Θα είναι η δεύτερη Εργατική Πρωτομαγιά με μάσκες και πανδημία αλλά διαφορετική πολιτικά από εκείνη του 2020. Η φετινή συγκυρία, για παράδειγμα, έχει στην ατζέντα των πολιτικών και συνδικαλιστικών δυνάμεων τις αλλαγές που δρομολογεί η κυβέρνηση στα εργασιακά. Μια τομή, που αναγκάζει τα περισσότερα κόμματα να επινοήσουν ή να διεκδικήσουν τον χώρο τους ή ακόμη και να δοκιμάσουν τους όρους ανυπακοής τους. Ακόμη και τον βαθμό παρέμβασης στο εργατικό κίνημα θα λέγαμε.
Απ’ τον ΣΥΡΙΖΑ και αριστερά του πολιτικού τόξου αυτές τις μέρες επικρατεί οργασμός πρωτοβουλιών και επαφών, ενώ στο επίκεντρο αναζωπυρώνεται η συζήτηση για το αν υπάρχουν συνδικάτα, αν μπορούν να αποτελέσουν ανασχετικό παράγοντα αντεργατικών νομοθεσιών, πόσο τα κόμματα παρεμβαίνουν σε αυτά, ποιος ο ρόλος της ΓΣΕΕ στη νέα πρόκληση των ημερών. Να σημειωθεί πάντως πως και το Κίνημα Αλλαγής τάσσεται κατά των αλλαγών στα εργασιακά, όπως τόνισε η πρόεδρός του Φώφη Γεννηματά σε τηλεδιάσκεψη με την ΕΕ της ΑΔΕΔΥ.
Η κορυφαία τριτοβάθμια οργάνωση των εργαζομένων Ελλάδος (ΓΣΕΕ) έχει συγκέντρωση στις 4 Μαΐου, και ίσως είναι η πρώτη φορά που ούτε οι προσκείμενες στον ΣΥΡΙΖΑ δυνάμεις δεν θα συμπορευτούν μαζί της απεργιακά αλλά ήδη έχουν δώσει ραντεβού για τις 6 Μαΐου, παράλληλα με τις δυνάμεις του ΠΑΜΕ αλλά και μερίδα άλλων εργατικών οργανώσεων. Για παράδειγμα και η ΑΔΕΔΥ κατεβαίνει φέτος στις 6 Μαΐου.
Ενα πρώτο πολιτικό πάντως σημείο που μπορεί κάποιος να σταθεί είναι πως στον υπόγειο ή μη πόλεμο των κομμάτων για ηγεμονία στις αντιδράσεις, στον δρόμο, στο κίνημα, δεν υπάρχει διάθεση συμπόρευσης ή συμμαχιών από καμία εκ των δυνάμεων. Ακόμη και στο πρόσφατο ΠΣ του ΣΥΡΙΖΑ, που εν μέρει υπήρξε νύξη για το θέμα, δεν υπήρξε διάθεση για άνοιγμα πολιτικό αλλά μόνον για κοινωνικές συμμαχίες και όσο είναι δυνατόν πιο πλατιά απεύθυνση στον κόσμο της εργασίας. «Δεν έχουμε διάθεση να καταγραφούμε απλά στενά πολιτικά, αλλά να υπάρξουν μετωπικές συμμαχίες κατά της λαίλαπας μέσα στο εργατικό κίνημα», σημειώνει υψηλόβαθμη κομματική πηγή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Αρα υπό αυτή την έννοια θα είναι σχεδόν αδύνατον να δούμε έστω και μοντέλο Πολυτεχνείου 2020, με τακτική συμμαχία δυνάμεων κατά της αστυνομοκρατίας και κοινό κείμενο.
Η στρατηγική
Ο καθείς τον δρόμο του, αλλά ας δούμε λίγο αναλυτικά τη στρατηγική ορισμένων παικτών των ημερών. Την εβδομάδα που διανύσαμε ήταν προγραμματισμένη η σύσκεψη του Αλέξη Τσίπρα με εκλεγμένους συνδικαλιστές όλων των χώρων. Και πολιτικά κεντρικά η Κουμουνδούρου τζογάρει σε μια ευρεία αντίσταση των εργασιακών αλλαγών και αυτό συνοψίσθηκε από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ στη φράση «είναι η μητέρα των μαχών». Βεβαίως οι μάχες θέλουν στρατούς, λένε με νόημα οι αντίπαλοι του ΣΥΡΙΖΑ.
Η ασθενής παρέμβασή του παραδοσιακά στο συνδικαλιστικό κίνημα τον αναγκάζει να διεκδικεί έναν ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στο κραταιό ΠΑΜΕ και τις κλασικές δομές του εργατικού κινήματος, αλλά και μια μικρότερη αλλά υπαρκτή συσπείρωση πρωτοβάθμιων οργανώσεων που πρόσκεινται σε δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς.
