Σε πυκνό πρόγραμμα επαφών εκτός Ελλάδας, με έντονο οικονομικό και γεωστρατηγικό αποτύπωμα, προσανατολίζεται ο Πρωθυπουργός, ο οποίος επιστρέφει στο μοντέλο που υιοθέτησε στο πρώτο οκτάμηνο διακυβέρνησης με αλλεπάλληλα ταξίδια στο εξωτερικό. Για «διπλωματία της αξιοπιστίας» μιλούσαν οι στενοί συνεργάτες του τότε, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετέβαινε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, στις ΗΠΑ, αλλά και στην αραβική χερσόνησο, σε Ασία και Μέση Ανατολή. Στο μέσο πλέον της κυβερνητικής θητείας και ενόψει των απαιτήσεων της επόμενης μέρας μετά την υγειονομική κρίση, το Μαξίμου ενεργοποιεί εκ νέου τον κωδικό «εξωστρέφεια» και προσωπικά ο Μητσοτάκης προτίθεται «να κυνηγά στοχευμένα επαφές», κατά τους συνομιλητές του, «και όχι μόνο στη γειτονιά μας ή στην ευρωπαϊκή οικογένεια». Οι ίδιες πηγές μιλούν άλλωστε για επισκέψεις του Πρωθυπουργού (και) σε προορισμούς… έξω από το κουτί, στους επόμενους μήνες. Στόχος, να επανασυστήσει την Ελλάδα ως χώρα με προοπτικές και διάθεση για μεταρρυθμιστική πορεία και ως σταθερό «παίκτη» για την ασφάλεια και την ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή. Στο κυβερνητικό επιτελείο κυριαρχεί η πεποίθηση ότι η εμπιστοσύνη προς την Ελλάδα έχει εμπεδωθεί σε μεγάλο βαθμό και ότι η εικόνα της ενισχύθηκε με τη διαχείριση της πανδημίας και την προετοιμασία για την επόμενη περίοδο. Στο πλαίσιο αυτό, το Μαξίμου φιλοδοξεί τώρα να διευρύνει τους ορίζοντες και να ανοίξει νέες συμμαχίες, χωρίς να τραβά την προσοχή του από τη γειτονιά της Ελλάδας. Λέει πολλά για τις επιδιώξεις του Πρωθυπουργού η αποστροφή του «θα είμαστε στην πλευρά των νικητών» από τις «ανακατατάξεις» σε παγκόσμιο επίπεδο και η πιο πρόσφατη φράση του στη γερμανική «Bild» ότι «η Ελλάδα του 2021 είναι μια διαφορετική χώρα».

Η Ουάσιγκτον και η Μόσχα

Ηδη είναι εντατικές οι προετοιμασίες της ελληνικής πλευράς για επίσκεψη του Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον το φθινόπωρο, ως ισχυρή επιβεβαίωση του στρατηγικού χαρακτήρα της σχέσης ανάμεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ, ενώ εντός του έτους επιδιώκεται να γίνει και το ταξίδι στη Μόσχα. Ο Πρωθυπουργός, έχοντας λάβει ανοιχτή πρόκληση από τον Τζο Μπάιντεν για τον Λευκό Οίκο επιδιώκει μία «θεσμική και καλά οργανωμένη» επίσκεψη στις ΗΠΑ, σύμφωνα με συνεργάτες του, οι οποίοι παραπέμπουν στην αμοιβαία βούληση για εμβάθυνση των διμερών δεσμών και περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας – στην οικονομία, στον τομέα της άμυνας και όχι μόνο. «Το κλίμα που διαμορφώνεται στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις έδειξε καθαρά το μισάωρο τηλεφώνημα που είχαν οι δύο άνδρες τον Μάρτιο», έλεγαν οι ίδιες πηγές, με την πεποίθηση ότι «ίσως ήταν το καλύτερο τηλεφώνημα έλληνα πρωθυπουργού με αμερικανό πρόεδρο εδώ και χρόνια». Την ίδια ώρα που ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί ολική στροφή προς τις ΗΠΑ, αφήνοντας ξαφνικά στην άκρη απειλές και κατηγορίες και μιλώντας για «νέα εποχή» που θα σηματοδοτηθεί από συνάντηση στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στις 14 Ιουνίου, η ελληνική πλευρά προφανώς θα ήθελε μια δια ζώσης συνάντηση Μητσοτάκη – Μπάιντεν στην έδρα της συμμαχίας στις Βρυξέλλες. Το βάρος ωστόσο πέφτει στο… αμερικανικό έδαφος και στο φθινόπωρο, με ισχυρή την πιθανότητα η πρωθυπουργική επίσκεψη στην Ουάσιγκτον να συνδυαστεί με τα θυρανοίξια του Αγίου Νικολάου στο «σημείο μηδέν» στη Νέα Υόρκη. Στις αρχές του έτους ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος ανακοίνωνε ότι τα θυρανοίξια θα τελεστούν, εκτός απροόπτου, στις 2 Νοεμβρίου, χοροστατούντος του οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Παράλληλα με την προσήλωση της ελληνικής πλευράς στην ανάγκη να εξομαλυνθούν οι σχέσεις της Ευρώπης με τη Ρωσία (όπως μετέφερε εντός της εβδομάδας ο Νίκος Δένδιας στον Σεργκέι Λαβρόφ) επιδιώκεται το ταξίδι Μητσοτάκη στη Μόσχα. Ο Πρωθυπουργός έχει ήδη μεταφέρει τις ελληνικές θέσεις σε δύο επαφές του, δια ζώσης και τηλεφωνικά, σε μικρό διάστημα με τον ρώσο ομόλογό του Μιχαήλ Μισούστιν.

