Ιράν : Πάτησαν το κουμπί και το όπλο – ρομπότ τον δολοφόνησε

Ενα τηλεχειριζόμενο πολυβόλο χρησιμοποιήθηκε για τη δολοφονία του πυρηνικού επιστήμονα Μοχσέν Φαχριζαντέχ, σύμφωνα με ιρανούς αξιωματούχους. Ηρθε έτσι στην επικαιρότητα το θέμα των τηλεχειριζόμενων όπλων και των όπλων – ρομπότ που έχουν αναπτυχθεί από διάφορες χώρες. Οπλα που μέχρι τώρα βλέπαμε μόνο στις ταινίες του Χόλιγουντ, αλλά στο εξής αναμένεται να χρησιμοποιούνται όλο και πιο συχνά ακόμα και από τρομοκρατικές οργανώσεις.

Σύμφωνα με το ιρανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο FARS, όλη η επιχείρηση δολοφονίας του επικεφαλής του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης την περασμένη εβδομάδα έγινε από απόσταση, χωρίς να βρίσκεται κανένας ξένος πράκτορας (οι ιρανικές Αρχές κατηγορούν το Ισραήλ) επιτόπου. Αυτή η εκδοχή είναι πολύ διαφορετική από την αρχική, όταν οι πληροφορίες που έδιναν οι ιρανικές Αρχές έκαναν λόγο για έως 12 ενόπλους, μεταξύ των οποίων και δύο ελεύθεροι σκοπευτές. «Στον τόπο της δολοφονίας δεν ήταν κανένας», σύμφωνα με την τελευταία εκδοχή των γεγονότων που παρουσίασε ο Αλί Σαμχανί, γραμματέας του Ανωτάτου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Ιράν.

Τα τηλεχειριζόμενα όπλα, σύμφωνα με το περιοδικό «Forbes», έχουν μακρά ιστορία. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το βομβαρδιστικό Β-29 Superfortress ήταν πρωτοποριακό επειδή αφαιρέθηκαν τα πυροβόλα όπλα από τους πέντε πυργίσκους που βρίσκονταν σε διαφορετικά σημεία του αεροσκάφους και αντ’ αυτού η στόχευση γινόταν από έναν «σταθμό παρατήρησης» που ήταν ένας θόλος από πλεξιγκλάς.

Ο πυροβολητής στόχευε με μια συσκευή που ήταν ένας πρώιμος υπολογιστής – της General Electric -, o οποίος υπολόγιζε την απαιτούμενη μετατόπιση προκειμένου να κατευθύνει τα όπλα στον στόχο. Οι πυργίσκοι διέθεταν ο καθένας δύο πολυβόλα διαμέτρου 0,50 και ήταν πολύ αποτελεσματικοί: ένα B-29 κατέρριπτε επτά μαχητικά σε μία μόνο έξοδο. Τέτοιοι πυργίσκοι που ελέγχονταν από μακριά συνέχισαν να χρησιμοποιούνται και στα αρχικά μοντέλα του βομβαρδιστικού Β-52 της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας.

Η τεχνολογία για τα τηλεχειριζόμενα όπλα προχώρησε ακόμα περισσότερο όταν οι τηλεοπτικές κάμερες έδωσαν στον χρήστη θέα όπως στο σκόπευτρο. Στις πρόσφατες συγκρούσεις στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, ένοπλοι συχνά επετίθεντο στον χειριστή του πολυβόλου που βρισκόταν στην κορυφή των τεθωρακισμένων οχημάτων με αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς ή τον πυοροβολούσαν ελεύθεροι σκοπευτές. Αυτό οδήγησε στην αντικατάσταση του χειριστή από ένα σύστημα που λέγεται Τηλεχειριζόμενος Οπλικός Σταθμός (CROWS), ώστε η ίδια δουλειά να γίνεται μέσα από το όχημα. Η νορβηγική εταιρεία Kongsberg έχει ήδη παραδώσει περίπου 20.000 τηλεχειριζόμενα συστήματα, που υποστηρίζουν πολυβόλα διαμετρήματος 0,50 ή 7,62 χιλιοστών ή εκτοξευτές χειροβομβίδων, με επιλογή καμερών ημέρας, νυκτός ή θερμικής απεικόνισης. Τα συστήματα είναι πλήρως σταθεροποιημένα, ώστε ο πυροβολητής να διατηρεί στον στόχο το πολυβόλο ακόμα και εάν το όχημα κινείται σε ανώμαλο έδαφος.

