Τα… μυστήρια της επιδημικής καμπύλης, που από τις αρχές Φεβρουαρίου έως και σήμερα συνεχίζει να εκπλήσσει αρνητικά με τα σκαμπανεβάσματά της, επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει η επιστημονική κοινότητα. Καθώς όμως αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η επικράτηση των μεταλλάξεων (και) στη χώρα μας σε συνδυασμό με τον αστάθμητο ανθρώπινο παράγοντα δημιουργούν συνθήκες ανισορροπίας, στην επιχειρησιακή ατζέντα συμπεριλαμβάνεται ως ύστατο μέτρο ακόμη και η δημιουργία νοσοκομείων εκστρατείας σε χώρους όπως είναι τα στάδια (πχ το ΟΑΚΑ) και οι εκθεσιακοί χώροι.
Πρόκειται για σενάριο που από την έναρξη της πανδημίας ήταν στο τραπέζι, όταν την περασμένη άνοιξη εξελισσόταν η τραγωδία στο Μπέργκαμο. Συγκεκριμένα, είχε την κωδική ονομασία «Φάση 3» και συμπεριελάμβανε κεφάλαια σχεδίων που έχουν καταρτιστεί για αντίστοιχες εφιαλτικές συνθήκες «βιολογικού πολέμου» ή επίθεσης κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Εκείνη την περίοδο δεν τέθηκε σε εφαρμογή, όμως ξαναβγήκε από τον «πάγο» όταν τα νοσοκομεία της Βόρειας Ελλάδας λύγισαν τον περασμένο Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Τότε, υπήρξαν σκέψεις να μετατραπεί το Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο της Θεσσαλονίκης σε κλινική υποδοχής περιστατικών του κορωνοϊού.
Εμπόλεμη ζώνη δύο εβδομάδων
Οπως δηλώνουν στα «ΝΕΑ» μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων και στελέχη που επεξεργάζονται τα επιχειρησιακά σχέδια ώστε το ΕΣΥ να αντέξει το σφοδρό τρίτο κύμα, προς το παρόν η μοναδική βεβαιότητα είναι ότι τις επόμενες δύο εβδομάδες τα νοσοκομεία της χώρας με επίκεντρο την Αττική θα συνεχίσουν να λειτουργούν σε συνθήκες που ομοιάζουν με «εμπόλεμη ζώνη». Πιο συγκεκριμένα, το τελευταίο διάστημα ο αριθμός των ημερήσιων νέων νοσηλειών κυμαίνεται μεταξύ 400 και 500. Και καθώς ο αριθμός αυτός καθρεφτίζει τις μεταδόσεις που έλαβαν χώρα στο άμεσο παρελθόν – προ 12ημέρου – και εξελίχθηκαν σε σοβαρή νόσηση, γίνεται σαφές ότι τα αυξημένα ημερήσια κρούσματα των τελευταίων δύο εβδομάδων θα διατηρήσουν σε αυξημένα επίπεδα τη ζήτηση για νοσοκομειακή περίθαλψη.
Υπό τις συνθήκες αυτές, η ένταξη στις εφημερίες του ΕΣΥ για τα non-Cοvid-19 περιστατικά των νοσοκομείων ΝΙΜΤΣ, Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας 251 αλλά και Ερρίκος Ντυνάν, ώστε να καλυφθεί το κενό και να αφιερωθούν αποκλειστικά το Σισμανόγλειο και ο Ερυθρός Σταυρός στην περίθαλψη ασθενών που έχουν μολυνθεί με τον πανδημικό ιό, λειτουργεί προς το παρόν ως ανάχωμα στις παρενέργειες του τρίτου κύματος. Αναλυτικότερα, η κάλυψη των κλινών Covid δεν ξεπερνά το 80%, γεγονός που δείχνει ότι δεν έχουν εξαντληθεί οι εφεδρείες. Δεν φαίνεται όμως να ισχύει το ίδιο και για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας όπου μαίνεται και η μητέρα των μαχών.
