Αναζήτηση
Πεπεισμένος ότι η Ιστορία θα δικαιώσει τη Συμφωνία των Πρεσπών δηλώνει ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας Νίκολα Ντιμιτρόφ, τονίζοντας παράλληλα ότι είναι κρίσιμο η σημαία της Ευρώπης να καλύψει και τα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς είναι πλέον θέμα αξιοπιστίας για την ΕΕ. Μιλώντας στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο», ο Ντιμιτρόφ χαρακτηρίζει σημαντική τη συνεργασία Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας, τονίζοντας ότι πρόκειται για επένδυση στη σταθερότητα της περιοχής.
Τρία χρόνια μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, πώς την αποτιμάτε;
Ακόμα θυμάμαι τη μέρα που υπογράψαμε. Δεν ήταν εύκολο. Θεωρώ ότι το πιο σημαντικό είναι ότι κερδίσαμε έναν φίλο. Αυτό το ζήτημα μας κρατούσε πίσω. Ηταν ένα βαρύ φορτίο σε μια σχέση με μια χώρα που είναι πολύ σημαντική για εμάς. Είμαστε γείτονες. Και πιστεύω ότι μακροπρόθεσμα είναι σημαντικό οι γείτονές σου να είναι φίλοι και υποστηρικτές. Ξεκλείδωσε την είσοδό μας στο ΝΑΤΟ που είναι σημαντικό, δίνει δύναμη στη χώρα μας, σε μια περιοχή που ακόμα δεν είναι πλήρως «τακτοποιημένη». Και ήταν ένα βήμα προς την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Ανοιξε μια νέα σελίδα για συνεργασία. Τώρα οι πρωθυπουργοί μας, ο κ. Ζάεφ και ο κ. Μητσοτάκης, συζήτησαν για σημαντικά και μεγάλα σχέδια, κυρίως στον τομέα της ενέργειας. Η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός εμπορικός εταίρος, έχουμε ελληνικές επενδύσεις στη Βόρεια Μακεδονία. Πιστεύω ότι η συμφωνία ήταν ιστορική. Θα χρειαστούν χρόνια ώστε να λάβουμε την απαραίτητη ιστορική απόσταση για να κάνουμε την αποτίμηση. Αλλά η Ιστορία θα αποδείξει ότι είχαμε δίκιο. Δεν έχω καμία αμφιβολία για αυτό.
Η Βόρεια Μακεδονία ακόμα παλεύει για την ένταξή της στην ΕΕ. Υπάρχει ενωμένη Ευρώπη χωρίς τα Δυτικά Βαλκάνια;
Θα αρχίσω από το τέλος. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να συζητάμε για μια ενωμένη Ευρώπη χωρίς μια περιοχή που είναι εντός των ευρωπαϊκών συνόρων. Οι άνθρωποι στη Δυτική Ευρώπη συνήθως, όταν μιλάνε για τα Βαλκάνια, θεωρούν ότι πρόκειται για μια περιοχή που συνορεύει με την Ενωση, αλλά στην πραγματικότητα είναι περιτριγυρισμένη από κράτη – μέλη. Η γεωγραφία μας, η οικονομία μας είναι μέρος της Ευρώπης. Τόσο τα Δυτικά Βαλκάνια όσο και η Ευρώπη θα είναι πολύ καλύτερα αν η σημαία της ΕΕ καλύψει και αυτή την περιοχή. Εχουμε κοινά συμφέροντα και στον τομέα της ασφάλειας και αυτό δεν περιορίζεται στη σταθερότητα των Βαλκανίων αλλά στην κοινή αντιμετώπιση με την Ευρώπη των προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας. H δική μας περίπτωση είναι ιδιαίτερα ενδεικτική. Ενα παιδί που γεννήθηκε στη χώρα μου, τη σημερινή Βόρεια Μακεδονία, όταν υπογράψαμε τη συμφωνία σύνδεσης, είναι φέτος 20 χρονών. Είμαστε υποψήφια χώρα 16 χρόνια. Κινούμαστε στη σωστή κατεύθυνση. Θέλουμε να γίνουμε μια ζωντανή ευρωπαϊκή δημοκρατία με ευημερούσα οικονομία. Δαπανήσαμε χρόνο, κάναμε μεταρρυθμίσεις, δείξαμε αποφασιστικότητα στην επίλυση δύσκολων προβλημάτων, αυξήσαμε τη δημοκρατία. Ολα αυτά κάνουν την περίπτωση της Βόρειας Μακεδονίας ένα τεστ για την ΕΕ και εάν δεν έχουμε θετικές εξελίξεις σύντομα, θα υπάρχει θέμα αξιοπιστίας της Ευρώπης.
