Ανακοίνωση σχετικά με το μεταλλαγμένο στέλεχος του κοροναϊού και την εμφάνισή του στη χώρα μας, εξέδωσε ο ΕΟΔΥ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, συνολικά στην Ελλάδα έχουν εντοπιστεί 32 κρούσματα του μεταλλαγμένου στέλεχους της Μεγάλης Βρετανίας (Β.1.1.7).

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, 17 από τα κρούσματα εντοπίζονται στην Αθήνα, ενώ ακόμα 8 στην Κρήτη. Ακόμα, 3 δείγματα εντοπίστηκαν στις πύλες εισόδου της χώρας μας και 4 αποτελούν στενές επαφές επιβεβαιωμένου κρούσματος του μεταλλαγμένου στελέχους.

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση, ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ιχνηλάτησης των θετικών κρουσμάτων με το συγκεκριμένο στέλεχος.

Η ανακοίνωση του ΕΟΔΥ:

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας στο πλαίσιο της λειτουργίας του Δικτύου Γονιδιωματικής Επιτήρησης για τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού μετά την επικαιροποιημένη αξιολόγηση του κινδύνου κυκλοφορίας μεταλλαγμένων στελεχών του ιού SARS-CoV-2 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), ενημερώνει ότι:

Το Ελληνικό Κέντρο Γονιδιωματικής του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) κατά την εβδομάδα 17-23 Ιανουαρίου 2021  ολοκλήρωσε τη γονιδιωματική ανάλυση 235 δειγμάτων.  Εξ αυτών, τα 172 δείγματα  αφορούν αναδρομικό έλεγχο της περιόδου από 11/11/2020 έως και 31/12/2020 ενώ 63 δείγματα αφορούν την περίοδο από 11/01/2021 έως και 18/01/2021.

Το σύνολο των 172 δειγμάτων που ελέγχθηκαν αναδρομικά προέρχονται από Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας της 1ης ΥΠΕ. Από τον έλεγχο αναδείχθηκε ένα δείγμα θετικό για το νέο στέλεχος Β.1.1.7 του ιού SARS-CoV-2 (μετάλλαξη Μ. Βρετανίας), με ημερομηνία διάγνωσης με μοριακό τεστ PCR στις 23/12/2020.

Επιπλέον, ολοκληρώθηκε ο έλεγχος 63 πρόσφατων δειγμάτων (11/1/21-18/1/21), εκ των οποίων 3 δείγματα προέρχονται από Πύλες Εισόδου, 4 δείγματα αφορούν στενές επαφές επιβεβαιωμένου κρούσματος με το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7, 12 δείγματα προέρχονται από την ΥΠΕ Κρήτης και 44 δείγματα από Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας της 1ης ΥΠΕ. Από τον έλεγχο αναδείχθηκαν συνολικά 32 δείγματα θετικά για το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7 του ιού SARS-CoV-2.

Συγκεκριμένα:

•       3 δείγματα από τις Πύλες Εισόδου.

•       4 δείγματα που είναι στενές επαφές επιβεβαιωμένου Β.1.1.7 κρούσματος.

•       8 δείγματα προερχόμενα από τη ΥΠΕ Κρήτη.

•       17 δείγματα από την Αθήνα.

Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ιχνηλάτησης των θετικών κρουσμάτων με το συγκεκριμένο στέλεχος. Το Δικτύο Γονιδιωματικής Επιτήρησης θα συνεχίσει την εργαστηριακή επιτήρηση των μεταλλάξεων του ιού SARS-CoV-2 με ακόμα εντονότερο ρυθμό τις επόμενες εβδομάδες.

Ανησυχούν οι επιστήμονες

Εκτίμηση ότι η μετάλλαξη της Μεγάλης Βρετανίας ίσως έχει αρχίσει να κυκλοφορεί την αγορά είχε εκφράσει νωρίτερα, καθηγητής Κλινικής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Σουρβίνος.

