Θα θέλατε να μοιάσουμε στους Ολλανδούς; Ρητορικό το ερώτημα; Μπορεί και όχι…
Η Ολλανδία των 17 εκατομμυρίων κατοίκων ήταν η πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που «έστησε» κάλπες εν μέσω πανδημίας. Ας κρατήσουμε για λίγο στο μυαλό μας τον πληθυσμό και ας τον συσχετίσουμε με τον αριθμό των βουλευτών – οι Ολλανδοί πήγαν στις κάλπες με τα πόδια, τα ποδήλατα τους αλλά και με το αυτοκίνητο για να εκλέξουν 150 βουλευτές. Εδώ, ας μου επιτρέψετε να θυμίσω ότι η Ελλάδα με πληθυσμό λίγο κάτω από 11 εκατομμύρια διαθέτει 300 βουλευτές – με άλλα λόγια, η «πτωχή» Ελλάδα έχει διπλάσιο αριθμό βουλευτών από την «πλούσια» Ολλανδία.
Οι 150 βουλευτές εκλέγονται με το σύστημα της απλής και άδολης αναλογικής – στη νέα Βουλή εκπροσωπούνται 17 κόμματα και σχηματισμοί- και οι συμμαχικές πολυκομματικές κυβερνήσεις για να παραμείνουν στην εξουσία χρειάζεται να εξασφαλίσουν τη θετική ψήφο 75 βουλευτών.
Ας το επαναλάβω: Το εκλογικό σύστημα της απλής και άδολης αναλογικής έφερε στη Βουλή 17 κόμματα και σχηματισμούς. Παρ΄όλα αυτά η χώρα βρίσκει τον τρόπο να αποκτά κυβερνήσεις και μάλιστα, ισχυρές κυβερνήσεις που έχουν ως οδηγό ένα εξ αρχής δεσμευτικό προγραμματικό πλαίσιο που συμβάλλει στην ευημερία της κοινωνίας και των πολιτών.
Θα υποστηρίξει κανείς πως όλα αυτά είναι καλά και άγια για μια χώρα όπως η Ολλανδία αλλά δεν …γίνονται σε μας. Καταλαβαίνω, κατανοώ αλλά δεν συμφωνώ. Βεβαίως, η Ολλανδία έχει μια πολύ διαφορετική πολιτική παράδοση – και η παράδοση μετράει… Παρ΄όλα αυτά δεν θεωρώ την πολιτική παράδοση ως τροχοπέδη εξελίξεων. Πιστεύω ότι εκείνο που μετράει πολύ περισσότερο για την επίτευξη ισχυρών (πολυκομματικών) κυβερνήσεων είναι η ύπαρξη «γειτονικών» δυνάμεων που διαθέτουν την κουλτούρα συνεργασίας και είναι διατεθειμένες να συμπράξουν για την προώθηση ενός συνεκτικού κυβερνητικού προγράμματος που αφήνει πίσω του κομματικούς και προσωπικούς εγωισμούς και σκοπιμότητες.
Σε κάθε περίπτωση, αυτές οι συγκλίσεις μπορούν να λειτουργήσουν αν οι «γείτονες» βρίσκονται στο χώρο του Κέντρου – λίγο προς τα δεξιά, λίγο προς τα αριστερά δεν παίζει και τόσο ρόλο. Ιδιαίτερα, στις μέρες μας όπου το «εξωτικό φρούτο» των πολύχρωμων λαϊκιστών λειτουργεί διαλυτικά για την κοινωνική συνοχή οι συμπράττοντες των κομμάτων του Κέντρου χρειάζεται να έχουν σταθερό και καθαρό μέτωπο απέναντι στους ευρωσκεπτικιστές, τους απομονωτιστές, τους νοσταλγούς ενός κράτους-πατέρα, τους υπερασπιστές της «εθνικής καθαρότητας» κλπ. Με άλλα λόγια, οι συμμαχικές πολυκομματικές κυβερνήσεις οφείλουν να είναι σταθερά προσανατολισμένες στη γραμμή της Ευρώπης, της διαρκούς ενεργητικής μεταρρύθμισης, της προσαρμογής στα δεδομένα και τις επιταγές του καινούργιου κόσμου όπου τα πάντα αλλάζουν με ορμή…
Στο σημείο αυτό, ορισμένες απαραίτητες διευκρινίσεις για τα αποτελέσματα των εκλογών για το Κοινοβούλιο της Ολλανδίας.
Ο πρωθυπουργός Mark Rutte που συνεχίζει στο πόστο του μετά και την επίδοση του κόμματος του στην κάλπη είναι ένας φιλελεύθερος πολιτικός. Το κόμμα του, VVD – Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία, ένα από τα πιο ιστορικά κόμματα της Ολλανδικής πολιτικής σκηνής, ανήκει στην οικογένεια του ALDE- Alliance of Liberals and Democrats for Europe Party – Συμμαχία των Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη. Στην ίδια οικογένεια ανήκει και ένας άλλος κυβερνητικός εταίρος του Rutte – το κόμμα D66 – Δημοκράτες 66, ένα από τα κόμματα που προήλθαν από το ρεύμα αμφισβήτησης της δεκαετίας του ΄60, με ιδιαίτερη δύναμη στους διανοούμενους, τους πανεπιστημιακούς, τους δημοσιογράφους.
Στα δεξιά των δύο κομμάτων, υπάρχει το χριστιανοδημοκρατικό CDA- Χριστιανοδημοκρατική Έκκληση ( ανήκει στην οικογένεια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, βασική δύναμη του οποίου είναι οι Χριστιανοδημοκράτες). Στην ίδια πολιτική οικογένεια ανήκει και το μικρό κόμμα CU- Χριστιανική Ένωση.
Τα δύο κόμματα της φιλελεύθερης οικογένειας στην νέα Βουλή θα διαθέτουν 58 έδρες – 35 το VVD και άλλες 23 το D66, ενώ τα δύο κόμματα της οικογένειας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος άλλες 20 έδρες – 15 οι χριστιανοδημοκράτες του CDA και άλλες 5 οι χριστιανοκοινωνιστές του CU. Όσο για τους σοσιαλδημοκράτες του PvdA – από το οποίο προέρχεται ο γνωστός στους Έλληνες Γερούν Ντάισελμπλουμ- συνεχίζουν να καταγράφουν χαμηλές πτήσεις κράτησαν τις 9 έδρες, όσο και οι εκπρόσωποι της ριζοσπαστικής Αριστεράς (SP) που κατάφεραν να χάσουν 5 έδρες. Σε πτώση και οι ακροδεξιοί λαϊκιστές του PVV με ηγέτη τον Geert Wilders.
