«Σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου ο Ηλιος και η Σελήνη δεν μοιράζονται τόσο ακριβοδίκαια την ισχύ τους, όσο πάνω σε αυτό το κομμάτι γης, που κάποτε, ποιος ξέρει σε τι καιρούς απίθανους, ποιος θεός, για να κάνει το κέφι του, έκοψε και φύσηξε μακριά – ίδιο πλατανόφυλλο καταμεσής του πελάγους…». Αυτά τα, σχεδόν ερωτικά, λόγια του Οδυσσέα Ελύτη για τη Μυτιλήνη, μαζί με αφηγήσεις του Στράτη Μυριβήλη και με στιγμές από τη θρυλική ζωή της ποιήτριας Σαπφώς, αποτέλεσαν την έμπνευση για μια ιδιαίτερη ξενάγηση στη Λέσβο που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά πριν από λίγες ημέρες.

Την περιήγηση διοργάνωσε το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης, ενώ οδηγός σε αυτό το μοναδικό ταξίδι ήταν ο συγγραφέας Κώστας Στοφόρος. Οι συμμετέχοντες πορεύτηκαν παρέα με τις μορφές μεγάλων ποιητών και βρήκαν άγνωστες απαντήσεις σε ερωτήματα που περιβάλλουν το νησί: «Πού γυρίστηκε το πρώτο γυμνό πλάνο στην ιστορία του κινηματογράφου; Ποιο μέρος της Λέσβου αναφέρεται στο “Αξιον Εστί”; Και τι παρελθόν κουβαλούν τα σπουδαιότερα αρχοντικά της Μυτιλήνης;». Στην περιήγηση έδωσε, εξάλλου, το «παρών», διηγούμενη προσωπικές ιστορίες και αναμνήσεις, η εγγονή του Στράτη Μυριβήλη, Χριστίνα Αγγελοπούλου.

Από την πόλη

«Ο διαδικτυακός μας περίπατος ξεκίνησε από την πόλη της Μυτιλήνης, εκεί όπου στα τέλη του 19ου αιώνα είχε συσσωρευτεί μεγάλος πλούτος από την αστική τάξη του νησιού» λέει στα «ΝΕΑ» ο συγγραφέας Κώστας Στοφόρος. «Σαπωνοποιίες όπως του Παπουτσάνη και της οικογένειας Αλεπουδέλη, από την οποία καταγόταν ο Ελύτης, ή βυρσοδεψεία όπως του Σουρλάγκα είναι μερικές ενδεικτικές περιπτώσεις. Την εποχή εκείνη, λοιπόν, κατασκευάστηκαν στη Μυτιλήνη αρχοντικά, όχι μόνο νεοκλασικά όπως συνηθιζόταν, αλλά και με μπαρόκ ή νεογοτθικά στοιχεία, αρκετά με μείξη ρυθμών, τα οποία χτίστηκαν για να εντυπωσιάσουν. Πράγματι, το καταφέρνουν μέχρι σήμερα. Ανάμεσά τους υπάρχει συντηρημένο και το σπίτι του Ελύτη» εξηγεί ο Κώστας Στοφόρος, ο οποίος έχει μελετήσει ιδιαίτερα τη Μυτιλήνη, από την οποία εμπνεύστηκε και το βιβλίο του «Ενα κουτί θάλασσα». Κατά τη διάρκεια του περιπάτου ο ίδιος εξήγησε πως «δεν είναι μόνο ο Οδυσσέας Ελύτης ο ποιητής που συνδέεται με τη Μυτιλήνη. Μπορούμε να πούμε ότι η τέχνη χρωστά πολλά σε αυτό το νησί. Από τον Αλκαίο και τη Σαπφώ – η λυρική ποίηση της οποίας διαβάζεται σε ολόκληρο τον κόσμο σχεδόν 2.500 χρόνια μετά τον θάνατό της – μέχρι τον ζωγράφο Θεόφιλο Χατζημιχαήλ, τον Αργύρη Εφταλιώτη, τον Ηλία Βενέζη, τον Ασημάκη Πανσέληνο και τον Στράτη Μυριβήλη».

Γεννημένος ως Ευστράτιος Σταματόπουλος, ο σπουδαίος συγγραφέας εμπνεύστηκε, άλλωστε, το ψευδώνυμο «Μυριβήλης» από το βουνό πάνω από το χωριό του, τη Συκαμιά. Εκεί μεγάλωσε, κατηφορίζοντας με τους συμμαθητές του προς τη Σκάλα Συκαμιάς, το επίνειο του χωριού, διασχίζοντας τις πλαγιές, τα δάση και τα φαράγγια της περιοχής. «Ο περίπατος μας οδήγησε σε αυτά τα μέρη αλλά και στο δωμάτιο του Μυριβήλη στη Σκάλα Συκαμιάς, που διατηρείται αυτούσιο, εκεί όπου εμπνεύστηκε το μυθιστόρημα “Η Παναγιά η Γοργόνα”. Μας πήγε επίσης στον Μόλυβο όπου διαδραματίζεται η “Δασκάλα με τα χρυσά μάτια”, ενώ ιδιαίτερη αναφορά κάναμε στο πώς επηρέασαν ο τόπος, ο κόσμος, οι παραδόσεις, οι πραγματικές ιστορίες ανθρώπων, όπως των Μικρασιατών που είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή και οι σχέσεις τους με τους ντόπιους, το έργο του Μυριβήλη».

Το ταξίδι συνεχίστηκε στη Γέρα, στο μέρος που αγάπησε ο Οδυσσέας Ελύτης ως τόπο καταγωγής της μητέρας του και το οποίο συμπεριέλαβε στο «Αξιον Εστί», στην Ερεσό της Σαπφώς και σε φυσικές ομορφιές του νησιού. «Ετσι φτάσαμε και στον Λόγγο, εκεί όπου το 1931 γυρίστηκε η ταινία “Δάφνις και Χλόη” από τον Ορέστη Λάσκο, η ταινία που περιείχε το πρώτο γυμνό στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου» περιγράφει ο συγγραφέας.

Τελευταία Νέα