«Στη χώρα μας ανιχνεύτηκαν κάποια δείγματα την εποχή των γιορτών, και αυτό λόγω ταξιδιωτών από πτήσεις της Μεγάλης Βρετανίας κυρίως. Γνωρίζουμε ότι έχουμε 27 δείγματα στη χώρα μας, η πλειοψηφία των οποίων, τα 24, ήταν εύκολο να ταυτοποιηθούν γιατί βρέθηκαν μέσα στο αεροδρόμιο Ε. Βενιζέλος. Αυτό που προκαλεί προβληματισμό, είναι τα τρία ορφανά κρούσματα που δεν έχουν σχέση με ταξίδι. Είναι ένας δείκτης ότι υπάρχει ενδεχόμενο αυτό το στέλεχος ίσως να έχει αρχίσει να υπάρχει στην κοινότητα» είπε χαρακτηριστικά.

«Γι’ αυτόν τον σκοπό, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης Νοσημάτων ανέβασε το επίπεδο επικινδυνότητας σε πολύ υψηλό και έδωσε οδηγία στις ευρωπαϊκές χώρες να ετοιμαστούν και να έχουν ένα δίκτυο επιτήρησης, να ανιχνεύουν το γονιδίωμα των θετικών κρουσμάτων κοροναϊού στην κάθε χώρα ώστε να γνωρίζουμε τι στελέχη κυκλοφορούν και αν υπάρχει αυτή η μετάλλαξη και άλλες μεταλλάξεις, οι οποίες έχουν αρχίσει και εμφανίζονται» συμπλήρωσε.

Τέσσερις σημαντικές ερωτοαπαντήσεις για τις μεταλλάξεις

1.Πόσο σοβαρές είναι οι μεταλλάξεις

Η παραλλαγή που εμφανίστηκε στη νοτιοανατολική Αγγλία τον Σεπτέμβριο, και  ονομάστηκε B.1.1.7, συνέβαλε στην αύξηση των κρουσμάτων τον Δεκέμβριο και «έστειλαν» το Ηνωμένο Βασίλειο σε νέο σκληρό lockdown.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων στις 21 Ιανουαρίου αύξησε τον κίνδυνο εξάπλωσης των νέων παραλλαγών στην Ευρωπαϊκή Ένωση από «υψηλό» σε «πολύ υψηλό».

Στις ΗΠΑ, αξιωματούχοι υγείας προειδοποίησαν ότι το στέλεχος θα μπορούσε να κυριαρχήσει εκεί το Μάρτιο.

Στη νότια Αφρική, τα νοσοκομεία αντιμετωπίζουν πίεση από την αναζωπύρωση που προκαλείται από μια άλλη παραλλαγή (της νοτιοαφρικάνικης)  501Y.V2.

Από την άλλη, οι Βραζιλιάνοι ερευνητές προειδοποιούν ότι η λεγόμενη παραλλαγή P.1 που εντοπίστηκε στο Μανάους της Βραζιλίας τον Δεκέμβριο ενδέχεται να έχει οδηγήσει σε αύξηση των κρουσμάτων.

Η παραλλαγή έχει βρεθεί στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα μεταξύ ταξιδιωτών από τη Βραζιλία.

Ερευνητές στο Ιατρικό Κέντρο Cedars-Sinai στο Λος Άντζελες λένε ότι έχει εμφανιστεί ένα νέο στέλεχος στην Καλιφόρνια, αν και λιγότερα είναι γνωστά μέχρι στιγμής.

2.Τι το προκαλεί αυτό;

Σύμφωνα με το Bloomberg οι προκαταρκτικές αναλύσεις δείχνουν ότι αυτές οι νέες παραλλάξεις είναι πιο πιθανό να εξαπλωθούν ταχύτερα μεταξύ των ανθρώπων από άλλα στελέχη SARS-CoV-2 που κυκλοφορούν.

Οι επιστήμονες της Νότιας Αφρικής έχουν βρει ότι το νέο στέλεχος εκεί μπορεί να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα πιο αποτελεσματικά και είναι περίπου 50% πιο μεταδοτικό από τις προηγούμενες εκδόσεις.

