Ο εξαιρετικά ασυνήθιστος συνδυασμός συμπτωμάτων που αναφέρθηκε σε λήπτες του εμβολίου Covid-19 της AstraZeneca πιθανώς οφείλεται σε εσφαλμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος η οποία έχει παρατηρηθεί και με ορισμένα άλλα φάρμακα, εκτιμά αμερικανική μελέτη.
Τουλάχιστον 37 λήπτες του εμβολίου εμφάνισαν θορυβώδη συμπτώματα που θυμίζουν μια σπάνια παρενέργεια του αντιπηκτικού φαρμάκου ηπαρίνη, γνωστή ως θρομβοκυτταροπενία προκαλούμενη από ηπαρίνη, ή HIT.
H ΗIT είναι άκρως ασυνήθιστη πάθηση, καθώς συνδυάζει δύο φαινομενικά ασύμβατα συμπτώματα -χαμηλές τιμές αιμοπεταλίων και πολλαπλούς θρόμβους. Τα αιμοπετάλια, γνωστά και ως θρομβοκύτταρα, ευθύνονται για την πήξη του αίματος έπειτα από τραυματισμούς, οπότε θα φανταζόταν κανείς ότι η εμφάνιση θρόμβων είναι απίθανη όταν τα αιμοπετάλια πέφτουν.
«Θα φανταζόταν κανείς ότι τα χαμηλά αιμοπετάλια και η θρόμβωση είναι δύο αντίθετα άκρα» σχολιάζει στο δικτυακό τόπο του Science ο Άντρεας Γκράιναχερ του Πανεπιστημίου του Γκράιφσβαλντ στη Γερμανία, επικεφαλής της νέας μελέτης. Η ΗΙΤ εκδηλώνεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που ενεργοποιούν τα αιμοπετάλια και τα αναγκάζουν να ενωθούν θρόμβους.
Τα ευρήματα δεν έχουν ακόμα υποβληθεί σε έλεγχο αλλά παρουσιάζονται ως προδημοσίευση στο Research Square. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα κρούσματα σε λήπτες του εμβολίου προκλήθηκαν από το ίδιο το εμβόλιο, αν και η μελέτη τους δεν επαρκεί για να αποδείξει αιτιακή σχέση.
Παρόλα αυτά, οι υποψίες για σχέση του εμβολίου της Astra με την HIT οδήγησε τη Γαλλία, τη Γερμανία και τον Καναδά στην απόφαση να μην χορηγούν το εμβόλιο σε ηλικιωμένους, δεδομένου ότι η πλειονότητα των περιστατικών αφορούσε γυναίκες μέσης ηλικίας.
Η άδεια του εμβολίου είναι άκρως απίθανο να ανακληθεί, δεδομένου ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας διαβεβαιώνουν ότι τα οφέλη υπερσταθμίζουν τον κίνδυνο. Στη Γερμανία, 31 κρούσματα έχουν αναφερθεί μεταξύ 2,7 εκατομμυρίων ληπτών του εμβολίου.
Όπως επισημαίνει το Reuters, συνοδευτικό άρθρο σχολιασμού που παρουσιάζεται μαζί με τη μελέτη επισημαίνει ότι η ιατρογενής θρομβοκυτταροπενία είναι αντιμετωπίσιμη εφόσον γίνει έγκαιρα αντιληπτή.