Τηλεκατευθυνόμενο όπλο

Την ίδια στιγμή ένα εντελώς διαφορετικού τύπου τηλεχειριζόμενου όπλου εμφανίστηκε, σύμφωνα με έκθεση του 2016 που συνέταξαν για τον αμερικανικό στρατό ο Ρόμπερτ Μπάνκερ και η Αλμα Κεσαβαρζ, με τίτλο «τηλεκατευθυνόμενα όπλα και πολυβόλα που χρησιμοποιούν οι τρομοκράτες». Η έκθεση αποκαλύπτει μια ολόκληρη υποκουλτούρα μηχανικών που εργάζονται πάνω στις εφευρέσεις τους στο σπίτι τους.

«Εκείνοι που το ξεκίνησαν πρώτοι ήταν τα μέλη του Ελεύθερου Συριακού Στρατού που δραστηριοποιείται μέσα και γύρω από το Χαλέπι, αλλά τα όπλα αυτά πλέον τα έχουν αποκτήσει οι σιιτικές πολιτοφυλακές και οι κούρδοι μαχητές στο Ιράκ, καθώς και τζιχαντιστικές ομάδες όπως ο Ισλαμικός Στρατός» αναφέρεται στην έκθεση.

Βέβαια, η τεχνολογία αυτή δεν είναι τόσο προηγμένοι όσο το σύστημα CROWS που διαθέτουν τα αμερικανικά στρατιωτικά οχήματα, όμως είναι αποτελεσματική και αυτά τα τηλεκατευθυνόμενα όπλα επιτυγχάνουν τον σκοπό τους. Τα όπλα μπορεί να είναι από αυτόματα έως πολυβόλα. Αλλα είναι τοποθετημένα σε σταθερό σημείο και αλλα μεταφέρονται. Ο έλεγχος γίνεται, σε γενικές γραμμές, μέσω καλωδίου με τον χειριστή να απέχει μόνο μερικά μέτρα, όπως κάποια ελέγχονται από ραδιοσυχνότητες σε μεγαλύτερη απόσταση.

Αυτά τα τηλεχειριζόμενα όπλα, που πλέον χρησιμοποιούνται ευρέως στη Μέση Ανατολή, έχουν οδηγήσει σε περισσότερες δολοφονίες, καθώς ο χειριστής δεν έχει τον φόβο μήπως τον πυροβολήσουν και έτσι μελετά περισσότερο την βολή του. Εχουν επίσης δύο πλεονεκτήματα: ο χειριστής δεν κινδυνεύει να σκοτωθεί ή να συλληφθεί από τους σωματοφύλακες του στόχου του – στην περίπτωση του ιρανού επιστήμονα, υπήρχαν δύο αυτοκίνητα γεμάτα σωματοφύλακες. Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι ότι δεν είναι εφικτό να εντοπισθεί η προέλευση της επίθεσης.

Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων, το τηλεχειριζόμενο πολυβόλο ήταν τοποθετημένο σε ένα φορτηγάκι Nissan που ήταν σταθμευμένο στην άκρη του δρόμου. Αφού το πολυβόλο έριξε αρκετές ριπές από απόσταση 150 μέτρων, χτυπώντας τον Φαχριζαντέχ αρκετές φορές (και έναν σωματοφύλακά του), μια μεγάλη βόμβα κατέστρεψε το φορτηγό – και έτσι όλα τα στοιχεία που μπορεί να αφορούσαν την επίθεση. Είναι ακριβώς η ίδια λογική που οδηγεί πολλά κράτη να χρησιμοποιούν μη επανδρωμένα αεροσκάφη για συγκεκριμένες αποστολές.