Ο γύρος επαφών ανοίγει από το Ιράκ

Λίγο πριν ή λίγο μετά την προγραμματισμένη για τις 24-25 Ιουνίου Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, όπου οι 27 ηγέτες θα αξιολογήσουν εκ νέου τις ευρωτουρκικές σχέσεις, αναμένεται να ανοίξει ο νέος γύρος διεθνών επαφών του Πρωθυπουργού. Και αυτό εφόσον οριστικοποιηθεί το σχέδιο που, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται για επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ιράκ. Η πρόθεση είναι όχι μόνο για πρωθυπουργική μετάβαση στη Βαγδάτη και συνάντηση με την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία αλλά και για άνοιγμα στο ιρακινό Κουρδιστάν με επίσκεψη στο αυτόνομο Ερμπίλ. Την ίδια πόλη είχε στο πρόγραμμα τον περασμένο Οκτώβριο ο Νίκος Δένδιας για τα εγκαίνια του ελληνικού προξενείου αλλά περιορίστηκε τελικά σε επαφές στη Βαγδάτη σε μία συνολικά «περιπετειώδη» αποστολή που φαίνεται να ενόχλησε την Αγκυρα και ολοκληρώθηκε με διάβημα διαμαρτυρίας προς την Τουρκία για παρεμπόδιση της πτήσης επιστροφής της ελληνικής αποστολής. Πάντως η ανάγκη συντονισμού των δύο χώρων σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση περιφερειακών προκλήσεων ασφάλειας τέθηκε επί τάπητος στην κλειστή συζήτηση, προ διμήνου στο Μαξίμου, του Μητσοτάκη με τον ιρακινό υπουργό Εξωτερικών Φουάντ Χουσεΐν.

Αυστραλία, Λατινική Αµερική, Ιαπωνία και Ινδία  

Ως εκκρεμότητα με ξεχωριστή σημειολογία, που το πρωθυπουργικό γραφείο θα ήθελε να καλύψει εντός του 2021 ή – το πιθανότερο – στο 2022 αντιμετωπίζεται ένα ταξίδι του Μητσοτάκη στην Αυστραλία, δεδομένου ότι ο ίδιος έχει θέσει ψηλά στην ατζέντα του την ομογένεια. Πάντως η γραμμή συνομιλίας του Πρωθυπουργού είναι ανοικτή με τον αυστραλό ομόλογό του Σκοτ Μόρισον σε όλη την περίοδο της πανδημίας, καθώς διατηρούν τακτικές επαφές στο πλαίσιο των τηλεδιασκέψεων με άλλους ηγέτες του αποκαλούμενου Smart Covid Management Group. Επιπλέον ο Μητσοτάκης έχει ανοίξει διαύλους με εκπροσώπους των ελληνικών κοινοτήτων με προφανή στόχο να προβάλλει τη θεσμοθέτηση της ψήφου των Ελλήνων εκτός επικράτειας από τον τόπο διαμονής τους, που ήταν μία από τις βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις του και για την οποία ετοιμάζεται ειδική καμπάνια ενημέρωσης με τη φιλοδοξία να ξεκινήσουν το φθινόπωρο μαζικές εγγραφές στην πλατφόρμα. Στο ίδιο πλαίσιο, το βλέμμα του Μαξίμου στρέφεται όλο και περισσότερο προς τη Λατινική Αμερική. «Για λόγους ανεξήγητους ήταν μια ξεχασμένη ήπειρος για την Ελλάδα» ήταν η χαρακτηριστική φράση του Πρωθυπουργού σε εκπροσώπους ομογενειακών οργανώσεων, με τη δέσμευση ότι θα το… διορθώσει, αφού «μιλάμε για πολύ δυναμικές οικονομίες, με δυναμικές ελληνικές κοινότητες». Η προσέλκυση λατινοαμερικανών επενδυτών, η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών καθώς και του τουριστικού ρεύματος είναι, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, στις άμεσες επιδιώξεις της Αθήνας μετά το τέλος της υγειονομικής κρίσης.

