«Η δημοκρατία απάντησε στην τρομοκρατία. Απάντησε στη Χρυσή Αυγή. Θα απαντήσει και στο οργανωμένο έγκλημα» είναι το μήνυμα του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη ο οποίος ζητεί, μερικές ημέρες μετά την κατάθεση στη Δικαιοσύνη του φακέλου για το οργανωμένο έγκλημα, να μείνει το θέμα εκτός κομματικής αντιπαράθεσης. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη υπογραμμίζει, παράλληλα, τη διαφοροποίηση που καταγράφεται ανάμεσα στην οργανωμένη εγκληματικότητα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, καθώς στον Βορρά ελέγχεται κυρίως από ομάδες αλλοδαπών, ενώ αποκαλύπτει τη συνεργασία της Ελλάδας με την Ιταλία στον «πόλεμο» που ξεκινά απέναντι στο οργανωμένο έγκλημα. Ο ίδιος προαναγγέλλει μια «πιο επιτελική» Αστυνομία «με πολλές ειδικότητες αξιωματικών», σχολιάζει με νόημα ότι «η προστασία και η ασφάλεια δεν είναι η αστυνομία μόνο» ενώ είναι χαρακτηριστική και η αποστροφή του για τις ειδικές Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων: «Αχρείαστες να είναι…»
Τι επιδιώκετε με την παράδοση στη Δικαιοσύνη της έκθεσης για την επονομαζόμενη «greek mafia» και πότε περιμένουμε εξελίξεις;
Περιμένω και επιδιώκω κάτι που έχει γίνει αναγκαίο. Μια απάντηση της δημοκρατίας στο οργανωμένο έγκλημα. Το οργανωμένο έγκλημα είναι εγκληματικές επιχειρήσεις, δηλαδή οργανώσεις με ιεραρχία, συγκεκριμένους τομείς δραστηριοποίησης και μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό. Στα 20 τελευταία χρόνια, ένα περιχαρακωμένο φαινόμενο νύχτας και μαγαζιών που ήταν κυρίως αστυνομική υπόθεση εξελίχθηκε, οργανώθηκε και επεκτάθηκε, ιδιαίτερα μετά το 2010, σε επιχειρηματικές δραστηριότητες στο φως της ημέρας, που μπορούν να επηρεάσουν ακόμη και τη λειτουργία των θεσμών, στη Δικαιοσύνη, την Αστυνομία, τα Μέσα και τη Διοίκηση. Δεν είναι πια πρόσωπα, ιδιοκτήτες μικρών ομάδων ή νυκτερινών κέντρων, είναι οργανώσεις που διακινούν τεράστια χρήματα, έχουν νόμιμες επιχειρήσεις, ξεπλένουν και επηρεάζουν. Δεν είναι η πρώτη φορά που τους αντιμετωπίζουμε. Το 2010 η Αστυνομία παρέπεμψε στη Δικαιοσύνη περισσότερα από 200 μέλη εγκληματικών οργανώσεων. Ηταν ένα καίριο, για την εποχή, πλήγμα που καθυστέρησε σημαντικά την ανάπτυξή του.
Τι περιλαμβάνει το απόρρητο έγγραφο και γιατί αποφασίσατε να το παραδώσετε τώρα;
Περιλαμβάνει μελέτη για τη διάρθρωση και εξέλιξη αυτού του εγκλήματος. Με ονόματα και υποθέσεις, όχι μόνο ξεκαθαρίσματα λογαριασμών. Στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι η δημοκρατία πρέπει να απαντήσει. Ο χρόνος που κατατέθηκε δεν έχει μεγάλη σημασία. Οι μελέτες ολοκληρώνονται όταν ολοκληρώνονται, είναι κάτι που έχει ξεκινήσει πολύ καιρό. Το βασικό είναι να αρχίσουμε. Για να προφτάσουμε πριν γίνει πραγματικά μια «ελληνική μαφία». Η δημοκρατία απάντησε στην τρομοκρατία. Απάντησε στη Χρυσή Αυγή. Θα απαντήσει και στο οργανωμένο έγκλημα.