Η παραλλαγή στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει διαπιστωθεί ότι είναι 56% έως 70% πιο μεταδοτική.

Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε στις 22 Ιανουαρίου ότι κυβέρνηση αναθεώρησε την αρχική της άποψη ότι η παραλλαγή αυτή δεν ήταν πιο επικίνδυνη από τις άλλες.

Σύμφωνα με νέα στοιχεία μάλιστα η κυβέρνηση είπε ότι σε μέσο όρο 1.000 ανδρών ηλικίας 60 ετών που προσβλήθηκαν από τον ιό, οι 13-14 έχασαν τη ζωή τους.

3. Πόσο γρήγορα εξαπλώθηκαν τα στελέχη;

Ταχέως. Μέχρι στιγμής έχουν γίνει τα κυρίαρχα στελέχη σε πολλές χώρες, καθώς οι διακοπές των Χριστουγέννων βοήθησαν στην περαιτέρω εξάπλωσή τους.

Μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου, περιπτώσεις που προκλήθηκαν από την βρετανική παραλλαγή B.1.1.7 είχαν εντοπιστεί σε περίπου 50 χώρες ή περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, του Λιβάνου, των Κάτω Χωρών, της Σιγκαπούρης ,της Νότιας Κορέας αλλά και της Ελλάδας.

Ομοίως, η παραλλαγή 501Y.V2 που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στον κόλπο Nelson Mandela, στη Νότια Αφρική, στις αρχές Οκτωβρίου οδήγησε σε απότομη αύξηση των περιπτώσεων σε εννέα χώρες της Νότιας Αφρικής, καθώς και στις Σεϋχέλλες και τον Μαυρίκιο. Μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου, το 501Y.V2 είχε εντοπιστεί σε 10 χώρες της Ευρώπης, με συστάδες περιπτώσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ και μια άλλη υπό έρευνα στη Γαλλία.

4.Είναι λοιπόν αποτελεσματικά τα εμβόλια;

Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά τα αποτελέσματα μέχρι στιγμής είναι ασαφή.

Ωστόσο η έρευνα από τη Νότια Αφρική και από το Πανεπιστήμιο Rockefeller στη Νέα Υόρκη βρήκε λόγο ανησυχίας:

Το Εθνικό Ινστιτούτο Μεταδοτικών Νοσημάτων της Νότιας Αφρικής μελέτησε δείγματα αίματος από 44 ασθενείς που είχαν προηγουμένως μολυνθεί με κοροναϊό για να ελέγξει αν τα αντισώματά τους θα καταπολεμούσαν τη νέα παραλλαγή εκεί.

Η μελέτη ήταν μικρή, αλλά, ανησυχητική καθώς, τα μισά από τα δείγματα που δοκιμάστηκαν έδειξαν ότι χάθηκε όλη η «δραστηριότητα εξουδετέρωσης» προς τον ιό, γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτά τα άτομα ενδέχεται να μην προστατεύονται πλέον από το εμβόλιο.

Οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι οι εργαστηριακές μελέτες είναι ενδεικτικές, ενώ τόνισαν ότι δεν έχουν αποδείξεις εάν αυτό συμβαίνει στην κοινότητα ή εάν τα αντισώματα που δημιουργούνται από εμβόλιο θα είναι λιγότερο αποτελεσματικά έναντι του νέου στελέχους.

Τα πειράματα στο Πανεπιστήμιο Rockefeller δείχνουν ότι οι παραλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των B.1.1.7, 501Y.V2 και P.1, ενδέχεται να αναιρέσουν την ισχύ των εμβολίων Moderna Inc. και Pfizer-BioNTech, σύμφωνα με μελέτη που κυκλοφόρησε στις 19 Ιανουαρίου, η οποία δεν έχει αξιολογηθεί από άλλες επιστημονικές ομάδες.

Επιπλέον έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη προκειμένου να εκτιμήσουν τα δεδομένα θνησιμότητας των μεταλλάξεων, καθώς ακόμη δεν υπάρχει εντελώς ξεκάθαρη εικόνα.