Με τις προκλήσεις να παραμένουν ισχυρές αλλά και νέες προσδοκίες να αναπτύσσονται αφήνει πίσω της το 2020 η ελληνική διπλωματία και ανοίγει την πόρτα στο 2021. Το υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε έναν διαρκή αγώνα δρόμου που συνεχίζεται από την υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου στο τέλος Νοεμβρίου του 2019 και τη συνεχή προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο εντείνοντας τους εκβιασμούς και προς την ΕΕ, με την Αθήνα να επιχειρεί την ενίσχυση των υφιστάμενων συμμαχιών της και τη δημιουργία νέων συνεργασιών.
Το 2021 μπαίνει με τη συζήτηση για τις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας να παραμένει σε εκκρεμότητα, με την καχυποψία που δημιουργήθηκε το 2020 από την ένταση στα ελληνοτουρκικά να παραμένουν ανοιχτές. Οι αποφάσεις της ΕΕ για τις κινήσεις της απέναντι στην Τουρκία αναμένονται τον Μάρτιο, ενώ η Αγκυρα καλεί διαρκώς την Αθήνα σε συναίνεση για επανεκκίνηση των διερευνητικών, επιδιώκοντας επίρριψη των ευθυνών στην ελληνική πλευρά για το πάγωμα του διαλόγου. Η Αθήνα διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι η Αγκυρα πρέπει να αποδείξει τη δέσμευσή της στο διεθνές δίκαιο, αποφεύγοντας τις προκλήσεις, σημειώνοντας ότι η ευκαιριακή απόσυρση του τουρκικού ερευνητικού από θάλασσα ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων δεν αρκεί. Στην ερώτηση για τον χρόνο που θα κριθεί ικανός ώστε να ξεκλειδώσει τις διερευνητικές, πηγές του ΥΠΕΞ τονίζουν ότι πρόκειται για πολιτική απόφαση, ωστόσο εκτιμήσεις κάνουν λόγο για έναρξη του διαλόγου τις πρώτες εβδομάδες του νέου χρόνου, ίσως και μέσα στον Ιανουάριο. Υπό την αίρεση πάντα ότι η Αγκυρα συνεχίζει να απέχει από τις προκλήσεις. Η Αθήνα διαμηνύει ωστόσο ότι δεν δέχεται διεύρυνση της ατζέντας, όπως επιδιώκει η Τουρκία, αλλά συζητά μόνο για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ.
Η επανεκκίνηση του διαλόγου ωστόσο για την ελληνική διπλωματία δεν σημαίνει και ομαλοποίηση των σχέσεων, καθώς η Τουρκία συνεχίζει τις προκλήσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ την ίδια στιγμή διατηρεί το casus belli απέναντι στην Ελλάδα, κάτι που ο ΥΠΕΞ, Νίκος Δένδιας θέτει μετ’ επιτάσεως πλέον, τονίζοντας ότι πρέπει να αποσυρθεί. Την ίδια στιγμή η Τουρκία διατηρεί στο τραπέζι του εκβιασμού προς την ΕΕ το όπλο του Μεταναστευτικού, με τις μνήμες από την κρίση του Μαρτίου να παραμένουν ζωντανές, ενώ προχωρά και στην εργαλειοποίηση της θρησκείας, με πληροφορίες να την εμπλέκουν και σε μετακινήσεις τζιχαντιστών σε πεδία έντασης.
Ο Μπάιντεν
Σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις για το 2021 έχει και η έλευση Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, με την ελληνική διπλωματία να βάζει ψηλά στους στόχους της μία συνάντηση με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, το συντομότερο δυνατό ενώ οι δίαυλοι επικοινωνίας με το επιτελείο του νέου αμερικανού προέδρου είναι ήδη ανοιχτοί και ενεργοί. Στόχος οι σχέσεις να μείνουν στο σημερινή επίπεδο και να ενισχυθούν ακόμα περισσότερο.
Στόχος είναι και οι σχέσεις με τη Ρωσία, αν και μπαίνουν σε δεύτερο επίπεδο. Οι εορτασμοί του 2021 για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση ίσως φέρουν και μία επίσκεψη Πούτιν, με τον κορωνοϊό να είναι καθοριστικός για τις εξελίξεις παράλληλα με τη γεωπολιτική.
Στην ατζέντα του 2021 και οι συνομιλίες με τα Τίρανα για την κατάρτιση του συνυποσχετικού προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, για τις θαλάσσιες ζώνες, μετά τις εκλογές στην Αλβανία.
Ο αραβικός κόσμος
Το ΥΠΕΞ θέλει να προωθήσει άμεσα την ενίσχυση των δεσμών Ελλάδας – αραβικού κόσμου. Η επίσκεψη Δένδια στη Σαουδική Αραβία αναμένεται το νέο έτος, ενώ μετά την αναβάθμιση της συνεργασίας με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προωθείται και διεύρυνση των πολυμερών σχημάτων συνεργασίας, που υπάρχουν ήδη με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και άλλες χώρες, με στόχο τόσο την εμβάθυνση των διπλωματικών δεσμών μεταξύ των χωρών της περιοχής όσο και την περιφερειακή σταθερότητα, θέλοντας να δείξει και την αντίθεση του ρόλου της Αθήνας σε σχέση με την Αγκυρα, που πλέον χαρακτηρίζεται αποσταθεροποιητικός παράγοντας.
Τα ταξίδια, οι συνεχείς επαφές, αναζητώντας τρόπους να ξεπεραστούν οι περιορισμοί που τίθενται λόγω πανδημίας και η οικοδόμηση συμμαχιών είναι ο στόχος του 2021 με τις προκλήσεις να παραμένουν και τα προβλήματα λόγω της τουρκικής επιθετικότητα να εξακολουθούν να ζητούν απαντήσεις…