Πού είναι το εμπόδιο;
Το εμπόδιο είναι με τον άλλο μας γείτονα, που είναι μέλος της ΕΕ, τη Βουλγαρία. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να το ξεπεράσουμε. Αυτό που έμαθα από τη συμφωνία με την Ελλάδα είναι ότι μπορείς να κερδίσεις τη διαπραγμάτευση με τον γείτονά σου αν κερδίζει και αυτός. Και νομίζω ότι κάνουμε ό,τι μπορούμε για να πετύχει και με τη Βουλγαρία. Υπάρχουν διαφορές. Κάποια από τα ζητήματα που θέτει η Βουλγαρία δεν είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένα με τις ευρωπαϊκές αξίες. Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι θα υπάρξει νίκη για τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την ΕΕ.
Πόσο σημαντική είναι η συνεργασία Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας και πώς μπορεί να ενισχυθεί;
Συνήθως όταν μιλάνε για τη Συμφωνία των Πρεσπών αναφέρονται στην επίλυση του προβλήματος. Ομως η συμφωνία έχει και άλλη μία πλευρά που είναι η ενίσχυση της συνεργασίας σε όλους τους τομείς. Και αυτό ήταν μια επένδυση και στη σταθερότητα της περιοχής. Από τον πολιτισμό μέχρι ζητήματα άμυνας και ασφάλειας. Και υπάρχει και ένας μηχανισμός για να γίνει αυτό με το Συμβούλιο Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου. Γίνονται βήματα. Η πανδημία τα επιβράδυνε. Επιβράδυνε τους ρυθμούς σε όλο τον κόσμο. Αλλά νομίζω ότι υπάρχει βούληση για μια μεγάλη επιτυχία. Υπάρχει θετική ατζέντα. Πρέπει να συνεχίσουμε αυτό που αρχίσαμε. Βλέπω μεγαλύτερο ενδιαφέρον σε ελληνικές εταιρείες. Βλέπουμε ενδιαφέρον ακόμα και από κυπριακές εταιρείες.
Υπήρξε ένα «non paper» περί αλλαγής συνόρων στα Βαλκάνια. Πώς το σχολιάζετε;
Αυτό το αποκαλούμενο «non paper» προκάλεσε μια συζήτηση που θεωρώ επικίνδυνη. Για τα Βαλκάνια το όραμα θα έπρεπε να είναι το ευρωπαϊκό, όπου τα σύνορα σημαίνουν όλο και λιγότερα. Θεωρώ ότι η περιοχή χρειάζεται όχι μεγάλες αλλά μεγαλειώδεις ευρωπαϊκές δημοκρατίες και οικονομίες. Τέτοιες ατζέντες ενισχύονται γιατί η γενική ιδέα των ενωμένων ευρωπαϊκών Βαλκανίων σε μια ενωμένη Ευρώπη αποδυναμώνεται. Και προσπαθώ να κρούσω τον κώδωνα του κινδύνου. Είναι ώρα να κινηθούμε. Σε κάθε επίσκεψη προσπαθώ να μάθω μία νέα ελληνική λέξη. Στις πρώτες επισκέψεις ήταν «φιλία», μετά «συμφωνία», μετά «γαλήνη», τελευταία ήταν «όραμα» και τώρα είναι το «τώρα». «Τώρα είναι η ώρα» να κινηθούμε ξεκινώντας το ευρωπαϊκό ταξίδι για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία.