Την ίδια ώρα, οι επιδημιολόγοι αναλύουν μέρα με την ημέρα τους «σκληρούς δείκτες» που μαρτυρούν την κορύφωση του τελευταίου κύματος και συνεπακόλουθα μία τάση σταθεροποίησης. Παρ’ όλα αυτά, καθιστούν σαφές ότι η τρέχουσα κρίση έχει αποδείξει ότι δεν υπάρχουν βεβαιότητες. Και παραπέμπουν στον περασμένο Φεβρουάριο – και συγκεκριμένα στη λήξη του δεύτερου δεκαημέρου – όταν οι δείκτες είχαν οδηγήσει τους ειδικούς να εκφράζουν μια συγκρατημένη αισιοδοξία για άμεση αποκλιμάκωση. Τότε όμως οι εκτιμήσεις διαψεύστηκαν. Οι επιστήμονες αποδίδουν τη στρεβλή εκείνη εικόνα του πρόσφατου παρελθόντος στον ύπουλο τρόπο με τον οποίο μεταδίδονται τα μεταλλαγμένα στελέχη. Και επιμένουν ότι οι πορείες, οι συγκεντρώσεις, αλλά και η απειθαρχία μερίδας των πολιτών λειτούργησαν αρνητικά, δυναμιτίζοντας την τεράστια προσπάθεια αναχαίτισης του τρίτου κύματος.
Σχέδια έκτακτης ανάγκης
Υπό το πρίσμα αυτό, ουδείς μπορεί να προδιαγράψει την πορεία της καμπύλης με αποτέλεσμα να παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο επικράτησης του χειρότερου σεναρίου – δηλαδή, για ακόμη μία φορά τα πρώτα θετικά δείγματα σταθεροποίησης να διαψευστούν, γεγονός που θα δοκιμάσει τα όρια του συστήματος Υγείας. Και παρότι τα στελέχη στην οδό Αριστοτέλους απεύχονται μία τέτοια εξέλιξη, προετοιμάζουν βήμα βήμα τα κεφάλαια του σχεδίου έκτακτης ανάγκης επιστρατεύοντας όλους τους δυνατούς πόρους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Και προσθέτουν ότι στην καλύτερη περίπτωση η αποκλιμάκωση του υπό εξελίξει κύματος θα είναι – όπως όλα δείχνουν – αργή, με το υγειονομικό προσωπικό της χώρας να παίρνει σημαντικές ανάσες μετά τα μέσα Απριλίου, όταν στις κλινικές θα καταγράφεται σημαντική αποσυμπίεση. Την ίδια ώρα, σταθεροποίηση καταγράφεται στα λύματα της Θεσσαλονίκης, ωστόσο ιδιαίτερα συγκρατημένος εμφανίζεται στις δηλώσεις του και ο πρύτανης του ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνος του ερευνητικού έργου, Νίκος Παπαϊωάννου, αναγνωρίζοντας ότι «η ισορροπία όμως είναι πολύ εύθραυστη και μπορεί εύκολα να αλλάξει προς το χειρότερο αν δεν προσέξουμε».
Αντιμετωπίζοντας συνεπώς τη σφοδρότερη υγειονομική κρίση και με ζητούμενο η χώρα να μη βιώσει αδιέξοδες καταστάσεις, κυβέρνηση και επιστήμονες επενδύουν σε εναλλακτικούς τρόπους «χαλιναγώγησης» του κύματος, πέραν της παράτασης του lockdown. Και συγκεκριμένα τη συνέχιση της εμβολιαστικής εκστρατείας «Ελευθερία». Από χθες άνοιξε η πλατφόρμα για τους πολίτες 70-74 ετών συμπληρώνοντας το τελευταίο κομμάτι του παζλ για τη δημιουργία τείχους ανοσίας στους πλέον ευπαθείς και τη δωρεάν παροχή ατομικών rapid tests σε όλους τους πολίτες.