Το επικρατέστερο σενάριο είναι ότι πολύ νωρίτερα θα καλυφθεί μία άλλη εκκρεμότητα, που δημιουργήθηκε με το ξέσπασμα της πανδημίας. Ο Πρωθυπουργός είχε στα σκαριά ένα ταξίδι στο Τόκιο το περασμένο καλοκαίρι, με τον σχεδιασμό να παραμένει ζωντανός έναν χρόνο μετά. Εξάλλου η προετοιμασία για πρωθυπουργική μετάβαση στην ιαπωνική πρωτεύουσα έχει πραγματοποιηθεί από τον Ιανουάριο του 2020, με διαδοχικές συζητήσεις τότε του κυβερνητικού κλιμακίου με αξιωματούχους της ιαπωνικής κυβέρνησης, επιχειρηματίες και φορείς. Στο πλαίσιο αυτό ενημερωμένες πηγές δείχνουν στο ενδεχόμενο να σφραγιστεί επίσημα στους επόμενους μήνες μνημόνιο συνεργασίας με συμφωνίες σε πεδία αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ώστε να σηματοδοτηθεί μια «νέα σελίδα» στις διμερείς σχέσεις.

Ανάμεσα στα… ακυρωμένα ελέω κορωνοϊού ταξίδια του 2020, με ξεχωριστό γεωπολιτικό ενδιαφέρον, περιλαμβάνεται και εκείνο του ινδού υπουργού Εξωτερικών Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσανκάρ στην Αθήνα, που ήταν κλειδωμένο για τον περασμένο Νοέμβριο. Είναι σαφές ότι η Ινδία, η οποία σύμφωνα με διπλωματικές πηγές θεωρεί την Ελλάδα «στρατηγικό εταίρο», παραμένει στο ραντάρ του Μαξίμου τόσο για γεωπολιτικούς όσο και για οικονομικούς λόγους. Στη βάση αυτής της προσέγγισης βρίσκεται μεταξύ άλλων το «δόγμα» Μαξίμου και υπουργείου Εξωτερικών ότι περισσότερα μοντέλα συνεργασίας (όπως η επιδίωξη για τριμερές σχήμα Ελλάδας – Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων – Ινδίας) μπορούν να εμπεδώσουν συνθήκες σταθερότητας και ευημερίας στην ευρύτερη γειτονιά της Ελλάδας.

Από την Κορσική στην Κρήτη οι MED7

Προς το τέλος του Σεπτεμβρίου, δηλαδή έναν χρόνο μετά τη συνάντησή τους στην πόλη Αζαξιό της Κορσικής, δρομολογείται το επόμενο ραντεβού των ηγετών των χωρών του MED7 στην Ελλάδα με οικοδεσπότη αυτή τη φορά τον έλληνα Πρωθυπουργό που θα πάρει τη σκυτάλη από τον Εμανουέλ Μακρόν. Κατά τις πληροφορίες, η κυβέρνηση επιθυμεί να οργανώσει στα Χανιά τη νέα ευρωμεσογειακή σύνοδο κορυφής (συμμετέχουν Ελλάδα, Κύπρος, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Μάλτα), προτάσσοντας δύο άξονες: αφενός τη σταθερότητα και την ασφάλεια, αφετέρου τη βιώσιμη ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή. Τα σημεία αυτά ανέδειξε άλλωστε ο υπουργός Νίκος Δένδιας στην τελευταία διαδικτυακή παρέμβασή του στη διακοινοβουλευτική διάσκεψη της ομάδας χωρών MED7, με μία επιπλέον στοχευμένη αναφορά, που είχε ως παραλήπτη (και) την Τουρκία. Το σκεπτικό που η Αθήνα θέλει να προβάλλει διεθνώς είναι ότι τα ανοίγματα της Ελλάδας δεν στρέφονται κατά κανενός, αντιθέτως η περιφερειακή συνεργασία «είναι ανοιχτή σε όλους», σύμφωνα με τη φράση που χρησιμοποιεί τακτικά ο Πρωθυπουργός, «υπό την προϋπόθεση να σέβονται τους κανόνες καλής γειτονίας και το διεθνές δίκαιο».

Τελευταία Νέα