Υπήρξαν ήδη ή δρομολογούνται επαφές με άλλες χώρες για ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειρίας στη βαριά εγκληματικότητα ή για άλλους είδους συνδρομή στην έρευνα;
Εννοείται. Δεν ανακαλύψαμε εμείς αυτή τη μορφή εγκληματικότητας. Η Ιταλία – και όχι μόνο – έχει υποφέρει αφάνταστα. Οι διωκτικές τους αρχές καθώς και το πολιτικό σύστημα διαθέτουν εμπειρία πολλών δεκαετιών στον πόλεμο με το οργανωμένο έγκλημα. Γιατί, μην έχετε καμιά αμφιβολία, θα είναι πόλεμος! Θα συνεργασθούμε λοιπόν στενά, όχι μόνο η Αστυνομία, δεν είναι μόνο ή κυρίως αστυνομικό αυτό το θέμα. Να ξεκαθαρίσω και κάτι άλλο. Η Αστυνομία δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια περιμένοντας τις εξελίξεις ή τη βοήθεια. Στην Αθήνα υπάρχει σχέδιο και δράσεις σχεδόν καθημερινές για τη διάλυση συγκεκριμένων εγκληματικών οργανώσεων. Το ίδιο ισχύει για τη Βόρεια Ελλάδα , όπου το εγκληματικό δίκτυο διευθύνεται κυρίως από αλλοδαπούς. Εξίσου σημαντικές είναι δράσεις και σχέδια για νησιά, όπως η Μύκονος, όπου ήδη υπηρετούν 100 αστυνομικοί, εξειδικευμένοι στην καταπολέμηση του εγκλήματος, όπου εγκαθίσταται κέντρο επιχειρήσεων με συνεχή εικόνα από σύστημα δημόσιων καμερών και drones.
Η αντιπολίτευση σας κατηγορεί για «σόου», «έξαρση της εγκληματικότητας» και «μετάθεση ευθυνών». Τι απαντάτε;
Δεν νομίζω ότι είναι για κομματική αντιπαράθεση αυτό το θέμα. Είναι πολύ σοβαρό, διαλέγω τις λέξεις μου όταν λέω απάντηση της δημοκρατίας. Ξέρετε, τα άκουγα και επί τρομοκρατίας αυτά. Τελικά η απάντηση ήταν και τότε της δημοκρατίας. Θα ήταν πολύ επιπόλαιο και ανεύθυνο να ψάξει κανείς κομματικά οφέλη στη μάχη με το οργανωμένο έγκλημα. Είναι σαν να παίζεις το παιχνίδι τους, γιατί όταν πάρει πολιτική διάσταση μια τέτοια υπόθεση τη γλιτώνει ο ένοχος. Οι εγκληματίες αυτοί δεν είναι γαλάζιοι, πράσινοι, κόκκινοι, δεν πρέπει να τους αφήσουμε να γίνουν κάτι τέτοιο, πρέπει να δράσουμε γρήγορα και ομόθυμα ώστε να μην υπάρξει υπόνοια ή σκιά.
Στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης των υπηρεσιών ασφαλείας σκέφτεστε περισσότερα «επιτελικά» τμήματα – και ποια – στο πρότυπο της Αντιτρομοκρατικής;
Υπάρχουν πολλές αναλογίες με το 2000. Κατά κάποιον τρόπο, όπως ήδη σας το είπα, το οργανωμένο έγκλημα είναι σήμερα ίδιου, ίσως και μεγαλύτερου μεγέθους απειλή όπως ήταν η τρομοκρατία πριν από 20 χρόνια. Οσες χώρες έχουν σημαντική απειλή «μαφίας» έχουν ειδικά σώματα ασφαλείας, ειδικής εκπαίδευσης, σε όλη την επικράτεια, με αποκλειστικό σκοπό την καταπολέμηση αυτής της μορφής εγκληματικότητας. Η εγκληματικότητα είναι κοινωνικό φαινόμενο, άρα εξελίσσεται δυναμικά, το οργανωμένο έγκλημα, σας το είπα, είναι «επιχειρηματική δραστηριότητα με άλλα μέσα», για να παραφράσω τον Κλάουζεβιτς. Δεν νοείται λοιπόν να μην υπάρχει επιτελική σκέψη, σχεδιασμός, ενιαία υπηρεσία, πολλαπλές συνεργασίες υπηρεσιών του κράτους και μεταφορά τεχνογνωσίας.
