Αναζήτηση
«Στη Ρωσία, δεν βλέπουμε τις γυναίκες των πολιτικών σε συγκεντρώσεις, είχε πει το 2013 η νεαρή πρώην οικονομολόγος, μητέρα και νοικοκυρά, μιλώντας τότε σε προεκλογική συγκέντρωση του συζύγου της, ως υποψήφιου δημάρχου Μόσχας. «Όμως, βλέπετε, η πολιτική εισβάλλει στις οικογενειακές ζωές μας, είτε μας αρέσει, είτε όχι». Οκτώ χρόνια μετά, το αφήγημα για την Γιούλια Ναβάλναγια ουδόλως δείχνει να έχει αλλάξει…
Όταν στα μέσα Ιανουαρίου η ρωσική αστυνομία συνέλαβε στο αεροδρόμιο Σερεμέτιεβο της Μόσχας τον εδώ και 23 χρόνια σύντροφο της ζωής της και ηγέτη της εξωκοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης στη Ρωσία, Αλεξέι Ναβάλνι, αυτή βγήκε να μιλήσει έξω, στον συγκεντρωμένο κόσμο.
«Ο Αλεξέι δεν φοβάται», είπε, «ούτε κι εγώ. Και ούτε θα έπρεπε να φοβάστε και εσείς». Ο κόσμος ξέσπασε σε πανηγυρισμούς, φωνάζοντας ρυθμικά το όνομά της…
Αλλαγή δεδομένων
Έκτοτε, έχουν μεσολαβήσει πολλά. Ο – πολυπροβεβλημένος ως πλέον σφοδρός επικριτής του Κρεμλίνου – Ναβάλνι καταδικάστηκε σε 2,5 χρόνια φυλακή για παλαιότερη υπόθεση απάτης και οδηγήθηκε στη φυλακή, σε άγνωστη προς το παρόν τοποθεσία.
Οι οργισμένες διαδηλώσεις των υποστηρικτών του – που αρχικά αντιμετωπίστηκαν με καταβολή και πογκρόμ συλλήψεων από τις ρωσικές αρχές – έχουν πια καταλαγιάσει.
Η Δύση εν γένει και η Ε.Ε. ειδικά, αφού γκρίνιαξαν, αποφάσισαν να τιμωρήσουν τη Ρωσία με κυρώσεις-«χάδι». Όσο για τη Γιούλια; Επέστρεψε προ ημερών εκεί, όπου προ εξαμήνου είχε ζήσει την κόλαση και τον παράδεισο μαζί: τη Γερμανία.
Δεύτερο σπίτι της πια, έζησε εκεί από τον περασμένο Αύγουστο, για πέντε μήνες. Τις πρώτες δραματικές 32 ημέρες τις πέρασε σε νοσοκομείο του Βερολίνου, όπου νοσηλεύτηκε ο Ναβάλνι, αρχικά σε κωματώδη κατάσταση από τη δηλητηρίαση με σοβιετικής κατασκευής νευροτοξικό παράγοντα Νόβιτσοκ. Το ζεύγος των Ρώσων και ορισμένες δυτικές κυβερνήσεις κατηγορούν ως ένοχο το Κρεμλίνο. Αυτό, φυσικά, το οποίο διαψεύδει.
«Γιούλια, με έσωσες» είχε γράψει ο Αλεξέι κάτω από την πρώτη κοινή φωτογραφία τους που ανήρτησε στο Instagram, μετά τη νοσηλεία. Ήταν Σεπτέμβριος. Αυτός πλέον ανάρρωνε. Και οι δυό τους απολάμβαναν το πρωινό χαμογελαστοί στο μπαλκόνι του διαμερίσματός τους, με φόντο το Βερολίνο.
Ήταν μία προσωπική ευχαριστήρια αναφορά στην αγάπη της Γιούλια, στην αφοσίωση και στο θάρρος της, που την οδήγησε τον περσινό Αύγουστο -όταν εκείνος κατέρρευσε στη διάρκεια εσωτερικής πτήσης στη Ρωσία- να στείλει προσωπική επιστολή στον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, ζητώντας του να επιτρέψει την επείγουσα αεροδιακομιδή του συζύγου της από τη Σιβηρία, στη Γερμανία. Όπερ και συνέβη…
Μία «νέα ηρωίδα»
Όχι τόσο ο ρόλος της συζύγου, όσο κυρίως η στάση της, όλον αυτόν τον καιρό, στο πλευρό του συνομήλικού της, 44χρονου Ναβάλνι χάρισαν σύντομα στη Γιούλια νέους τίτλους και ρόλους.
