Όταν η Καμίγ Κουσνέρ – κόρη του σοσιαλιστή πρώην υπουργού και συνιδρυτή των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα», Μπερνάρ Κουσνέρ – και η συγγραφέας Βανέσα Σπριγκόρα εξέδιδαν προσφάτως τα βιβλία τους, αποκαλύπτοντας ένα ένοχο, πλην κοινό εδώ και δεκαετίες μυστικό στους κόλπους της γαλλικής κοινωνίας, σίγουρα ήλπιζαν, ίσως όμως δεν ανέμεναν τον τόσο μεγάλο αντίκτυπό τους.
Kοινός παρονομαστής τους; Οι μαρτυρίες τους για σεξουαλική κακοποίηση -αιμομικτική και μη- από μέλη της κοινωνικής «αφρόκρεμας» της Γαλλίας.
Η πρώτη, η Καμίγ, μίλησε ανοιχτά στο βιβλίο της με τίτλο «Η μεγάλη οικογένεια» για την αιμομικτική σεξουαλική κακοποίηση του δίδυμου αδελφού της, όταν ήταν 13 ετών αγόρι, από τον πατριό τους, τον Ολιβιέ Νιαμέλ: διάσημο συνταγματολόγο, καθηγητή πανεπιστημίου, πρώην ευρωβουλευτή και πολιτικό σχολιαστή.
Η δεύτερη, η Βανέσα περιέγραψε στο αυτοβιογραφικό βιβλίο «Η συγκατάθεση» τη σεξουαλική κακοποίησή της από τον διακεκριμένο συγγραφέα Γκαμπριέλ Ματζνέφ. Εκείνη ήταν τότε μόλις 14. Εκείνος είχε πατήσει τα 50…
Ένας στους δέκα Γάλλους
Τα βιβλία άγγιξαν τόσο κόσμο, που ξεπούλησαν αμέσως. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το #MetooInceste (#MetooΑιμομιξία) γέμισε με τραυματικές προσωπικές ιστορίες και σοκαριστικές μαρτυρίες, σε μία χώρα που μέχρι σήμερα η νομοθεσία δεν ορίζει καν ηλικιακό όριο για συναίνεση στη σεξουαλική πράξη.
Κατά συνέπεια, το θύμα σεξουαλικής κακοποίησης – ανεξαρτήτου ηλικίας – πρέπει να αποδείξει ότι δεν συναίνεσε. Οι δε εισαγγελείς καλούνται να στοιχειοθετήσουν βία, εξαναγκασμό ή απειλή σε βάρος του θύματος, για να εξασφαλίσουν την καταδίκη ενός παιδεραστή ως βιαστή.
Το αποτέλεσμα είναι οι παιδεραστές να διώκονται για «αδίκημα» -όπως θεωρείται μέχρι σήμερα η σεξουαλική πράξη με ανήλικο στη Γαλλία- και οι ένοιχοι να γλυτώνουν με πολύ ελαφρύτερες ποινές από την 20ετή κάθειρξη, που είναι η μέγιστη ποινή για τους βιαστές.
Πρόκειται για νομική ανωμαλία, που αποδίδεται ακόμη και σήμερα από πολλούς στην επίδραση ελευθεριακών κινημάτων, που πήγαζαν από τον Μάη του ’68. Ωστόσο, το πρόβλημα κάθε άλλο παρά εξαφανίστηκε με το πέρασμα των χρόνων…
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της Ipsos, οι περιπτώσεις αιμομιξίας στη Γαλλία αυξήθηκαν από 3% επί του συνόλου του πληθυσμού το 2009, στο 10% το 2020. Κοντολογίς, ένας στους δέκα Γάλλους έπεσε θύμα σεξουαλικής κακοποίησης από μέλη της ίδιας της οικογένειάς του, ανήλικος και μη…
Αλλάζει επιτέλους το νομικό πλαίσιο
Το κίνημα έσπευσε να «αγκαλιάσει» ο πρόεδρος Μακρόν (που στα 16 του ερωτεύτηκε την κατά 25 χρόνια μεγαλύτερή του και παντρεμένη τότε δασκάλα του, νυν σύζυγό του, Μπριζίτ).
