Αναζήτηση
Οι δύο Ουκρανοί στρατιωτικοί που σκοτώθηκαν την Τρίτη στην περιοχή του Ντονμπάς αποτελούν τα θύματα του πιο πρόσφατου «θερμού επεισοδίου» στην περιοχή. Σίγουρα, όμως, όχι του τελευταίου, καθώς τα τύμπανα του πολέμου έχουν αρχίσει να ηχούν πιο δυνατά εδώ και μερικές εβδομάδες – απόδειξη είναι το γεγονός ότι 24 συνολικά Ουκρανοί έχουν χάσει τη ζωή τους από τις αρχές του έτους.
Ολοένα περισσότεροι, πλέον, προβλέπουν αναζωπύρωση στον πόλεμο της Ουκρανίας, ο οποίος από το 2014 έχει κοστίσει τη ζωή σε περίπου 14.000 ανθρώπους (σύμφωνα με το Κίεβο). Έχει δε ήδη προκαλέσει τον «ακρωτηριασμό» της χώρας, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία.
Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί ακόμη λογαριασμοί οι οποίοι μένουν ανοιχτοί και θα πρέπει, αργά ή γρήγορα, να ξεκαθαριστούν. Εδώ, λοιπόν, κρύβεται η ουσία και όχι στην αντιπαράθεση και τις αλληλοκατηγορίες αναφορικά με το ποια πλευρά ευθύνεται για τον νέο γύρο της έντασης και των συγκρούσεων.
Η «ζαριά» του Ζελένσκι
Η αλήθεια είναι ότι αρκετοί επιδιώκουν να επιταχύνουν τις εξελίξεις. Ανάμεσά τους και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος μπορεί να εξελέγη το 2019 υποστηρίζοντας τον διάλογο με τη Μόσχα για την εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης, σήμερα όμως φαίνεται πως τραβά το σκοινί προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Έστω κι αν γνωρίζει πως μπορεί να σπάσει.
Αυτός είναι και ο λόγος που, όπως όλα δείχνουν, ο Ζελένσκι αποφάσισε να διαβεί μια από τις «κόκκινες γραμμές» της Μόσχας. «Το ΝΑΤΟ είναι ο μόνος τρόπος για να τελειώσει ο πόλεμος στο Ντονμπάς», είπε στον ΓΓ της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, ζητώντας παράλληλα από κράτη-μέλη της (όπως ο Καναδάς) να τον στηρίξουν.
«Είμαστε σθεναροί υποστηρικτές τους, βρισκόμαστε στο πλευρό τους (…) Όμως, αυτή είναι μια απόφαση την οποία οφείλει να πάρει το ΝΑΤΟ», σχολίασε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, αποφεύγοντας να τοποθετηθεί ανοιχτά. Πρόσθεσε, όμως, ότι η ένταξη αποτελεί εδώ και καιρό στόχο του Κιέβου, ενώ η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν εξετάζει σοβαρά αυτό το ενδεχόμενο.
Πρακτικά, οι δηλώσεις του Ζελένσκι απέχουν ένα βήμα από την υποβολή επίσημου αιτήματος ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή, μάλιστα, το Κίεβο προανήγγειλε μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις με τη συμμετοχή δυνάμεων από τη Βρετανία και άλλες χώρες της Συμμαχίας, για το ερχόμενο καλοκαίρι.
Η Ουκρανία «θα καταστραφεί»
Η Μόσχα έσπευσε να αντιδράσει έντονα. Πέρα από τη συνεχιζόμενη συγκέντρωση μεγάλης δύναμης πυρός στα σύνορα, προειδοποίησε όσους σχεδιάζουν ένα νέο πόλεμο ότι αυτός θα έχει ως αποτέλεσμα «την καταστροφή της Ουκρανίας». Υπενθύμισε, παράλληλα, ότι μια τέτοια εξέλιξη ουδόλως θα αρέσει στους κατοίκους της ανατολικής Ουκρανίας, του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ.
Έντονη κινητικότητα αναπτύσσεται και σε διπλωματικό επίπεδο. «Βρισκόμαστε σε επαφή με τους Αμερικανούς κι αυτό συμβαίνει σε πολύ υψηλό επίπεδο», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Ριαμπκόφ. Ο ίδιος ο Πούτιν δε έθεσε το θέμα σε πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με την Ανγκελα Μέρκελ και τον Εμανουέλ Μακρόν.
Προφανώς, όμως, το Κρεμλίνο έχει σχεδιάσει ήδη τις επόμενες κινήσεις του, καθώς ο Πούτιν έχει αποδείξει πως θέλει να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να τις έχει «επικοινωνήσει», με κάποιο τρόπο, τόσο στον Ζελένσκι όσο και σε άλλους ηγέτες, γνωρίζοντας ότι για την ώρα έχει το πάνω χέρι.
Σε κάθε περίπτωση, το Κίεβο και οι σύμμαχοί του, έστω κι αν δεν γνωρίζουν επακριβώς και από πρώτο χέρι, μπορούν εύκολα να προβλέψουν τι θα συμβεί εφόσον η Ουκρανία επιδιώξει πράγματι να εισέλθει στο ΝΑΤΟ: Η Μόσχα θα σπεύσει να κατοχυρώσει ντε γιούρε το καθεστώς της ντε φάκτο ανεξαρτησίας των επαρχιών του Ντονμπάς. Θα το κάνει δε προτού ολοκληρωθεί η παραπάνω διαδικασία, έτσι ώστε να μην υποχρεωθεί να εμπλακεί σε απευθείας αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ.
Φυσικά, αυτό δεν θα γίνει χωρίς πολιτικό και οικονομικό κόστος. Γερμανία και Γαλλία, όσο κι αν δεν το θέλουν, θα αναγκαστούν να επιβάλλουν ουσιαστικές κυρώσεις, ακολουθώντας τις ΗΠΑ. Το ρήγμα έτσι θα μεγαλώσει, σπρώχνοντας παράλληλα τη Ρωσία σε πιο στενή συνεργασία με την Κίνα.
Και ο Nord Stream 2;
Όσο για την τύχη του επίμαχου αγωγού Nord Stream 2, υπάρχουν δύο σενάρια: Είτε μια τέτοια εξέλιξη θα αναγκάσει την κυβέρνηση του Βερολίνου – η οποία μετά τον Σεπτέμβριο δεν θα έχει επικεφαλής την Μέρκελ – να πάρει την επώδυνη απόφαση και να διακόψει την κατασκευή του, βάζοντας στον «πάγο» το 95% του έργου που είναι ήδη έτοιμο.
Είτε θα επικαλεστεί την «μετωπική» ανάμεσα σε Κίεβο και Μόσχα και τις συνέπειες που μπορεί να έχει για το ρωσικό φυσικό αέριο που φτάνει στην Ευρώπη μέσω ουκρανικού εδάφους, προκειμένου να προχωρήσει στην ολοκλήρωση του νέου αγωγού, παρά τις αντιδράσεις των Αμερικανών και κάποιων Ευρωπαίων εταίρων του.
Σε κάθε περίπτωση, το Ουκρανικό φαίνεται πως θα αποτελέσει το πρώτο μέτωπο στο οποίο θα «αναμετρηθούν» Μπάιντεν και Πούτιν, βάζοντας στη μέση την Ευρώπη. Θα καταφέρει, άραγε, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ να πάρει αυτή την παρτίδα από τον Ρώσο ομόλογό του, ο οποίος μέχρι στιγμής επικρατεί στη γεωπολιτική σκακιέρα;
