To ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο έχει εμπλακεί σε μια κλιμακούμενη μάχη, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, με στόχο τον έλεγχο της πιο δημοφιλούς ποδοσφαιρικής διοργάνωσης, έπειτα από την απόφαση 12 ομάδων να ιδρύσουν ανεξάρτητη λίγκα.
Η ανακοίνωση του σχεδίου, που χρηματοδοτείται από την JPMorgan Chase & Co με 4 δισ. ευρώ, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από φιλάθλους, κυβερνήσεις και την UEFA, η οποία με τη σειρά εξετάζει σχέδιο χρηματοδότησης από την βρετανική εταιρεία διαχείρισης ενεργητικού Centricus για να υποστηρίξει ένα ανανεωμένο σχέδιο του Τσάμπιονς Λιγκ, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες.
Η αντιπαράθεση αντανακλά την εξέλιξη του πιο δημοφιλούς παιχνιδιού στον κόσμο σε μια παγκόσμια επιχείρηση, αλλά και της οικονομικής πραγματικότητας που διαμορφώνεται από την πανδημία. Με την καθοδήγηση ομάδων από την Αγγλία, Ιταλία και Ισπανία, ομάδες με τεράστια βάση οπαδών και σημαντικά χρέη επιδιώκουν να εξασφαλίσουν περισσότερα χρήματα από τα δικαιώματα μετάδοσης αγώνων και να αναπληρώσουν χαμένο τζίρο έπειτα από ένα χρόνο αγώνων σε άδεια γήπεδα.
Μεγάλες ζημιές και χρέη
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της KPMG, από τις ομάδες που έχουν δηλώσει συμμετοχή στο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Super League, οι περισσότερες έκλεισαν την περασμένη περίοδο με ζημιές, ενώ τουλάχιστον 8 έχουν χρέος που υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ.
Το τι θα ακολουθήσει θα είναι πιθανότητα αποτέλεσμα ακροσφαλούς διπλωματίας. Ο πρόεδρος της UEFA, Αλεξάντερ Τσέφεριν, χαρακτήρισε την πρόταση «φτύσιμο στο πρόσωπο» των φιλάθλων, ενώ η ομοσπονδία υποστήριξε ότι θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα –από νομικά μέχρι κυρώσεις για παίκτες και ομάδες-για να σταματήσει αυτή την κίνηση.
Το θέμα θα κριθεί στην προοπτική των προκαταβολών που θα δοθούν στις υπερχεωμένες ομάδες, σύμφωνα με τον Κίεραν Μαγκουάιρ, λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. «Η κακή οικονομική διαχείριση σε ορισμένες ευρωπαϊκές ομάδες τις ανάγκασε να ενεργοποιήσουν προκαταβολές χρημάτων για να αντιμετωπίσουν τα χρέη τους,» είπε ο Μαγκουάιρ, για να προσθέσει: «Οι ομάδες είτε θα πετύχουν το στόχο τους από αυτή τη διοργάνωση, ή θα διασφαλίσουν περισσότερο εισόδημα και διαβεβαιώσεις από την UEFA.»
Η Centricus βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την UEFA για αρκετούς μήνες, με θέμα τη χρηματοδότηση, σύμφωνα με έγκυρες πηγές. Η επενδυτική εταιρεία συζητά ένα αρχικά πακέτο 4,2 δις ευρώ, το οποίο αυξήθηκε μετά την πρόταση της Super League. Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη χωρίς να υπάρχει σιγουριά ότι οι δύο πλευρές θα καταλήξουν σε συμφωνία. Και οι δύο πλευρές αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Η ευρωπαϊκή ομοσπονδία ποδοσφαίρου προωθεί σχέδιο για τη διεύρυνση της διοργάνωσης του Τσάμπιονς Λιγκ με 36 ομάδες, από 32 σήμερα, και την αύξηση του αριθμού των αγώνων, πρόταση που έχει εξαγριώσει ορισμένες ομάδες που παραπονιούνται ότι η σεζόν είναι ήδη πολύ επιβαρυμένη, ενώ παράλληλα αραιώνει τον αριθμό των αγώνων μεταξύ των καλύτερων ομάδων της Ευρώπης. Το σχέδιο της Super League προβλέπει ότι τα μεγαλύτερα κλαμπ, όπως η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η Ρεάλ Μαδρίτης θα αρχίζουν τους αγώνες τους τον Αύγουστο.
Εξι ομάδες από την Αγγλία, τρείς από την Ιταλία και τρείς από την Ισπανία έχουν υπογράψει μέχρι στιγμής, με σκοπό να παίξουν σε μια διοργάνωση ανταγωνιστική αυτής της UEFA. Η διοργάνωση θα έχει 15 μόνιμες ομάδες και άλλες πέντε που θα προκρίνονται κάθε χρόνο. Ομάδες από τη Γαλλία και τη Γερμανία δήλωσαν ότι δε θα συμμετάσχουν. Η πρόταση προκάλεσε και πολιτικές αντιδράσεις, με τους πρωθυπουργούς της Βρετανίας και της Γαλλίας να εκφράζουν την αντίθεσή τους στο σχέδιο.
