Το ενδεχόμενο συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στο ΝΑΤΟ, στις 14 Ιουνίου, αποτελεί προφανή προτεραιότητα των συζητήσεων του Μεβλούτ Τσαβούσογλου με την ελληνική πλευρά, μια ημέρα μετά την επίσκεψή του στην Κομοτηνή όπου ναι μεν δεν ήταν σε καμιά περίπτωση «ιδιωτική», αλλά δεν ήταν και φιέστα.

Υποδοχή δεν υπήρχε. Οι πολίτες της Κομοτηνής δεν διέκοψαν τις κυριακάτικες συνήθειες τους επειδή είχαν υψηλό μουσαφίρη. Ούτε καν οι οργανωμένοι του ΚΙΕΦ, του Κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας που είχε κερδίσει με σχεδόν 40% τη Ροδόπη στις ευρωεκλογές δεν βγήκαν στα μπαλκόνια. Ούτε ο Τσαβούσογλου, όμως, επεδίωξε μια «παρέλαση».

Μίλησε σε παιδιά στην αυλή του Τζελάλ Μπαγιάρ και, όπως έβγαινε το αυτοκίνητό του, σταμάτησε έξω από την πόρτα, κατέβηκε και χαιρέτισε ορισμένες μαντηλοφορούσες κυρίες, μεταφέροντας, όπως είπε, τον χαιρετισμό του προέδρου Ερντογάν. Και μετά πήγε να φάει στα Θάμνα, παρουσία και τριών Ελλήνων μειονοτικών βουλευτών, χωρίς και εκεί να ανέβουν οι τόνοι.

Στην κορυφή της ατζέντας το μειονοτικό για την Αγκυρα

Ο Τσαβούσογλου συναντήθηκε και με τους ψευδομουφτήδες Αχμέτ Μέτε της Ξάνθης και Ιμπραήμ Σερίφ της Κομοτηνής. Μάλιστα, μετά τη συνάντησή του μαζί τους, έκανε και πάλι λόγο για «τουρκική» μειονότητα γράφοντας στο twitter: «Το έργο των Μουφτήδων συμβάλλει σημαντικά στη διατήρηση και ενίσχυση της ενότητας και αλληλεγγύης της ‘τουρκικής μειονότητας’».

Όπως αναμενόταν και προέκυψε άλλωστε από τις πέντε ώρες του τούρκου ΥΠΕΞ στη Θράκη, το μειονοτικό αποτελεί πέραν πάσης αμφιβολίας απόλυτη προτεραιότητα της Αγκυρας στα ελληνοτουρκικά για μια σειρά λόγων.

«Δεν εκτιμώ ότι θα κάνει οποιαδήποτε κίνηση που θα τορπιλίσει τις συζητήσεις που θα ακολουθήσουν. Θα κάνει, κατά την εκτίμησή μου, κάποιο σόου το οποίο θα είναι κυρίως για το εσωτερικό της Τουρκίας για να δείξει ότι παίρνει και μια άτυπη «ρεβάνς» από τον Ν. Δένδια, αλλά δεν θα κινηθεί εκτός πλαισίου» έλεγε στο in.gr λίγες ώρες πριν την επίσκεψη ο διευθυντής του Ιδρύματος Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου και αναλυτικής διεθνών θεμάτων του ΑΝΤ1, Κωνσταντίνος Φίλης. Εκτίμηση που επιβεβαιώθηκε γιατί τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι προς το συμφέρον της Άγκυρας να μεταδίδεται η εικόνα ανοικτών διαύλων επικοινωνίας με την Αθήνα, έστω και εάν δεν παράγονται απτά αποτελέσματα.

Η απάντηση της Αθήνας και… η Χάγη

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επομένως, είπε τα αναμενόμενα περί της τουρκικής μειονότητας. Κανείς δεν εξεπλάγη, εξ’ ου και το υπουργείο Εξωτερικών απάντησε δια του εκπροσώπου του άμεσα.

Ο Αλέξανδρος Παπαϊωάννου κατέστησε με σαφήνεια πως «η Ελλάδα εφαρμόζει πλήρως τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία αναφέρεται ρητά και ξεκάθαρα σε Μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη».

Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών, «η Μουσουλμανική Μειονότητα στη Θράκη, αριθμεί περίπου 120.00 Έλληνες κατοίκους και διαμήνυσε πως οι συνεχείς προσπάθειες διαστρέβλωσης της πραγματικότητας αυτής από την Τουρκία, καθώς και οι αιτιάσεις περί δήθεν μη προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών αυτών, ή περί δήθεν διακριτικής μεταχείρισης είναι αβάσιμες και απορρίπτονται στο σύνολό τους».

