Ενα νέο… κύμα – παράλληλα με το επιδημιολογικό – καταγράφεται στη χώρα μας και αφορά τη δυσπιστία και τον φόβο που εκφράζει μερίδα πολιτών σε ό,τι αφορά την ασφάλεια του εμβολίου της AstraZeneca. Παρ’ όλα αυτά, οι έλληνες ειδικοί παραμένουν καθησυχαστικοί ακολουθώντας την ίδια σταθερή επιστημονική στάση με γνώμονα τη δημόσια υγεία. Ολοι, ωστόσο, βρίσκονται εν αναμονή της νέας γνωμοδότησης από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων σχετικά με το εάν υπάρχει σύνδεση του εμβολίου της Οξφόρδης με το πολύ σπάνιο σύνδρομο που συνδυάζει θρόμβωση και θρομβοπενία.
Εν τω μεταξύ, η πρόσφατη απόφαση της Γαλλίας να απαγορεύσει τη χρήση του εμβολίου στις ηλικίες κάτω των 55 και η αναστολή της χρήσης του στην Ολλανδία σε άτομα κάτω των 60 ετών, όπως και στη Γερμανία, δημιουργούν «τσουνάμι» δεύτερων σκέψεων. Εντύπωση προκάλεσε η δήλωση της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, η οποία σε συνέντευξή της διευκρίνισε ότι όσοι Γερμανοί κάτω των 60 επιθυμούν να εμβολιαστούν με το εμβόλιο της AstraZeneca μπορούν να το κάνουν «εθελοντικά», έπειτα όμως από διεξοδική κλινική εξέταση από γιατρό, αξιολογώντας το ατομικό ρίσκο.
Πίσω στη χώρα μας, σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα, το διάστημα 27 Μαρτίου έως και 3 Απριλίου οι ακυρώσεις για το εμβόλιο της AstraZeneca άγγιξαν το 3%. Και παρότι το ποσοστό μπορεί να φαίνεται χαμηλό, αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι για τα άλλα δύο εμβόλια που έχουν λάβει έγκριση κυκλοφορίας – Pfizer και Moderna – οι αντίστοιχες ακυρώσεις δεν υπερβαίνουν το 1%.
Επιπρόσθετα, η ανακοίνωση που εξέδωσε χθες ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) αποτυπώνει το ολοένα αυξανόμενο αίτημα των πολιτών να αλλάξουν το προγραμματισμένο ραντεβού τους, με τη βοήθεια, μάλιστα, του φαρμακοποιού τους, προκαλώντας λειτουργικές… παρενέργειες, τη στιγμή μάλιστα που τα φαρμακεία προετοιμάζονται για τη χορήγηση των δωρεάν self tests. Οπως σημειώνουν επαγγελματίες του κλάδου, η πίεση για νέο ραντεβού αφορά κυρίως την εκ των υστέρων επιλογή εμβολίου mRNA, γεγονός που συνδέεται με τις εκφραζόμενες επιφυλάξεις σχετικά με το εμβόλιο της ΑstraZeneca.
Από τις μαρτυρίες των πολιτών προκύπτει ότι υπάρχει η εσφαλμένη εντύπωση ότι παρέχεται η δυνατότητα επαναπρογραμματισμού του ραντεβού τους με το εμβόλιο της επιλογής τους, στην πραγματικότητα όμως η πλατφόρμα emvolio.gov.gr δίνει την ευκαιρία αλλαγής ημερομηνίας για σοβαρό λόγο και έπειτα από 30 ημέρες.
Σε κάθε περίπτωση, αποτελεί «κοινό μυστικό» – όπως διαπιστώνει κανείς και από τις σχετικές συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – ότι διά της… πλαγίας οδού και με κριτήριο τον χρόνο που μεσολαβεί ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη δόση ορισμένοι προσπαθούν να «ξεγελάσουν» το σύστημα επιλέγοντας εμβόλιο. Και όπως φαίνεται, σε κάποιες περιπτώσεις, η μέθοδος αυτή πιθανότατα λειτούργησε, διότι υπήρχαν διαθέσιμες ποσότητες εμβολίων και συνεπώς ραντεβού και των εταιρειώνPfizer και Moderna,για τον Απρίλιο και τον Μάιο, για τη δεύτερη δόση.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε χθες ο ΠΦΣ υπογραμμίζεται, μεταξύ άλλων, ότι «η πλατφόρμα προγραμματισμού για εμβολιασμό Covid-19 δεν δίνει αυτή τη δυνατότητα». Και κάνει έκκληση στους πολίτες να μην προσέρχονται στα φαρμακεία για αντικατάσταση εμβολίου «για την αποφυγή άσκοπων μετακινήσεων και συγχρωτισμού».
Ενα επεισόδιο σε 346.000 εμβολιασμούς
Στο κρίσιμο αυτό ζήτημα αναφέρθηκε προχθές- κατά την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου – η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου, σημειώνοντας ότι στην Ελλάδα, σε αριθμό περίπου 346.000 δόσεων του εμβολίου της AstraZeneca, έχει αναφερθεί στον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων ένα θρομβοεμβολικό επεισόδιο και είναι από τα πρώτα περιστατικά που έχουν συμπεριληφθεί στο σύνολο εκείνων που καταγράφονται στην Ευρώπη: «Σύμφωνα με τον EMA, δεν έχει τεκμηριωθεί αιτιώδης σχέση, αλλά ο Οργανισμός ερευνά μία προς μία τις περιπτώσεις, ενώ αναμένεται επιστημονικό πόρισμα τις επόμενες ημέρες». Αναφερόμενη, δε, στα στατιστικά, η ειδικός σημείωσε πως στο Ηνωμένο Βασίλειο σε 18,1 εκατ. δόσεις εμβολίου της AstraZeneca έχουν αναφερθεί 22 περιπτώσεις θρόμβωσης και οκτώ θρομβώσεων με θρομβοπενία. Στην Ευρώπη, σε 9,2 εκατ. δόσεις της AstraZeneca έχουν αναφερθεί 44 περιπτώσεις.
Από τα παραπάνω δεδομένα προκύπτει αυτό που επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία (και) οι έλληνες επιστήμονες, ότι δηλαδή πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σπάνιο σύνδρομο, παρατήρηση στην οποία άλλωστε βασίζεται και η τελευταία γνωμοδότηση του ΕΜΑ, επιμένοντας πως τα οφέλη του εμβολίου συνεχίζουν να υπερτερούν του κινδύνου πιθανών παρενεργειών.
Η αγωνία, μάλιστα, που διατυπώνει το σύνολο της επιστημονικής κοινότητας αφορά τον κίνδυνο – λόγω της εντεινόμενης, όχι όμως τεκμηριωμένης ανησυχίας των πολιτών – να πάει πίσω το εμβολιαστικό πρόγραμμα, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η δημιουργία του πολυπόθητου τείχους ανοσίας, δίνοντας παράλληλα χρόνο στον SARS-CoV-2 να μεταλλαχθεί.
«Αυτό που ίσως θα έπρεπε να σκεφτούμε ή να δούμε είναι τα καθημερινά νούμερα που περνάνε μπροστά από τα μάτια μας, σήμερα είναι 73 οι νεκροί, και να μπορέσουμε να σταθμίσουμε τον σοβαρό, τον κοντινό μας, τον άμεσο κίνδυνο, σε σχέση με τον κίνδυνο τον πιθανό και τον πολύ μακρινό», σημείωσε με νόημα η Μαρία Θεοδωρίδου, συνιστώντας ψυχραιμία.