Χωρίς συνεργασία οικονομικών υπηρεσιών για παράδειγμα πώς θα ακολουθήσεις την πορεία του χρήματος; Γενικότερα μιλώντας η Αστυνομία χρειάζεται ένα άλμα στο μέλλον και αυτό επιχειρούμε να κάνουμε με την αναδιάρθρωση του Αρχηγείου αλλά και τις αλλαγές στην εκπαίδευση. Σε λίγα χρόνια την Αστυνομία θα τη διοικούν αξιωματικοί που έδωσαν πανελλαδικές εξετάσεις και μάλιστα με πολύ καλές επιδόσεις. Αυτοί οι αξιωματικοί ξέρουν να σχεδιάζουν καλύτερα, έχουν όμως απαιτήσεις σε πληροφορίες, αναλύσεις, στοιχεία για να αποφασίσουν. Ναι λοιπόν, η Αστυνομία θα γίνει πιο επιτελική, πιο οικονομική, πιο επαγγελματική, με πολλές ειδικότητες αξιωματικών, γιατί έτσι είναι η εποχή. Και όχι μόνο στο έγκλημα. Οι έννοιες ενδοοικογενειακή βία ή κακοποίηση ζώων ήταν άγνωστες λέξεις για την κοινωνία, όχι μόνο την Αστυνομία, πριν από 20 χρόνια. Σήμερα είναι, και καλά κάνουν, αδικήματα. Οι αστυνομικοί χρειάζεται να έχουν παιδεία και συνεχή μετεκπαίδευση σε όλα αυτά.
Εχει καταφέρει η κυβέρνηση να κάνει πράξη την υπόσχεση για εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας στην κοινωνία ή έχετε δρόμο μπροστά σας; Προσωπικά πιστεύετε ότι οι πολίτες νιώθουν σήμερα ασφαλείς;
Η κυβέρνηση κατάφερε να λύσει βασικά προβλήματα ασφάλειας που παρέλαβε και να αντιμετωπίσει νέα. Δεν είναι ο χώρος για απολογισμό διετίας, αλλά σας λέω επιγραμματικά: άβατα, πολλαπλών ειδών, σε γειτονιές Αθήνας, κρίση Εβρου, αστυνόμευση κέντρου. Η πανδημία μάς έβγαλε από τον δρόμο μας, όπως σε όλα. Αστυνομεύαμε τους πολίτες, γιατί έτσι έπρεπε. Τώρα που βγαίνουμε σιγά σιγά από τον εφιάλτη, αντιμετωπίζουμε μια νέα πραγματικότητα. Μιλάτε για ασφάλεια. Μα τι χειρότερο από την πανδημία και τον φόβο που αυτή προκαλεί; Η ασφάλεια είναι εξόχως κοινωνικό ζήτημα, και κάθε κρίση υποχρεωτικά γίνεται και κρίση ασφάλειας. Παράδειγμα ο Εβρος, το κάψιμο της Μόριας, η ίδια η πανδημία. Ομως όσο οι φόβοι αυξάνονται, η ανασφάλεια μεγαλώνει και οι ανάγκες προστασίας πολλαπλασιάζονται. Σε μια αναποδογυρισμένη κοινωνία λοιπόν, αυτό τον ενάμιση χρόνο, μπορεί η ασφάλεια και η προστασία να είναι αντίστοιχες των απαιτήσεων των πολιτών;
Η Αστυνομία έχει εφεξής τη διπλή δουλειά να κάνει. Θα την κάνει! Ομως η προστασία και η ασφάλεια δεν είναι η Αστυνομία μόνο. Η Αστυνομία συλλαμβάνει, δεν εντάσσει, δεν τιμωρεί, δεν συνετίζει.
Αυτά που είπαμε για το οργανωμένο ισχύει και για τα υπόλοιπα. Ισχύουν οι δυσλειτουργίες για τη βία ανηλίκων, την κατ’ επανάληψη σύλληψη και μη τιμωρία κακοποιών. Είναι συστημικά θέματα αυτά, όσο τα αντιμετωπίζουμε μόνο ως αστυνομικά, το έργο θα γίνεται πιο δύσκολο.
