Υπήρξε ένα κατασκευαστικό όνειρο, μια πρόκληση αιώνων, που έγινε πραγματικότητα το καλοκαίρι του 1893. Σήμερα, σχεδόν 130 χρόνια μετά την πρώτη μέρα της λειτουργίας της, η Διώρυγα της Κορίνθου εισέρχεται σε μια νέα φάση: πριν από λίγες ημέρες εγκρίθηκε η χρηματοδότηση, ύψους 9 εκατομμυρίων ευρώ, για την αποκατάσταση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια. Η φθορά του χρόνου και η έλλειψη βασικών εργασιών συντήρησης είχαν ως αποτέλεσμα την πρόκληση συχνών καταπτώσεων στα πρανή, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε προσωρινό κλείσιμο της διώρυγας και στην κήρυξή της σε «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» από την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Οι διελεύσεις πλοίων και σκαφών έχουν ανασταλεί για λόγους ασφαλείας, ενώ, όπως επισημαίνουν ειδικοί στα «ΝΕΑ», για την αποκατάσταση των βλαβών θα χρειαστούν αρκετοί μήνες.
Οι πιο πρόσφατες καταπτώσεις σημειώθηκαν το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης, όταν κατέρρευσε τμήμα των πρανών κάτω από τη γέφυρα του βιολογικού καθαρισμού, ενώ κατολίσθηση είχε εκδηλωθεί και στις 15 Ιανουαρίου. Αντίστοιχα περιστατικά είχαν σημειωθεί στις 13 και στις 22 Νοεμβρίου, με το δεύτερο συμβάν παραλίγο να καταλήξει σε τραγωδία. Την ημέρα εκείνη κατέρρευσε σχεδόν ολόκληρη πλαγιά, με αποτέλεσμα να πέσουν περίπου 1.000 με 1.200 κυβικά υλικού δίπλα στο ρυμουλκό και ακριβώς μπροστά από ένα καράβι που βρισκόταν μέσα στη διώρυγα. Και εκείνη την ημέρα ο χωμάτινος όγκος είχε καταρρεύσει στο σημείο του βιολογικού καθαρισμού.
«Η διώρυγα είναι γερασμένη. Εδώ και 100 χρόνια δεν έχει γίνει κανένα αξιόλογο έργο για τη συντήρησή της», λέει ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμιος Λέκκας, ο οποίος έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα. «Με το πέρασμα του χρόνου και τη διάβρωση των εδαφών, έχουμε υποσκαφή των πρανών και φαινόμενα καταπτώσεων. Οσο περνά ο χρόνος τόσο πιο έντονα θα γίνονται αυτά τα φαινόμενα, αν δεν υλοποιηθούν οι απαραίτητες τεχνικές εργασίες. Παρά το υπαρκτό πρόβλημα, μέχρι πρότινος ο ένας φορέας πετούσε το μπαλάκι στον άλλον».
Επιτροπή
Τελικώς, την ευθύνη για τη μελέτη και αποκατάσταση των βλαβών ανέλαβε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, η χρηματοδότηση του έργου, ύψους 9 εκατομμυρίων ευρώ, εγκρίθηκε από το υπουργείο Ανάπτυξης την περασμένη Παρασκευή, ενώ τις απαιτούμενες διαδικασίες θα συντονίσει ειδική επιτροπή ώστε να επιταχυνθούν οι εργασίες. Οπως επισημαίνουν πηγές προερχόμενες από την Ανώνυμη Εταιρεία Διώρυγας Κορίνθου, ο ακριβής χρόνος επαναλειτουργίας της διώρυγας θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα «τρέξει» αυτός ο προγραμματισμός. «Στόχος μας είναι να επαναλειτουργήσει με ασφάλεια η Διώρυγα της Κορίνθου», δήλωσε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Χρίστος Δήμας μετά την εξασφάλιση της χρηματοδότησης, ενώ, όπως έγινε γνωστό, τα κονδύλια θα διατεθούν για την τοπογραφική μελέτη, τη γεωτεχνική έρευνα και τις εργασίες που απαιτούνται για την αποκατάσταση των σημείων που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές.
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται σε μήκος περίπου 300 μέτρων, ενώ για την ολοκλήρωση του έργου εκτιμώ ότι θα χρειαστούν από τρεις έως και έξι μήνες», σημειώνει στα «ΝΕΑ» ο Ευθύμιος Λέκκας. Σύμφωνα με τον ίδιο, στις άμεσες ενέργειες που επιβάλλεται να γίνουν περιλαμβάνονται η απομάκρυνση των επικρεμάμενων και ασταθών όγκων, η φωτογραφική τεκμηρίωση των αστοχιών στις πλευρές και στις βάσεις των πρανών, η ταχεία αναγνώριση των ασυνεχειών στα πρανή της διώρυγας με τη χρήση UAV / Lidar, η επισήμανση και η οριοθέτηση των τεμαχών που είναι επικίνδυνα να καταπέσουν στο μέλλον, η συγκέντρωση και η αξιολόγηση των υφιστάμενων τοπογραφικών, γεωλογικών, γεωτεχνικών, υδρογεωλογικών, σεισμολογικών μελετών, η επιλογή στοιχείων που κρίνονται κρίσιμα για άμεσες παρεμβάσεις και η περίφραξη κατά μήκος της διώρυγας.
Σε επόμενο στάδιο μπορούν να υλοποιηθούν τεκτονικές χαρτογραφήσεις και γεωλογικές έρευνες, η εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης και δράσεις ανάδειξης του Ισθμού ως ενός εμβληματικού τόπου με παγκόσμια ακτινοβολία.