Είναι ήδη γνωστό ότι στη μεγάλη εξάπλωση του νέου κοροναϊού κομβικό ρόλο παίζουν οι αποκαλούμενοι «υπερμεταδότες», άτομα που μπορούν να μεταδώσουν τον ιό σε πολλά άλλα άτομα αποτελώντας ουσιαστικώς «βόμβες» μετάδοσης.
Τα τρία χαρακτηριστικά
Τώρα ερευνητές από το Πανεπιστήμιιο Τουλέιν, το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) και το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης ανακάλυψαν, όπως ανέφεραν στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences», τα χαρακτηριστικά τα οποία συμβάλλουν στο να καταστεί ένα άτομο υπερμεταδότης. Ποια είναι αυτά; Η παχυσαρκία, η ηλικία και το πόσο σοβαρή είναι η λοίμωξη ενός ατόμου τα οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, σχετίζονται με την έκλυση περισσότερων σταγονιδίων μέσω της εκπνοής, της ομιλίας, του βήχα ή του φτερνίσματος.
Εκλυση τρεις φορές περισσότερων σταγονιδίων
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από μια μελέτη παρατήρησης σε 194 υγιείς εθελοντές καθώς και από μια πειραματική μελέτη σε πρωτεύοντα θηλαστικά με COVID-19 (εκτός του ανθρώπου). Είδαν ότι το αερόλυμα που παραγόταν διέφερε σημαντικά μεταξύ ανθρώπων. Συγκεκριμένα τα μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα, με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) τα οποία μάλιστα εμφάνιζαν πιο σοβαρή νόσηση από COVID-19 εξέλυαν τρεις φορές περισσότερα σταγονίδια από τους υπόλοιπους εθελοντές.
Ο κανόνας 20/80
Μάλιστα οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το 18% των εθελοντών της μελέτης ήταν υπαίτιο για το 80% των εκπνεόμενων σωματιδίων ολόκληρης της ομάδας. Το αποτέλεσμα αυτό συνάδει με τον κανόνα 20/80 που έχει φανεί ότι ισχύει με βάση άλλες επιδημίες – ο κανόνας αυτός μεταφράζεται στο ότι το 20% των μολυσμένων ατόμων ευθύνεται για το 80% των μεταδόσεων.
«Συρρίκνωση» των σωματιδίων κατά την εξέλιξη της λοίμωξης
Στα άλλα πρωτεύοντα πλην του ανθρώπου τα σταγονίδια φάνηκε να αυξάνονται καθώς η λοίμωξη με τον SARS-CoV-2 εξελισσόταν και έφθαναν στο ανώτατο επίπεδο μια εβδομάδα μετά την αρχική μόλυνση προτού επανέλθουν σε φυσιολογικά επίπεδα δύο εβδομάδες αργότερα. Πρέπει να σημειωθεί ότι καθώς η λοίμωξη εξελισσόταν τα ιικά σωματίδια γίνονταν ολοένα και μικρότερα αποκτώντας μέγεθος μόλις ενός εκατομμυριοστού του μέτρου το καθένα στο «ζενίθ» της λοίμωξης. Οσο πιο μικρά είναι τα σωματίδια αυτά τόσο πιο πιθανό είναι να εκλύονται και μάλιστα σε πιο μακρινές αποστάσεις καθώς το άτομο εκπνέει, μιλά, βήχει ή φτερνίζεται αλλά και να παραμένουν στον αέρα, να ταξιδεύουν σε μεγαλύτερες αποστάσεις και τελικώς να διεισδύουν βαθύτερα στους πνεύμονες όταν εισπνευσθούν.
Αύξηση και σε ασυμπτωματικά άτομα
Η αύξηση του εκπνεόμενου αερολύματος λάμβανε χώρα ακόμη και σε ασυμπτωματικά άτομα με COVID-19, ανέφερε o Τσαντ Ρόι, πρώτος συγγραφέας της μελέτης, διευθυντής Αεροβιολογίας Μεταδιδόμενων Νοσημάτων στο Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Πρωτευόντων Ειδών του Πανεπιστημίου Τουλέιν.
«Παρατηρήσαμε αύξηση στα σταγονίδια κατά την οξεία φάση της λοίμωξης με τον νέο κορωνοϊό παρόμοια με εκείνη που παρατηρείται σε άλλα μεταδιδόμενα νοσήματα όπως η φυματίωση» είπε ο δρ Ρόι και προσέθεσε: «Φαίνεται ότι οι ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος εξασθενίζουν τη βλέννα στις αναπνευστικές οδούς, γεγονός που προάγει την κίνηση των μολυσματικών σωματιδίων μέσα στο αναπνευστικό».
Ο ρόλος του σωματικού βάρους
Από τη μελέτη προέκυψε επίσης ότι η παραγωγή σταγονιδίων ποικίλλει μεταξύ ατόμων με βάση το σωματικό βάρος τους, σημείωσε ο Ντέιβιντ Εντουαρντς, καθηγητής Βιοϊατρικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και κατέληξε τονίζοντας πως «παρότι τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι τα νεαρά και υγιή άτομα τείνουν να παράγουν πολύ λιγότερα σταγονίδια σε σύγκριση με τα πιο ηλικιωμένα άτομα που έχουν περισσότερα υποκείμενα νοσήματα, δείχνουν επίσης ότι ο καθένας μας, όταν μολυνθεί με τον SARS–CoV-2, μπορεί εν δυνάμει να παραγάγει μεγάλο αριθμό σταγονιδίων».