«Αυτές τις μαρτυρίες, αυτές τις λέξεις, αυτές τις κραυγές, κανείς δεν μπορεί να τις αγνοήσει πλέον», διεμήνυσε στους καταγγέλλοντες, μέσω Twitter. Πλέον, κατ’ εντολήν του, το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο αλλάζει.
Οι προτάσεις των αρμόδιων υπουργείων Δικαιοσύνης και Οικογένειας προβλέπουν ως ελάχιστο ηλικιακό όριο τα 15 έτη για συναίνεση σε σεξουαλική πράξη.
Η διείσδυση σε άτομα μικρότερης ηλικίας θα θεωρείται πλέον εξ ορισμού «έγκλημα», χωρίς να υποχρεώνεται το θύμα να αποδείξει βία ή εξαναγκασμό.
Υπάρχει επίσης μέριμνα παράτασης του χρόνου παραγραφής εγκλημάτων παιδεραστίας από γονείς ή άλλα πρόσωπα σε θέσεις ισχύος.
Κατακραυγή και παραιτήσεις
Στο μεσοδιάστημα, υπήρξε ένα ντόμινο παραιτήσεων από άτομα που μέχρι χθες απολάμβαναν μίας σκανδαλώδους κοινωνικής –και όχι μόνον- ασυλίας.
Ο 70χρονος πια πατριός των αδελφών Κουσνέρ, Ολιβιέ Ντιαμέλ, εξαφανίστηκε από τις οθόνες των τηλεοράσεων, ων πια στο επίκεντρο εισαγγελικής έρευνας «για βιασμό ανηλίκου».
Επιφανείς φίλοι του – που όλα αυτά τα χρόνια γνώριζαν, παρ’ όλα αυτά σιωπούσαν και τώρα αποφάσισαν να μιλήσουν, υπερασπιζόμενοι όμως τον βιαστή, κι όχι το θύμα- είδαν την πόρτα της εξόδου από τα αξιώματα που κατείχαν. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται ο φιλόσοφος και τηλεοπτικός «αστέρας», Αλέν Φινκιελκρότ.
Μέσα στην εβδομάδα, υπέβαλε την παραίτησή του και ο διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών Επιστημών Sciences Po (από τα κορυφαία πανεπιστήμια της Γαλλίας) και προϊστάμενος του Νταμιέλ, Φρεντερίκ Μιόν, αποδίδοντας σε «λάθος κρίση» το γεγονός ότι δεν κατήγγειλε την αιμομικτική σεξουαλική κακοποίηση, για την οποία ήταν κατά δήλωσή του ενήμερος εδώ και λίγα χρόνια.
Όσο για τον Γκαμπριέλ Ματζνέφ, σε βάρος του οποίου η εισαγγελία του Παρισιού διενεργεί πλέον έρευνα για «βιασμούς ανηλίκων»; Ο εκδοτικός οίκος Gallimard ανακοίνωσε ότι διακόπτει την έκδοση του ημερολογίου του, ενώ και το περιοδικό Le Point ανακοίνωσε την διακοπή κάθε συνεργασίας μαζί του.
Ο πρώην αρχηγός της αστυνομίας, Λοράν Μπουαγέ, εν τω μεταξύ, – που και ο ίδιος κατήγγειλε ότι κακοποιήθηκε, σε ηλικία 6 ετών, από έναν μεγαλύτερο αδελφό του – προσπαθεί τώρα να βοηθήσει με τον τρόπο του, προτρέποντας μέσα από την οργάνωσή του, την «Les Papillons», τους νέους να μιλήσουν.
Έξω από σχολεία και αθλητικούς συλλόγους, οι «Πεταλούδες» (όπως μεταφράζεται στα ελληνικά η οργάνωση) έχουν τοποθετήσει γραμματοκιβώτια, όπου τα θύματα μπορούν να αφήνουν μηνύματα, σπάζοντας τα δεσμά του φόβου και τη σιωπή τους. Σύντομα, λέει ο Μπουαγέ, ευελπιστεί να εγκαταστήσει κι άλλα γραμματοκιβώτια, σε όλη τη Γαλλία…