότερη ροπή επένδυσης στον ψηφιακό μετασχηματισμό, σε σχέση με το υπόλοιπο λιανικό εμπόριο ενώ προτιμούν τις τηλεφωνικές παραγγελίες. Και αυτό γιατί αφενός η ανελαστική ζήτηση των τροφίμων και αφετέρου το γεγονός ότι έμειναν ανοικτές καθ’ όλη τη διάρκεια των περιορισμών μετρίασε την ανάγκη για δημιουργία e-shop. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με το υπόλοιπο λιανεμπόριο.
Τα λουκέτα κινητοποιήσαν τους άλλους κλάδους
Επτά στις δέκα επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου εκτός τροφίμων φάνηκαν να είναι περισσότερο πρόθυμες να επενδύσουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό, καθώς ήταν και αυτές που αναγκάστηκαν να κατεβάσουν ρολά δυο φορές μέσα σε λιγότερο από εάν χρόνο.
Μάλιστα από αυτές σχεδόν έξι από τις δέκα (59%) επιχειρήσεις που έχουν τη δυνατότητα πώλησης εκτός φυσικού καταστήματος κατέγραψαν αύξηση των πωλήσεων τους σε σχέση με πέρυσι. Ωστόσο, από αυτές, το μεγαλύτερο μέρος σημείωσε ήπια αύξηση των πωλήσεων, γεγονός ενδεικτικό των πιέσεων που ασκούνται στα εισοδήματα εν μέσω της πανδημίας και της οικονομικής ύφεσης
Παράλληλα τρία στα τέσσερα (74%) καταστήματα είδαν την OnLine επισκεψιμότητά τους να αυξάνεται σε σχέση με το 2019, ενώ το μέγεθος αυτό μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω αφού η πανδημία είναι ακόμη σε εξέλιξη .