Το 2020 – εκτός από την ολέθρια πανδημία – έφερε στη Βρετανία το Brexit. Θα μπορούσε το 2021 να φέρει τη διάσπαση της χώρας; Η τοπική κυβέρνηση της Σκωτίας έχει βαλθεί να καταστήσει το Βασίλειο λιγότερο Ηνωμένο, μεθοδεύοντας την απόσχισή της από το Στέμμα. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ» ο Μάικλ Ράσελ, υπουργός Εξωτερικών και Ευρώπης της Σκωτίας, και πρόεδρος του κυβερνώντος Σκωτικού Εθνικού Κόμματος (SNP), διαμηνύει ότι το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία θα διεξαχθεί μέσα στην επόμενη διετία, «είτε το θέλει, είτε όχι ο Μπόρις Τζόνσον» (για να προκηρυχθεί, απαιτείται η άδεια του Λονδίνου και ο Τζόνσον έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα το επιτρέψει). Εξαπολύει δε δριμεία επίθεση εναντίον του βρετανού πρωθυπουργού: χαρακτηρίζει τις θέσεις του «γελοίες» και «ανόητες» και τον κατηγορεί ότι «φοβάται τη δημοκρατία». Ο 67χρονος Ράσελ, ένας από τους πιο δημοφιλείς σκωτσέζους πολιτικούς, τονίζει ότι, όταν γίνει ανεξάρτητη, η Σκωτία θα ενταχθεί στην ΕΕ. Καλεί, μάλιστα, την ελληνική κυβέρνηση «να την υποστηρίξει και να την καθοδηγήσει» στην ευρωπαϊκή της πορεία. Παράλληλα, τάσσεται υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Γεννηθήκατε στο Κεντ από αγγλίδα μητέρα και σκωτσέζο πατέρα. Δεν βιώσατε ποτέ εσωτερική σύγκρουση για το πού ανήκει η Σκωτία: εντός ή εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου;

Οχι, διότι εδώ υπάρχει αυτό που ονομάζουμε «κοινωνική ένωση», μια έντονη ανάμειξη λαών. Και δεν νομίζω ότι αυτό θα επηρεαστεί από την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Ενα παλιό ρητό λέει ότι, όταν η Σκωτία γίνει ανεξάρτητη, η Αγγλία θα χάσει έναν κατσούφη νοικάρη και θα κερδίσει έναν καλό γείτονα.

Το SNP πιέζει για δεύτερο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας. Ωστόσο, ο Μπόρις Τζόνσον το αποκλείει κατηγορηματικά. Πρόσφατα, δήλωσε ότι θα μπορούσε να επιτραπεί το νωρίτερο το 2055. Τι του απαντάτε;

Οι πρωθυπουργοί έρχονται και παρέρχονται. Η δημοκρατία παραμένει σταθερή. Η θέση που εξέφρασε είναι γελοία. Εάν οι πολίτες θέλουν δημοψήφισμα, θα το κάνουν. Τίποτε από αυτά που λέει ο Τζόνσον δεν θα τους σταματήσει. Δεν φαίνεται να έχει επαφή με την πραγματικότητα. Γενικά, δεν νομίζω ότι είναι ιδιαίτερα καλός στη δουλειά του, αλλά σίγουρα δεν είναι καλός στο να μπορεί να αντιληφθεί τι συμβαίνει βόρεια των συνόρων. Η ιδέα της διεξαγωγής δημοψηφίσματος το 2055 είναι μια ανοησία που είπε ο Τζόνσον, η οποία πραγματικά τον μειώνει – εάν, φυσικά, είναι δυνατόν να μειωθεί περισσότερο από όσο είναι ήδη.

