Ηχηρό μήνυμα να μείνουν μακριά στέλνει η Ελληνική Αστυνομία – με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης – σε μετανάστες και πρόσφυγες που προσπαθούν να περάσουν παράνομα από τα σύνορα της χώρας στον Έβρο.
Η Ελλάδα και η Ευρώπη έχουν στα χέρια τους την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, ώστε να αποτραπούν οι παράνομες εισροές από τα χερσαία σύνορα. Στην χώρα μας πρόσφατα λοιπόν δοκιμάστηκε το «κανόνι ήχου», ενώ δοκιμάζεται επίσης τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου και… ανιχνευτές ψεύδους.
Το Associated Press και η Deutsche Welle με ρεπορτάζ τους κάλυψαν τις πρώτες δοκιμές αυτής της σύγχρονης τεχνολογίας καταστολής στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο.
A high-pitched «sound cannon» is being used by police in Greece to deter migrants from crossing into the country from Turkey. European Union authorities are also funding a new automated surveillance network as part of a digital fortress, and border walls. https://t.co/1nlXqBRmnb pic.twitter.com/biSYqZ8Er2
— AP Europe (@AP_Europe) May 31, 2021
Πρόκειται για ένα θωρακισμένο φορτηγάκι της συνοριοφυλακής, πάνω στο οποίο είναι τοποθετημένη μια συσκευή σε μέγεθος τηλεόραση που μπορεί να εκπέμψει εκκωφαντικό ήχο, ισοδύναμο σε ένταση με κινητήρα jet. Το «όπλο» αυτό συνοδεύεται από κάμερες, drone και άλλο τεχνολογικό εξοπλισμό.
Δημοσιογράφοι, πολιτικοί και ακτιβιστές πάντως κάνουν λόγο για «βάρβαρο μέσο αποτροπής» και προειδοποιούν ότι συνήθως τέτοιες τεχνολογίες δοκιμάζονται πρώτα σε μετανάστες και μετά επιβάλλονται και στον γενικό πληθυσμό. Εξάλλου, στις ΗΠΑ το κανόνι ήχου έχει δοκιμαστεί και σε διαδηλώσεις…
Η τεχνολογία στην υπηρεσία φύλαξης των συνόρων
Το ρεπορτάζ του ΑΡ κάνει επίσης αναφορά στον «νέο χαλύβδινο τοίχο, παρόμοιο με την πρόσφατη κατασκευή στα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού», που «μπλοκάρει τα σημεία διέλευσης που χρησιμοποιούνται συνήθως κατά μήκος του ποταμού Έβρου που χωρίζει τις δύο χώρες».
Σύμφωνα με την περιγραφή, το τείχος φέρει πύργους παρατήρησης που διαθέτουν κάμερες μεγάλης εμβέλειας, νυχτερινή όραση και πολλαπλούς αισθητήρες. Τα δεδομένα στέλνονται σε κέντρα ελέγχου που αναλύονται με την βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης.
Στον Έβρο δοκιμάζονται και άλλα πιλοτικά προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης: ανιχνευτές ψεύδους, drones με αναγνώριση προσώπου, πύργοι με κάμερες μεγάλης εμβέλειας, νυχτερινή όραση, αισθητήρες, δεδομένα από δορυφόρο, ακόμη και σαρωτές της παλάμης για βιομετρική αναγνώριση.
Η ΕΕ έχει ρίξει 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε έρευνα τεχνολογίας ασφάλειας, κυρίως στις ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες, μετά την προσφυγική κρίση το 2015 – 16. Το αυτοματοποιημένο δίκτυο παρακολούθησης που χτίζεται στα ελληνοτουρκικά σύνορα έχει ως στόχο να εντοπίζει νωρίς τους μετανάστες και να τους αποτρέπει από τη διέλευση, με περιπολίες στο ποτάμι και το έδαφος, εδάφους χρησιμοποιώντας προβολείς και ακουστικές συσκευές μεγάλης εμβέλειας.
«Καμπανάκι» για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Υπάρχουν πάντως φωνές που ζητούν αυστηρό έλεγχο των τεχνολογιών για λόγους δημοκρατίας.
«Αυτό που βλέπουμε στα σύνορα, τον τρόπο αντιμετώπισης δηλαδή των ξένων πολιτών, αποτελούν συχνά πείραμα για τεχνολογίες που αργότερα θα χρησιμοποιηθούν και απέναντι στους Ευρωπαίους πολίτες» λέει ο Γερμανός ευρωβουλευτής Πάτρικ Μπράιερ.
Europe is testing a «sound cannon» to be used against refugees. pic.twitter.com/725t1whiG9
— DW News (@dwnews) June 2, 2021
Η Ella Jakubowska, μέλος μιας οργάνωσης για τα ψηφιακά δικαιώματα, υπογραμμίζει ότι είναι βαθιά ενοχλητικό πως, και στο παρελθόν αλλά και τώρα, τα χρήματα της ΕΕ ρίχνονται σε ακριβές τεχνολογίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται με τρόπους που οδηγούν στην ποινικοποίηση των ανθρώπων που μετακινούνται, αντιμετωπίζοντας τους σαν πειραματόζωα και σαν να μην είναι άνθρωποι.
Ο Edin Omanovic, της οργάνωσης Privacy International, υποστηρίζει στο Associated Press πως, αν οι μετανάστες αντιμετωπίζονται μόνο σαν ένα πρόβλημα που αφορά την ασφάλεια και που πρέπει να αντιμετωπιστεί, τότε το αναπόφευκτο σενάριο θα είναι οι κυβερνήσεις να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία, προκειμένου να τους ελέγξουν.