«Μία από τις αδιαμφισβήτητες ηρωίδες της χρονιάς», την έχρισε η ρωσική εφημερίδα Novaya Gazeta. «Πρώτη κυρία της αντιπολίτευσης» – έστω και της εξωκοινοβουλευτικής – την χαρακτηρίζουν πλέον οι υποστηρικτές του φυλακισμένου Αλεξέι Ναβάνι. Στο πρόσωπό της, πολλοί βλέπουν ήδη τη νέα ηγέτιδά τους.
Ένα μέλος του ακτιβιστικού γυναικείου συγκροτήματος Pussy Riot – που μισεί εξίσου τον Πούτιν – το προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, περιγράφοντας πως θα ήθελε κάποια στιγμή στο μέλλον να δει την όμορφη Γιούλια πρόεδρο της Ρωσίας!
«Όσο ο Ναβάλνι παραμένει στη φυλακή, θα ασκείται μεγάλη πίεση στη Γιούλια να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στα δημόσια πράγματα», λέει στο δίκτυο NBC ο Αμερικανός πρώην πρέσβης στη Ρωσία και πρώην προεδρικός σύμβουλος του Μπαράκ Ομπάμα, Μάικ Μακφάουλ. «Έχει όλα τα προτερήματα», τονίζει. «Είναι έξυπνη, χαρισματική, πειθαρχημένη και ατρόμητη». Το εάν αυτό είναι κάτι, που και η ίδια επιθυμεί, είναι ασφαλώς μία άλλη κουβέντα…
«Είναι τόσο πιο ενδιαφέρον να είσαι σύζυγος πολιτικού», λέει η Γιούλια σε συνέντευξή της στο τεύχος Μαρτίου της ρωσικής έκδοσης του γυναικείου περιοδικού Harper’s Bazaar. «Άσε που όσα κάνω στο σπίτι είναι πολιτική, σε έναν βαθμό»…
«Θεωρώ βασικό καθήκον μου να διασφαλίσω πως, ό,τι κι αν γίνει, τίποτε δεν θα αλλάξει στην οικογένειά μου: ό,τι τα δύο παιδιά μου θα μείνουν παιδιά και το σπίτι θα παραμείνει σπίτι».
Η συνέντευξη είχε δοθεί μέσω Zoom στις αρχές του περασμένου Ιανουαρίου. Έξι ημέρες μετά, με το που επέστρεψαν από τη Γερμανία, ο Αλεξέι συνελήφθη.
Υπέρ και κατά
Σχεδόν έναν μήνα μετά, στα «μανταλάκια» των ρωσικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχει κρεμαστεί μια φωτογραφία από την υποτιθέμενη νέα, γερμανική ταυτότητα της Γιούλια. Έγινε τόσο ντόρος στη Ρωσία με αυτό το θέμα, που το γερμανικό ΥΠΕΞ αναγκάστηκε την Παρασκευή να το διαψεύσει.
Προσωρινή ή μη, η φυγή της εκτός Ρωσίας έδωσε, εν τω μεταξύ, κι άλλη τροφή στα σενάρια που τη θέλουν να εξελίσσεται στο ρωσικό αντίστοιχο της Λευκορωσίδας – αυτοεξόριστης στη γειτονική Λιθουανία σήμερα – ηγέτιδας της αντιπολίτευσης, Σβετλάνα Τιχανόσφκαγια.
Η ιδέα κάθε άλλα παρά δείχνει να ενθουσιάζει, πάντως, τους στενούς συνεργάτες του ίδιου του Ναβάλνι. «Δεν καταλαβαίνω γιατί όλος αυτός ο ντόρος. Η Γιούλια δεν σκοπεύει να διεκδικήσει κάποιο αξίωμα», δήλωσε στο Foreign Policy ο Βλαντίμιρ Ασούρκοφ, εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος κατά της Διαφθοράς (FBK).
«Πιστεύω ότι όσοι διαδίδουν αυτές τις φήμες θέλουν να στρέψουν την προσοχή μακριά από τον Αλεξέι», τονίζει, «και να πείσουν την κοινή γνώμη ότι αυτός δεν πρόκειται ποτέ ξανά να διεκδικήσει κάποιο αξίωμα» απέναντι στον Πούτιν.
Οι κρίσιμες βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, εν τω μεταξύ, κοντοζυγώνουν. Και ο Αλεξέι Ναβάλνι παραμένει στη στη φυλακή.