Ο Τζόνσον είπε, επίσης, ότι η Νίκολα Στέρτζον είχε υποσχεθεί ότι το δημοψήφισμα του 2014 θα διευθετούσε το ζήτημα της ανεξαρτησίας «για μία ολόκληρη γενιά». Τι άλλαξε από τότε;

Αλλαξε κάτι πολύ σημαντικό: οι συνάδελφοί μου κι εγώ εκλεχθήκαμε στο σκωτικό κοινοβούλιο το 2016 υπό ένα μανιφέστο που έλεγε ότι εάν η Σκωτία έβγαινε από την ΕΕ παρά τη θέλησή της, αυτό θα δικαιολογούσε ένα νέο δημοψήφισμα. Το είπαμε ξεκάθαρα στους ψηφοφόρους και εκείνοι μας υποστήριξαν. Η βρετανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει τη Σκωτία πολύ διαφορετικά. Το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας περιλαμβάνει τη δυνατότητα να διεξαχθεί κοινοβουλευτική ψηφοφορία για την αλλαγή του καθεστώτος έπειτα από επτά χρόνια. Γιατί η Βόρεια Ιρλανδία μπορεί να το κάνει αυτό κάθε επτά χρόνια και η Σκωτία πρέπει να περιμένει 50 χρόνια; Δεν είναι λογικό. Εχουμε να κάνουμε με ανθρώπους που αυτοσχεδιάζουν επειδή είναι πολύ φοβισμένοι. Επειδή φοβούνται τις δημοκρατικές διαδικασίες. Και όταν κάποιος φοβάται τη δημοκρατία, έχει άδικο.

Εάν η βρετανική κυβέρνηση επιμείνει να μην επιτρέπει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, πώς θα αντιδράσετε;

Το δημοψήφισμα θα γίνει. Εάν οι πολίτες το θέλουν, θα γίνει. Μέχρι τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Μαΐου θα έχουμε δημοσιεύσει το νομοσχέδιο που ορίζει τη διεξαγωγή του. Εάν ο λαός της Σκωτίας το προσυπογράψει με την ψήφο του, θα γίνει πράξη.

Υπάρχουν τρόποι να παρακάμψετε το Ουέστμινστερ;

Δεν νομίζω ότι θα ήταν συνετό να αποκαλύψω στον Τζόνσον τι θα κάνουμε στη συνέχεια. Πολύ απλά, διότι θα προσπαθούσε να το προλάβει.

Θα εξετάζατε το ενδεχόμενο προσφυγής στη Δικαιοσύνη για να αποφανθεί εκείνη εάν μπορείτε να προκηρύξετε δημοψήφισμα χωρίς την έγκριση του Λονδίνου;

Εχουμε πει ότι υπάρχει πιθανότητα να το κάνουμε και αυτό. Αλλά δεν πρόκειται να αναφερθώ με λεπτομέρειες σε όσα σχεδιάζουμε.

Πιστεύετε ότι η πλειοψηφία των Σκωτσέζων υποστηρίζει την ανεξαρτησία;

Δεκαεπτά διαδοχικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η ανεξαρτησία αποτελεί την προτίμηση της πλειοψηφίας των Σκωτσέζων. Νομίζω ότι αυτό λέει κάτι.

Ρεαλιστικά μιλώντας, πότε πιστεύετε ότι θα διεξαχθεί το δημοψήφισμα;

Θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μέσα σε έξι μήνες από την υπερψήφιση του νομοσχεδίου. Δεν πρόκειται να προσδιορίσω την ακριβή ημερομηνία. Ο κορωνοϊός μας έχει περιορίσει κάπως. Ωστόσο, είναι σαφές ότι στις εκλογές οι πολίτες θα κληθούν να ψηφίσουν για το δημοψήφισμα. Εάν πουν ναι, θα γίνει το συντομότερο δυνατόν.

Μέσα στην επόμενη διετία;

Ναι.

Είτε το θέλει ο Τζόνσον είτε όχι;

Ναι. Θα γίνει.

Εξ αρχής ταχθήκατε κατά της εξόδου από την ΕΕ. Γιατί το Brexit είναι κακό για τη Σκωτία;

Κατ’ αρχάς, είναι πολύ κακό υπό το πρίσμα της δημοκρατίας, διότι δεν το ψηφίσαμε. Δεύτερον, από οικονομικής σκοπιάς, βλέπουμε ήδη τα εμπόδια που υψώνονται στις εμπορικές συναλλαγές. Το Brexit θα εξαθλιώσει τη Σκωτία και το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο.

Εάν η Σκωτία γίνει ανεξάρτητη, θα υποβάλετε αίτηση ένταξης στην ΕΕ;

Ναι. Αυτή είναι η πολιτική της κυβέρνησής μας.