Χτύπημα στην καρδιά του ποδοσφαίρου
Ο πόλεμος που ξέσπασε χτυπά κατευθείαν στην καρδιά της ταυτότητας του ποδοσφαίρου στον 21ο αιώνα. Τα μεγάλα κλαμπ με πλούσια ιστορία, δαπάνησαν πολλά χρήματα τις τελευταίες δεκαετίες για να υιοθετήσουν τον παγκόσμιο καπιταλισμό, τηλεοπτικά δικαιώματα και χρέη που έφεραν οι ξένοι ιδιοκτήτες. Οι εγχώριοι φίλαθλοι, εν τω μεταξύ, τακτικά διαμαρτύρονταν για τα ακριβά εισιτήρια που τους κράταγαν μακριά από το αγαπημένο τους παιχνίδι και έβγαλαν την οργή τους στην ανακοίνωση της κίνησης την οποία θεωρούν ως εγκατάλειψη των μακροχρόνιων παραδόσεων του ποδοσφαίρου για ανοικτές διοργανώσεις.
Παρότι το σχίσμα στο ποδόσφαιρο συζητιόταν για χρόνια, η ανάπτυξη έχει ρίζες σε μια πρόταση –γνωστή ως Project Big Picture- που υποστήριξαν οι δισεκατομμυριούχοι Αμερικανοί ιδιοκτήτες των Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Λίβερπουλ, πέρυσι. Τα σχέδια πρότειναν την αναδιάρθρωση της διακυβέρνησης της Πρέμιερ Λιγκ στην Αγγλία, την πιο επικερδή εθνική διοργάνωση ποδοσφαίρου της Ευρώπης, ώστε να προσφέρει φωνή στις μεγαλύτερες ομάδες στο σχεδιασμό των μελλοντικών αποφάσεων. Η ιδέα απορρίφθηκε από τη λίγκα, όμως άνοιξε μια ευκαιρία για την αναμόρφωση του παιχνιδιού.
Οι κινήσεις για την ίδρυση της νέας ευρωπαϊκής λίγκας άρχισαν να αποκτούν δυναμική καθώς η πανδημία έπληξε σκληρά το ποδόσφαιρο, με την προοπτική αναβολής να οδηγεί τις εταιρείες που έχουν τα τηλεοπτικά δικαιώματα να επιδιώκουν μειώσεις από τις ομάδες και τις κυβερνήσεις να εμφανίζονται επιφυλακτικές για διασώσουν όσους επλήγησαν από τα έσοδα. Συνολικά, οι 20 μεγαλύτερες ομάδες υπέστησαν ζημιά 2 δις ευρώ από την πανδημία, σύμφωνα με την Deloitte.
Η ιταλική λίγκα κάλεσε ομίλους ιδιωτικού κεφαλαίου να υποβάλουν προσφορές για την αγορά μεριδίου στα τηλεοπτικά δικαιώματα, όμως οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν καταλήξει ακόμη σε συμφωνία. Η γερμανική Μπουντεσλίγκα, η πρώτη που άρχισε αγώνες μετά τον κορονοϊό, άρχισε παρόμοια δημοπρασία για μερίδια στα δικαιώματα στο εξωτερικό.
Στις αρχές του έτους, το Bloomberg μετέδωσε ότι οι οργανωτές πλησίαζαν σε ρόστερ μόνιμων μελών και ότι η JPMorgan θα ήταν χρηματοδότης του σχεδίου.
«Ο κοροναϊός πρόσφερε το χρήσιμο προπέτασμα καπνού και μια ευκαιρία για τις ομάδες να επιβάλουν, μέσω της πρότασής τους, την ανάγκη να διορθωθούν οι οικονομικές ανισορροπίες που προκάλεσε η πανδημία,» δήλωσε ο Μαγκουάιρ.
Η ιδέα ότι οι μεγαλύτερες, πιο επιτυχημένες ομάδες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου θα αγωνίζονται μεταξύ τους ήταν η βάση για τη δημιουργία της αρχικής διοργάνωσης του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου το 1955. Η διοργάνωση περιλάμβανε μόνο τους νικητές των εθνικών πρωταθλημάτων, συν τον κάτοχο του τροπαίου, μέχρι τη δεκαετία του 1990, όταν η λίστα των νικητών άρχισε να περιλαμβάνει μικρότερες ομάδες όπως ο Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου, η Νότινγχαμ Φόρεστ και η Φέγιενορντ. Τότε έγινε το σημερινό Τσάμπιονς Λίγκ, εξέλιξη που διασφάλιζε ότι τα μεγάλα κλαμπ θα παρέμεναν στη διοργάνωση για περισσότερο.
Οι υποστηρικτές της κίνησης, τονίζουν ότι η Super League θα δημιουργήσει μια πιο συναρπαστική διοργάνωση επειδή οι μεγάλες ομάδες θα παίζουν μεταξύ τους περισσότερο συχνά. Επίσης, θα είναι πιο επικερδής με μόνιμη συμμετοχή και αποσύροντας την αβεβαιότητα των προκριματικών αγώνων.
«Θα βοηθήσουμε το ποδόσφαιρο σε όλα τα επίπεδα για να λάβει τη θέση που δικαιούται στον κόσμο,» δήλωσε ο Φλορεντίνο Πέρεθ, πρόεδρος της Ρεάλ Μαδρίτης και πρώτος πρόεδρος της Super League. «Το ποδόσφαιρο είναι το μόνο παγκόσμιο σπορ στον κόσμο με περισσότερους από 4 δισεκατομμύρια φιλάθλους και είναι ευθύνη μας ως μεγάλοι σύλλογοι για ανταποκριθούμε στις επιθυμίες τους».