Το φθινόπωρο του 2020 η τάση ήταν ήδη εμφανής: Στις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου μια αθόρυβη αλλά μαζική μετεγκατάσταση εκατομμυρίων ανθρώπων βρισκόταν σε εξέλιξη. Τα πανάκριβα κέντρα των πόλεων εγκαταλείπονταν, το όνειρο ζωής σε πολυώροφους ουρανοξύστες αντικαθίστατο από λύσεις προσαρμοσμένες στα νέα δεδομένα: Τα προάστια γνώριζαν μια πρωτοφανή άνθηση. Αιτία δεν ήταν άλλη από την πανδημία.
Η ανάγκη τήρησης κοινωνικών αποστάσεων, ελεύθερων χώρων και αυλών, επιπλέον δωματίων για τηλεργασία, ενός πιο ανθρώπινου περιβάλλοντος μέσα σε ένα σκληρό, πρωτόγνωρο lockdown, διαμορφώνει τους όρους του real estate εν μέσω πανδημίας. Και την εικόνα μιας νέας εποχής.
Δείγματα της «μετανάστευσης προς τα προάστια» εξαιτίας της Covid-19, προσαρμοσμένα στα χαρακτηριστικά και την κλίμακα της χώρας, εντοπίζονται και στην Ελλάδα: Σύμφωνα με επιχειρηματίες του κλάδου στην αρχή του δεύτερου lockdown συνταξιούχοι και επιχειρηματίες αναζήτησαν καταλύματα για μίσθωση σε περιοχές εκτός Αττικής ενώ ενδιαφέρον υπήρξε και για μετεγκατάσταση στα προάστια, κάτι το οποίο δεν έλαβε μαζικές διαστάσεις για οικονομικούς λόγους.
Πλέον στη χώρα μας, με τα 15.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, παρατηρείται μία ακόμη ιδιαιτερότητα: Από τα τέλη Μαρτίου, ξεκίνησε η αναζήτηση καλοκαιρινού καταλύματος στα παράλια της Αττικής από Αθηναίους που προσπαθούν να συνδυάσουν τις ασφαλείς διακοπές με την τηλεργασία. Ανάβυσσος, Πόρτο Ράφτη, Κερατέα, Ωρωπός αλλά και περιοχές της Κορινθίας βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των προτιμήσεων, με τις τιμές να έχουν εκτοξευτεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Μία εξοχική κατοικία δύο υπνοδωματίων ενοικιάζεται για τη σεζόν έναντι περίπου 3.000-3.500 ευρώ, ανάλογα με το είδος του ακινήτου και την εγγύτητά του στη θάλασσα, ενώ οι τιμές είναι υψηλότερες αν η μίσθωση αφορά μόνο έναν ή δυο μήνες. Η τάση, σημάδια της οποίας φάνηκαν για πρώτη φορά πέρυσι, φαίνεται σημαντικά ενισχυμένη λόγω της επιβαρυμένης ψυχολογίας των πολιτών από το παρατεταμένο lockdown.
Με τη σεζόν
«Πολλοί συμπολίτες μας έχουν αρχίσει την αναζήτηση μίσθωσης κατοικίας με τη σεζόν στα παράλια του νομού Αττικής ή σε προορισμούς πλησίον της θάλασσας σε απόσταση έως μιάμιση ώρας από την Αθήνα», επιβεβαιώνει στα «ΝΕΑ» ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών.
«Είναι μια τάση που είδαμε να αναπτύσσεται έντονα το καλοκαίρι του 2020 λόγω της πανδημίας και παράλληλα να κερδίζει συνεχώς έδαφος το φετινό καλοκαίρι σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δεδομένα. Εχει ήδη ξεκινήσει να εκδηλώνεται ενδιαφέρον με σκοπό να αποφευχθούν οι αυξημένες τιμές της τελευταίας στιγμής».
Η ίδια τάση, εξηγεί, καταγράφηκε και στις αρχές Οκτωβρίου, όταν τα ημερήσια κρούσματα αυξάνονταν και ένα νέο lockdown θεωρείτο σχεδόν δεδομένο:
«Δεν ήταν λίγοι οι συμπολίτες μας που τη δεδομένη χρονική στιγμή στράφηκαν στην ενοικίαση ακινήτων με τη σεζόν σε χειμερινούς προορισμούς όπως η Αράχωβα. Την ίδια περίοδο, καταγράφηκαν αναζητήσεις συνταξιούχων ή και επιχειρηματιών που αναζητούσαν τη μίσθωση κατοικίας στη περιοχή του Λουτρακίου με στόχο τη μόνιμη εγκατάσταση. Μη ξεχνάμε ότι στο Λουτράκι πλέον έχουν ξεκινήσει τα έργα του προαστιακού που σημαίνει άμεση συνδεσιμότητα με την Αθήνα».
Τιμές
Η τηλεργασία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο νέο τοπίο που διαμορφώθηκε. «Μισθωτές ακινήτων που διαμένουν στις “καλές” περιοχές του κέντρου και καταβάλλουν υψηλά μισθώματα με τη λογική να βρίσκονται δίπλα στην εργασία τους, έχουν αρχίσει να αναθεωρούν αυτήν την επιλογή είτε διότι εργάζονται μέσω τηλεργασίας, είτε επειδή δεν χρειάζεται η καθημερινή τους παρουσία στον εργασιακό χώρο. Ετσι, σκέφτονται να μετακομίσουν σε προάστια της Αττικής, όπου με το ίδιο μηνιαίο μίσθωμα ή και χαμηλότερο θα μπορούσαν να μισθώσουν ενδεχομένως ένα νεότερο ακίνητο ή ένα μεγαλύτερο διαμέρισμα με επιπλέον ένα δωμάτιο για χρήση γραφείου ή ακόμη και μια μεζονέτα με κήπο», λέει ο έμπειρος μεσίτης και συνεχίζει: «Θεωρούμε, ότι αν η λογική του lockdown-“ακορντεόν” συνεχιστεί, οι ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές και αγοραστές θα οδηγηθούν κυρίως σε περιοχές του υπολοίπου Αττικής (Σταμάτα, Αγιο Στέφανο, Καπανδρίτι, Παιανία, Ραφήνα, Μαρκόπουλο, Νέα Μάκρη, Παλλήνη, Πόρτο Ράφτη)».
Με τις τιμές που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά γίνεται εύκολα αντιληπτό το γιατί: Με 450 ευρώ μπορεί κάποιος να νοικιάσει ένα παλαιό διαμέρισμα 110 τ.μ. στη Ραφήνα, με 600 ευρώ νεόδμητο τριών υπνοδωματίων στα Σπάτα ή μονοκατοικία δεκαπενταετίας 105 τ.μ. στο Μαρκόπουλο, όταν για ένα διαμέρισμα ίδιας ηλικίας στο Γαλάτσι θα χρειαστεί περίπου 750 ευρώ μηνιαίως.