Eκτός από πολιτικός, είστε συγγραφέας και έχετε εργαστεί ως σκηνοθέτης. Εστω ότι η ανεξαρτησία της Σκωτίας είναι η υπόθεση ενός βιβλίου ή μιας ταινίας. Τι τέλος να περιμένουμε;

Το καλύτερο χάπι εντ! Θα ζήσουμε ευτυχισμένοι μαζί με όλους τους γείτονές μας.

Στη Σκωτία ζουν χιλιάδες Ελληνες. Ορισμένοι αισθάνονται λιγότερο ευπρόσδεκτοι μετά το Brexit, ενώ αρκετοί που θα θελήσουν να μεταναστεύσουν εκεί δεν θα τα καταφέρουν εξαιτίας του νέου μεταναστευτικού συστήματος. Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τον ελληνικό λαό;

Θα ήθελα οι Ελληνες και οι υπόλοιποι πολίτες της ΕΕ να έρθουν εδώ. Είμαστε μια χώρα με μικρό και γηράσκοντα πληθυσμό. Εχουμε ανάγκη από εργατικά χέρια. Εχω έλληνες φίλους που ζουν εδώ. Θέλουμε να αποκατασταθεί η ελευθερία κυκλοφορίας και αυτό θα συμβεί όταν γίνουμε μέλος της ΕΕ. Καλωσορίζουμε τους πάντες και πιστεύω ότι οι περισσότεροι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η Σκωτία είναι διαφορετική, πολύ πιο ανοικτή και φιλόξενη.

Φέτος, γιορτάζουμε την επέτειο των 200 χρόνων από τότε που οι Ελληνες εξεγέρθηκαν κατά της οθωμανικής κυριαρχίας. Ως εκπρόσωπος ενός κόμματος που προτάσσει την ιδέα της εθνικής ανεξαρτησίας, ποιο είναι το μήνυμά σας για αυτή την επέτειο;

Εδώ στη Σκωτία είναι σε εξέλιξη μια ειρηνική, δημοκρατική διαδικασία, η οποία είμαστε βέβαιοι ότι θα οδηγήσει στο να γίνουμε κυρίαρχο κράτος. Κατόπιν, θα μοιραστούμε οικειοθελώς μέρος αυτής της κυριαρχίας στο πλαίσιο της ένταξής μας στην ΕΕ, όπως έχει κάνει η Ελλάδα. Σε αυτό το θέμα αντιμετωπίζουμε την Ελλάδα ως παράδειγμα: έχοντας περάσει πολλές δυσκολίες, ακολουθήσατε τον δρόμο της δημοκρατίας, ενταχθήκατε στην ΕΕ και ωφεληθήκατε από αυτήν. Στέλνω, λοιπόν, μήνυμα αλληλεγγύης και υποστήριξης προς την Ελλάδα και τους εορτασμούς σας. Το δεύτερο μήνυμά μου είναι ότι αναγνωρίζουμε τις ομοιότητες μεταξύ των λαών μας. Επισκεπτόμαστε ο ένας τον άλλον συχνά, γνωρίζουμε καλά ο ένας τον άλλον και θέλουμε να έχουμε αυτή την ειρηνική σχέση με όλη την Ευρώπη. Επομένως, ελπίζουμε ότι θα συνεργαστείτε μαζί μας κατά την ένταξή μας στην ΕΕ, για να υποστηρίξετε ένα νέο μέλος και να μας καθοδηγήσετε.

Αρκετοί στη Βρετανία και στον υπόλοιπο κόσμο τάσσονται υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα. Εσείς υποστηρίζετε αυτό το αίτημα;

Το υποστηρίζω εδώ και πολύ καιρό. Δεν μπορώ να το κάνω ως υπουργός, αλλά ως βουλευτής ήμουν αυτός που κατέθεσε την πρώτη πρόταση νόμου στο σκωτικό κοινοβούλιο για την επιστροφή των Γλυπτών. Είμαι εδώ και πολύ καιρό υπέρμαχος του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα και ελπίζω κάποια στιγμή να τα δω στον φυσικό τους χώρο, στο Μουσείο της Ακρόπολης.

Τελευταία Νέα