Για την αντιπυρική περίοδο είστε έτοιμοι σε κεντρικό επίπεδο; Υπάρχουν οι υποδομές και το προσωπικό ή μένουν να καλυφθούν κενά;
Σε επίπεδο έγκαιρης προετοιμασίας κεντρικά, τα μέσα είναι περισσότερα και η οργάνωση πολύ καλύτερη. Ομως κι εδώ η πανδημία έχει αφήσει το χνάρι της. Εννοώ σε τοπικό επίπεδο, οι ΟΤΑ δεν έχουν καταφέρει να ολοκληρώσουν τα μέτρα, αφού δεν λειτουργούσαν επαρκώς, ενώ και οι δραστηριότητες του δάσους είχαν ελαχιστοποιηθεί λόγω απαγορεύσεων. Εχουμε ακόμη αγώνα δρόμου, αγώνα καθημερινό και μέγιστη επιφυλακή.
Καταλήξατε σε εκλογική περιφέρεια για τη μάχη του σταυρού;
Δεν είναι η ώρα μιας τέτοιας συζήτησης. Δεν συμφωνείτε;
«Η Αστυνομία και οι ΟΠΠΙ δεν είναι η ουσία των αλλαγών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση»
Οι ειδικές Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ) δρομολογούνται εν τέλει για μετά το φθινόπωρο;
Η ίδρυση των ΟΠΠΙ είναι νόμος του κράτους. Είναι μέρος της προσπάθειας – που η κοινωνία σταθερά επιδοκιμάζει – για να ξαναγίνουν τα πανεπιστήμια ΑΕΙ. Αυτή η προσπάθεια δεν αναβάλλεται, δεν μπαίνει σε διαπραγμάτευση. Οι ΟΠΠΙ λοιπόν θα είναι εκεί.
Από την άλλη, στον δημόσιο διάλογο για την παιδεία που συνέχεια γίνεται – και καλά γίνεται – ανακύπτουν εύλογες σκέψεις για το πώς θα γίνει το όλο εγχείρημα. Ας μη δαιμονοποιούμε. Η Αστυνομία και οι ΟΠΠΙ δεν είναι η ουσία των αλλαγών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η βάση του 10 θα αλλάξει τα πανεπιστήμια. Θα υπάρχουν οι ΟΠΠΙ, θα υπάρχει η αποτρεπτική παρουσία τους. Οι ΟΠΠΙ είναι μονάδες φύλαξης με πιο όμορφο χρώμα στολής – από τις ιδιωτικές εταιρείες – και με δικαίωμα σύλληψης κακοποιών. Αχρείαστες να είναι για το τελευταίο. Γιατί αυτό θα σημαίνει ότι έχει αποτύχει η πανεπιστημιακή κοινότητα να λύσει με ίδια μέσα τα του οίκου της. Αυτό λέει ο νόμος κι αυτά θα γίνουν.
Επανέρχομαι στην ουσία.
Οσο δεν αλλάζουν τα πανεπιστήμια, διευρύνονται οι ανισότητες κατά των νέων. Και θα εξηγήσω τι εννοώ.
Για να υπάρχουν καλοί μισθοί και καλές δουλειές, θέλουμε πολλούς – όχι λίγους – καλούς φοιτητές, ανταγωνιστικούς με τους νέους των άλλων χωρών. Το αντίθετο οδηγεί αναπότρεπτα σε πανεπιστήμια δύο, τριών ταχυτήτων, κάτι που προσωπικά θα θεωρήσω μέγιστη ήττα. Αλλιώς θα φτάσουμε αναπότρεπτα να έχουμε στην πράξη άλλα (λίγα) πτυχία για την αγορά εργασίας και τις υψηλές αμοιβές σε Ελλάδα ή εξωτερικό, άλλα (πολλά) για τα μόρια στο Δημόσιο και άλλα (αρκετά) για οικονομική αναθέρμανση σε τοπικές κοινωνίες και δευτερογενείς αγορές χαμηλόμισθων.
Πρέπει λοιπόν να αλλάξουμε, και θα αλλάξουμε.
Η σημερινή κατάσταση στα πανεπιστήμια δεν είναι το μέλλον που οι ίδιοι οι νέοι ονειρεύονται, δεν είναι το βιώσιμο μέλλον που εμείς οφείλουμε να ετοιμάσουμε για τα παιδιά μας και την πατρίδα μας. Οσοι λοιπόν μπερδεύουν τις ΟΠΠΙ με την αξία του πτυχίου, να τα πουν αυτά στους φοιτητές και στους γονείς τους. Να τους πουν τι μέλλον ετοιμάζουν οι όμορφες κραυγές για δήθεν αστυνομοκρατία, όταν τα πτυχία δεν αρκούν για σταδιοδρομία.