Έπειτα από διαπραγματεύσεις που συνεχίστηκαν μέχρι τις πρωινές ώρες της Παρασκευής, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να περιορίσουν κατά 55% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, ένα σημαντικό βήμα για τον μηδενισμό των εκπομπών μέχρι τα μέσα του αιώνα.

«Η σημερινή συμφωνία μας βάζει ξεκάθαρα στο μονοπάτι για κλιματική ουδετερότητα το 2050» δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής.

Ο περιορισμός της χρήσης ορυκτών καυσίμων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής «θα είναι η αναπτυξιακή στρατηγική μας» είπε, αναφερόμενη στη λεγόμενη Πράσινη Συμφωνία.

Μέχρι σήμερα, η ΕΕ είχε ως στόχο τη μείωση των εκπομπών κατά 40%, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.

Ο νέος στόχος θα παρουσιαστεί στη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα που ξεκινά το Σάββατο. Ανάλογες δεσμεύσεις αναμένονται από τις ΗΠΑ και την Κίνα.

Στόχος είναι να περιοριστεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου η άνοδος της θερμοκρασίας μέχρι τα τέλη του αιώνα, όπως προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού.

Το χρονικό περιθώριο είναι στενό, καθώς η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά 1 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, μια μεταβολή που αυξάνει τη συχνότητα και την ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων.

Η Ελλάδα στήριξε τον στόχο του 55%.

Οι πράσινες τεχνολογίες είναι «αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ» είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Reuters)

Συμβιβασμός

Ο νέος στόχος είναι προϊόν συμβιβασμού ανάμεσα στις πλουσιότερες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως της Σκανδιναβίας και της Δυτικής Ευρώπης, και τις φτωχότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες εξαρτώνται μέχρι σήμερα από τον λιγνίτη.

Η Πολωνία απειλούσε να μπλοκάρει τις διαπραγματεύσεις πιέζοντας για ανταλλάγματα. H Βαρσοβία. Μέχρι τα ξημερώματα, επέμενε ότι δεν πρέπει να μειωθεί η διάθεση κονδυλίων από την ευρωπαϊκή αγορά άνθρακα ως βοήθεια προσαρμογής για τις φτωχότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Ζητούσε επίσης εγγυήσεις ότι τα όρια εκπομπής που πρόκειται να θέσουν οι Βρυξέλλες για ορισμένες ενεργοβόρες βιομηχανίες θα πρέπει να εξαρτώνται από το ακαθάριστο εθνικό προϊόν –κάτι που θα σήμαινε ότι οι φτωχότερες χώρες θα πρέπει να μειώσουν λιγότερο τις εκπομπές.

Η πλειοψηφία των «27» ήταν αντίθετη σε αυτές τις απαιτήσεις με επιχείρημα ότι θα προκαταλάμβαναν τις προτάσεις που θα καταθέσει η Κομισιόν το 2021.

Η τελική συμφωνία αναβάλλει τη συζήτηση για τις απαιτήσεις της Πολωνίας. Περιέχει μόνο μια δέσμευση για αντιμετώπιση των «ανισορροπιών» στην αξιοποίηση των πόρων από την ευρωπαϊκή αγορά άνθρακα.

Η σύνδεση των στόχων με το ΑΕΠ θα εξεταστεί σε νέα σύνοδο κορυφής το 2021.

Επενδύσεις 350 δισ. ευρώ τον χρόνο

Η απόφαση της ΕΕ για το κλίμα αναμένεται να επιταχύνει τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση και εκτιμάται ότι θα απαιτήσει επενδύσεις στον ενεργειακό κλάδο ύψους 350 δισεκατομμυρίων ευρώ ανά έτος για μια δεκαετία.

Ο στόχος του 55% μπορεί να θεωρείται οριστικός, θα πρέπει όμως να εγκριθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο πίεζε για μείωση 60%.