Το Brexit προκαλεί τα πρώτα σοβαρά προβλήματα στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ενωσης και Βρετανίας, με αφορμή δικαιώματα αλιείας στο αγγλονορμανδικό νησί του Τζέρσεϊ.

Βρετανία και Γαλλία έστειλαν πολεμικά πλοία στην περιοχή λόγω της απειλής γάλλων ψαράδων ότι θα προχωρήσουν σε αποκλεισμό του νησιού. Το Τζέρσεϊ θεωρείται ανεξάρτητο διοικητικά, αλλά την ευθύνη της άμυνάς του την έχει η Βρετανία, καθώς αποτελεί μέρος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας ως εξαρτημένο έδαφος της χώρας αυτής.

Οι γάλλοι ψαράδες διαμαρτύρονται και υποστηρίζουν ότι τα δικαιώματά τους στην αλιεία περιορίζονται αναίτια από την κυβέρνηση του νησιού, η οποία υιοθέτησε επιπλέον περιορισμούς για τη σχετική αδειοδότηση. Για τον λόγο αυτόν περίπου 80 μικρά πλοία, κυρίως αλιευτικά, είχαν μπλοκάρει το λιμάνι Σεντ Χέλιερ ζητώντας συναντήσεις ώστε να βρεθεί λύση στο αδιέξοδο. Οι γάλλοι αλιείς είχαν προειδοποιήσει από πριν ότι θα αποκλείσουν το κεντρικό λιμάνι του νησιού στην πρωτεύουσα Σεντ Χέλιερ εάν υπήρχαν προβλήματα με τις άδειες αλιείας.

Η Βρετανία έστειλε στην περιοχή το πλοίο «HMS Severn», το οποίο προηγουμένως είχε ως αποστολή να παρακολουθεί ρωσικά πλοία που περνούσαν ανοιχτά από τις ακτές της Βρετανίας. Επίσης εστάλη και το «HMS Tamar». Και τα δύο έκαναν την παρουσία τους αισθητή στην περιοχή χωρίς να προσπαθήσουν να παρέμβουν. Νωρίτερα η Γαλλία είχε απειλήσει ότι θα κόψει το ηλεκτρικό ρεύμα στο νησί εάν δεν βρεθεί λύση στα δικαιώματα αλιείας, με αποτέλεσμα να κλιμακωθεί η ένταση και το Λονδίνο να αποφασίσει να στείλει τα πλοία για να παρακολουθεί από κοντά την κατάσταση. Το Τζέρσεϊ λαμβάνει σχεδόν όλη την απαραίτητη ηλεκτρική ενέργεια από τη Γαλλία μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων.

Διαμαρτυρίες

Οι ψαράδες διαμαρτύρονται επειδή την προηγούμενη εβδομάδα το Τζέρσεϊ παρουσίασε νέους κανονισμούς για την αλιεία, με βάση τη συμφωνία που πέτυχε η ΕΕ με τη Βρετανία για το Εμπόριο και τη Συνεργασία μετά το Brexit (TCA). Με βάση τις ρυθμίσεις αυτές, οι γάλλοι ψαράδες θα πρέπει να δείχνουν ότι και στο παρελθόν ψάρευαν στα ύδατα του Τζέρσεϊ. Ωστόσο οι ψαράδες υποστηρίζουν ότι υπάρχουν και άλλες απαιτήσεις για την αδειοδότηση οι οποίες προστέθηκαν χωρίς καμία ειδοποίηση. Με βάση την εμπορική συμφωνία TCA μεταξύ των δύο πλευρών η Βρετανία δεν μπορεί να αλλάζει μονομερώς τους όρους.

Με τα δικαιώματα αλιείας να έχουν αποτελέσει σημαντικό σημείο τριβής στις διαπραγματεύσεις για την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, η κατάσταση πήρε σύντομα πιο σοβαρή τροπή. Η Γαλλία υποστηρίζει ότι τα «νέα τεχνικά μέτρα» που παρουσίασαν οι Βρετανοί για την αδειοδότηση δεν ανακοινώθηκαν στην ΕΕ και ως εκ τούτου αυτά θεωρούνται άκυρα.

Τόσο το Παρίσι όσο και το Λονδίνο προσπάθησαν να μην αυξήσουν άλλο τις εντάσεις κάνοντας λόγο για συνομιλίες στο πλαίσιο της διπλωματίας. Εάν η κατάσταση κλιμακωθεί όμως, μπορεί να υπάρξουν αντίποινα, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παίρνει το μέρος της Γαλλίας. Το Παρίσι έχει απειλήσει στο παρελθόν ότι εάν δεν βρεθεί λύση με τα δικαιώματα και τις άδειες αλιείας, τότε θα λάβει μέτρα για να χάσουν την πρόσβασή τους στην ΕΕ βρετανικές εταιρείες του χρηματοπιστωτικού κλάδου.

Η διαφωνία για τα δικαιώματα αλιείας στο Τζέρσεϊ εκδηλώθηκε εν μέσω γενικότερων καταγγελιών από γάλλους ψαράδες για δυσκολίες στη λήψη των απαραίτητων αδειών αλιείας στα βρετανικά παράκτια ύδατα, ένα ζήτημα που υποτίθεται ότι ρυθμίστηκε πέρυσι από την εμπορική συμφωνία ΕΕ και Βρετανίας. Οι Βρυξέλλες προειδοποίησαν τη Βρετανία ότι η αλλαγή όρων χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση παραβιάζει αυτή την εμπορική συμφωνία.