Χρονιά – τομή για τη Γερμανία το 2021

Οι Γερμανοί είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για όσα τούς επιφυλάσσει η νέα χρονιά. Είναι μουδιασμένοι με τις προβλέψεις και τους σχεδιασμούς για το 2020 που πήγαν περίπατο από τη στιγμή που εμφανίστηκε ο κορωνοϊός και ανέτρεψε τα πάντα. Τώρα μόνο ένας στους τέσσερις Γερμανούς (26%) πιστεύει ότι η πανδημία θα ξεπεραστεί το 2021, σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου «YouGov».

Οι οικονομικές επιπτώσεις είναι δραματικές και θα συνεχιστούν μέχρι να αρχίσει η αντίστροφη πορεία μετά το πρώτο εξάμηνο της νέας χρονιάς. Οι κοινωνικές και ψυχολογικές παράπλευρες συνέπειες για τους πολίτες είναι ακόμη αστάθμητες. Η πανδημία του κορωνοϊού έφερε και το κίνημα των αρνητών της, «Κβερντένκερ», που μιλούν για «κορονοδικτατορία». Ο ανατολικογερμανός πολιτειολόγος καθηγητής Εκχαρντ Γέσε θεωρεί ανοιχτό το ερώτημα κατά πόσο θα εκτραπεί σε ένα είδος «εξτρεμισμού της συνομωσιολογίας».

Σε πολιτικό επίπεδο η πανδημία ενίσχυσε εκείνους που εκ θέσεως κλήθηκαν να διαχειριστούν την κρίση. Η Ανγκελα Μέρκελ κλείνει φέτος την τέταρτη συνεχή τετραετία της στην καγκελαρία και όχι μόνο φθορά εξουσίας δεν βιώνει, αλλά είναι η πιο δημοφιλής πολιτικός της Γερμανίας. Το κόμμα της, η Χριστιανοδημοκρατική Ενωση (CDU), βλέπει τα ποσοστά του να εκτινάσσονται από το 25%-27% πριν ξεσπάσει η πανδημία στο 35%-37% σήμερα, μολονότι είναι σχεδόν έναν χρόνο ακέφαλο με υπηρεσιακή πρόεδρο την παραιτηθείσα Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ.

Η νέα χρονιά φέρνει στο CDU και το τέλος της εποχής των γυναικών. Ηδη μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες η Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ θα παραδώσει τα ηνία στον νέο πρόεδρο που θα εκλέξει το συνέδριο του κόμματος στις 15-16 Ιανουαρίου. Τρεις υποψήφιοι είναι στην κούρσα διαδοχής, και όχι μόνο δεν υπάρχει γυναίκα μεταξύ τους, αλλά ούτε στη δεύτερη γραμμή υπάρχει κάποια γυναίκα με προοπτική να φτάσει στο ανώτατο αξίωμα του κόμματος και της χώρας. Υστερα από 18 χρόνια προεδρίας της Μέρκελ και δύο χρόνια της ΑΚΚ, είναι μια «φυσιολογική εξέλιξη», εκτιμά η πρόεδρος της Ενωσης Γυναικών του CDU, Aνέτε Βίντμαν-Μάουτς, «αρκεί να χρειαστούν ξανά 70 χρόνια για την αντίθετη αλλαγή», όπως λέει στην εφημερίδα «Ντι Τσάιτ».

Το 2021 θα είναι χρονιά-τομή. Οχι μόνο για τη Χριστιανοδημοκρατική Ενωση αλλά και για τη Γερμανία. Θα είναι η τελευταία χρονιά της Ανγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία. Οι εκλογές του ερχόμενου Σεπτεμβρίου θα διεξαχθούν χωρίς μπόνους καγκελαρίου για κάποιο κόμμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

O υποψήφιος καγκελάριος του SPD Ολαφ Σολτς ελπίζει ότι απούσης της Μέρκελ θα έχει αυτός το μπόνους του σημερινού αντικαγκελαρίου. Αλλά το συγκυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα παραμένει καθηλωμένο στα χαμηλά ποσοστά του 15%. Το νέο δίδυμο στην ηγεσία του SPD, Νόρμπερτ-Βάλτερ Μπόργιανς και Σάσκια Εσκεν, δεν έδωσε την αναμενόμενη ώθηση, παραμένει άχρωμο, στη σκιά του ηγετικού διδύμου των Πρασίνων, Ρόμπερτ Χάμπεκ και Αναλένα Μπέρμποκ.

Τον τόνο στο πρώτο εξάμηνο θα δώσουν τρεις περιφερειακές εκλογικές αναμετρήσεις σε ομόσπονδα κρατίδια της Ανατολικής Γερμανίας. Στη Θουριγγία αναμένεται να επανεκλεγεί ο αριστερός σημερινός πρωθυπουργός Μπόντο Ράμελο, ο μόνος του μετακομμουνιστικού  κόμματος «Αριστερά». Στη Σαξονία-Ανχαλτ αναμένεται να επικρατήσει ο Χριστιανοδημοκράτης σημερινός πρωθυπουργός Ράινερ Χάζελχοφ. Και στο Μεκλεμβούργο-Πομερανία αναμένεται να επανεκλεγεί η Σοσιαλδημοκράτισσα Μανουέλα Σβέζιγκ.

Και στα τρία κρατίδια της Ανατολικής Γερμανίας είναι ισχυρή η παρουσία του ακροδεξιού, λαϊκιστικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία». Υψηλά θα είναι τα ποσοστά του και στις τρεις περιφερειακές εκλογές. Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι εάν το AfD, που ριζοσπαστικοποιήθηκε ακόμα περισσότερο και αγκάλιασε τους συνωμοσιολόγους της πανδημίας, θα καταγράψει άνοδο ή θα έχει απώλειες εξαιτίας των εσωκομματικών συγκρούσεων μεταξύ μετριοπαθών και ακραίων στελεχών στην ηγεσία του κόμματος.

Οι περιφερειακές εκλογές στην Ανατολική Γερμανία δεν θα προεξοφλήσουν το αποτέλεσμα των παγγερμανικών εκλογών που θα διεξαχθούν τον Σεπτέμβριο. Στο στρατόπεδο της Δεξιάς, ο νέος πρόεδρος του CDU, Αρμιν Λάσετ, είτε ο Φρίντριχ Μερτς, θα είναι και ο υποψήφιος καγκελάριος που θα οδηγήσει τη Χριστιανική Ενωση στις εκλογές. Μόνο αν εκλεγεί πρόεδρος ο Νόρμπερτ Ρέντγκεν, που έχει και τις λιγότερες πιθανότητες, μπορεί να ελπίζει ο βαυαρός πρωθυπουργός, πρόεδρος των Χριστιανοκοινωνιστών, Μάρκους Ζέντερ, ότι θα είναι ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας.

Η μπάλα αυτή τη φορά θα περάσει στους Πράσινους. Θα είναι το δεύτερο κόμμα και το μετεκλογικό δίλημμα που θα έχουν τον Σεπτέμβριο είναι αν θα συγκυβερνήσουν με τη συντηρητική Χριστιανική Ενωση. Με τα σημερινά δεδομένα, δεν επαρκούν τα ποσοστά των τριών κομμάτων – Πράσινοι, Σοσιαλδημοκράτες, Αριστερά – για μια κεντροαριστερή κυβέρνηση. Το πιθανότερο σενάριο είναι ένας νέος «μεγάλος συνασπισμός». Αυτή τη φορά Χριστιανικής Ενωσης – Πρασίνων.