Η επιστροφή στον δρόμο δεν είναι εύκολη για τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω και των κυβερνητικών του ημερών και της αποξένωσης από μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς. Παρ’ όλα αυτά, έχουν προηγηθεί συναντήσεις του Αλέξη Τσίπρα με τους συντονιστές των νομαρχιακών οργανώσεων του κόμματος αλλά και συσκέψεις για τον καλύτερο συντονισμό με σωματεία συνδικάτα. Εδώ ποντάρουν πολλοί σε πολύπειρες πασοκογενείς δυνάμεις του συνδικαλιστικού κινήματος («που έχουν βέβαια αποδεσμευτεί από τη Σοσιαλδημοκρατία», όπως τονίζει τέως υπουργός).
Την οργάνωση και τον όλο ρόλο πλην του ίδιου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ έχουν αναλάβει οι Δημήτρης Τζανακόπουλος και Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, ενώ επικουρικά συμβάλλουν οι Εφη Αχτσιόγλου, Νάσος Ηλιόπουλος, Ανδρέας Νεφελούδης και άλλοι λόγω πείρας στο εργατικό κομμάτι. «Να μας πουν βέβαια οι του ΣΥΡΙΖΑ αν θα ακυρώσουν τις αλλαγές όταν και αν έλθουν ξανά στην κυβέρνηση», λένε πολιτικοί αντίπαλοι της Κουμουνδούρου μέσα στο εργατικό κίνημα, φέρνοντας ως παράδειγμα τις πρόσφατες δηλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ πως οι αποφάσεις της κυβέρνησης «δυστυχώς δεσμεύουν και τους επόμενους».
Συνοψίζοντας θα λέγαμε πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήθελε να πάει σε προγραμματική συνδιάσκεψη του κόμματός του στις αρχές Ιουνίου μέσα σε πολεμικό και οξυμμένο κλίμα με την κυβέρνηση για το εργασιακό, για ευνόητους λόγους. Στο εκκρεμές των ημερών πολλά στελέχη τζογάρουν σε μια αναμέτρηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Κωστή Χατζηδάκη για τον κόσμο της εργασίας, και ως ξόρκι σε ενδεχόμενη νέα συριζαϊκή εσωστρέφεια. Πιο μετριοπαθή βέβαια πρόσωπα της Κουμουνδούρου θεωρούν πως η νέα κόντρα δεν προσφέρεται για κοίταγμα προς τα μέσα αλλά για πλατιές συσπειρώσεις που θα εμπνεύσουν και τα εν υπνώσει κομμάτια του εργασιακού χώρου.
ΤΟ ΚΚΕ
«Λογαριάζουν χωρίς τον βασικό ξενοδόχο», λέει βετεράνος του συνδικαλισμού. Και εννοεί το ΚΚΕ. Ολες αυτές τις ημέρες, το ιστορικό κόμμα και οι δυνάμεις του στο ταξικό κίνημα με μοχλό το ΠΑΜΕ έχουν ανάψει τις μηχανές. Το ΠΑΜΕ (συσπείρωση συνδικάτων, ομοσπονδιών και εργατικών κέντρων ανά την Ελλάδα) φέτος, στις 3 Μαΐου, συμπληρώνει είκοσι δύο χρόνια αυτοτελούς παρουσίας στα εργατικά δρώμενα, συχνά με θορυβώδη και ανυπότακτο τρόπο. Στη σημειολογία του Περισσού, έχει σημασία πως στο ανώτατο πολιτικό όργανο του κόμματος, το ΠΓ αλλά και την ΚΕ, συναντά κάποιος μπόλικα στελέχη που έχουν ξεπηδήσει από το νεότερο εργατικό κίνημα (π.χ. ο τέως οικοδόμος Γιάννης Πρωτούλης) ή έμπειροι συνδικαλιστές όπως ο τέως ασυρματιστής Γιώργης Μαρίνος. Το ΠΑΜΕ με δεκάδες αποφάσεις σωματείων και όλες οι δυνάμεις του ΚΚΕ δίνουν ραντεβού στις 6 Μαΐου. Εχουν προηγηθεί συσκέψεις ανά χώρο και πλήρης οδικός χάρτης της ημέρας με το know how της Πρωτομαγιάς του 2020, που το ΚΚΕ δοκιμάστηκε σε συνθήκες πανδημίας και σε καθεστώς περιοριστικών μέτρων.
Σε πολλούς παρατηρητές δεν διαφεύγει πως και το ΚΚΕ έχει συνέδριο τον Ιούνιο (24-27 του μηνός) ενώ και ο Περισσός είναι σε διαρκή ετοιμότητα (και εκλογική). Υπό αυτή την έννοια, δεν θα αφήσει εύκολα άλλες δυνάμεις να παίξουν με τον ζωτικό του χώρο που είναι το εργατικό κίνημα. Και δεν υπάρχει κεντρικά διάθεση για πολιτικές συμπορεύσεις «με όλους αυτούς που προετοίμασαν τον δρόμο για εργασιακό μεσαίωνα», όπως σημειώνει στέλεχος του ΚΚΕ. Η Εργατική Πρωτομαγιά θα είναι ένας δείκτης επιρροής αλλά και μια άσκηση για τα μελλούμενα για όλους.