Κάλεσε μάλιστα την Τουρκία να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της συνθήκης της Λωζάννης την οποία επίσης υπέγραψε και έχει την υποχρέωση να εφαρμόζει.

Αυτό πάντως που αξίζει να σημειωθεί είναι πως, μέσω της συνέντευξής του στο «Βήμα, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ουσιαστικά αφήνει να εννοηθεί ότι η Τουρκία δεν αποκλείει τη Χάγη αλλά θέτει ως προϋπόθεση ένα διμερή διάλογο επί του συνόλου της ατζέντας που έχει η Τουρκία και όχι αποκλειστικά για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ που επιμένει η Ελλάδα.

Μάλιστα, εμμέσως πλην σαφώς καλεί την Ελλάδα να παραιτηθεί από το μονομερές δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο στα 12 μίλια, ενώ χαρακτηρίζει παράλογη την ελληνική θέση για το Καστελόριζο και δεν παραλείπει να διαμηνύσει πως η Τουρκία είναι ικανή να απαντήσει και εκτός διπλωματικού πεδίου αν κρίνει ότι δεν διασφαλίζεται μέσω της διπλωματικής οδού τα συμφέροντά της.

«Για την διασφάλιση των δικαιωμάτων μας η προτίμησή μας είναι η διπλωματία και διάλογος αλλά είμαστε ικανοί να πάμε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση που η γειτονική μας Ελλάδα ή άλλες χώρες επιλέξουν» αναφέρει με νόημα ο κ. Τσαβούσογλου στο Βήμα.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου με την παρουσία του στην Κομοτηνή και τα συμφραζόμενα αυτής ουσιαστικά έδειξε για ακόμα μια φορά την πρόθεση της Τουρκίας να διευρύνει την ατζέντα των συνομιλιών και με το ζήτημα της μειονότητας στη Θράκη.

Τι περιμένει η Αθήνα

Παρά όλο αυτό το κλίμα όπου οι διαφωνίες και οι αποκλίσεις είναι δημοσίως και με απόλυτη σαφήνεια καταγεγραμμένες, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έρχεται να βολιδοσκοπήσει την πιθανότητα μιας συνάντησης κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν με την Άγκυρα να επιθυμεί διακαώς να γίνει στις Βρυξέλλες στις 14 Ιουνίου στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Ιδιαίτερα η Αγκυρα αντιμετωπίζει τα ελληνοτουρκικά μέσα από το πρίσμα της προσπάθειας βελτίωσης των σχέσεων με την Ουάσιγκτον, εγχείρημα καθόλου εύκολο και διόλου αυτονόητο, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη επίσκεψη στην Τουρκία της αναπληρώτριας υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουέντι Σέρμαν, η οποία έθεσε στους συνομιλητές της τις αμερικανικές απόψεις για μια σειρά από θέματα.

Από την άλλη πλευρά, πρόθεση της Αθήνας σε πρώτη φάση είναι καταρχήν να αποφευχθεί ένα θερμό καλοκαίρι με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο αντίστοιχο με το περσινό.

Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκεται να γίνουν και βήματα μπροστά που θα επιτρέψουν συζητήσεις για μια διευθέτηση των ζητημάτων που προκαλούν ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Είναι σαφές ότι πλέον οι αποφάσεις είναι εξαιρετικά δύσκολες και προς αυτή την κατεύθυνση μόνο σε επίπεδο κορυφής μπορούν να δρομολογηθούν εξελίξεις. Ταγίπ Ερντογάν και Κυριάκος Μητσοτάκης χρησιμοποιούν τους υπουργούς Εξωτερικών ως αγγελιοφόρους των μηνυμάτων τους προς τον συνομιλητή τους για να διαμορφωθεί έδαφος και για απευθείας συνομιλίες μεταξύ των δύο ηγετών.

Στις 11 ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου πηγαίνει στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών όπου έχουν προγραμματιστεί συνομιλίες με τον Νίκο Δένδια σε δύο κύκλους. Στην πρώτη συνάντηση θα συνομιλήσουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών πλαισιωμένοι από δύο ή τρεις συνεργάτες τους. Μέσα στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου, στα πολιτικά θέματα, μπορούν να τεθούν όλα όσα περιλαμβάνονται στην ατζέντα της κάθε πλευράς.

Μετά θα ακολουθήσουν –σε δεύτερο κύκλο- διευρυμένες συνομιλίες της ελληνικής με την τουρκική αντιπροσωπεία. Ωρα 13:15 έχουν προγραμματιστούν δηλώσεις του Νίκου Δένδια και του Μεβλούτ Τσαβούσογλου οι οποίες θα μεταδοθούν από την ΕΡΤ χωρίς να δοθεί δυνατότητα για ερωτήσεις στους δημοσιογράφους.