Αναζήτηση
* Γράφει ο Κώστας Παπαδής
Η επιβολή «φραγής» στην επαναπροκήρυξη απεργιών που κηρύσσονται παράνομες από τα δικαστήρια, η πρόβλεψη αστικών ευθυνών για τους συνδικαλιστές που παρανομούν κατά τη διάρκεια των απεργιών και η απάλειψη της διάταξης που υπήρχε στο προσχέδιο και προέβλεπε την καταβολή αποζημίωσης απόλυσης με τετράμηνη προθεσμία και μειωμένη κατά 10% είναι οι τρεις σημαντικότερες αλλαγές – σε σχέση με το αρχικό κείμενο – στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης, το οποίο κατατέθηκε χθες στη Βουλή και αναμένεται να ψηφισθεί εντός του επόμενου δεκαπενθημέρου.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έχει προκαλέσει τις οξύτατες αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά και των συνδικαλιστικών οργανώσεων, οι οποίες προσχωρούν σε γενική απεργία – σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα – την Πέμπτη 10 Ιουνίου.
Η ρύθμιση για την απαγόρευση τη επαναπροκήρυξης – παράνομης – απεργίας κατ΄ ουσίαν επιχειρεί να σταματήσει τη συνήθη συνδικαλιστική πρακτική οι δευτεροβάθμιες ή τριτοβάθμιες οργανώσεις, να επαναπροκηρύσσουν την απεργία που κρίθηκε παράνομη από τα δικαστήρια. Η συγκεκριμένη απαγόρευση συνοδεύεται με την πρόβλεψη αστικών ευθυνών για τους συνδικαλιστές που αγνοούν το νόμο και προβαίνουν σε παράνομες πρακτικές κατά τη διάρκεια της απεργίας.
Κατά τα λοιπά οι βασικότερες διατάξεις του νομοσχεδίου περιλαμβάνουν τα εξής:
Ελαστικό ωράριο – διευθέτηση του χρόνου εργασίας
Προβλέπεται η δυνατότητα σύναψης ατομικής συμφωνίας εργαζόμενου – εργοδότη για την απασχόλησή του με ελαστικό ωράριο για ένα χρονικό διάστημα. Ο εργαζόμενος μπορεί να εργάζεται έως και 10 ώρες την ημέρα κατά μέγιστο όριο για το διάστημα που οι ανάγκες της επιχείρησης είναι αυξημένες.
Η επιπλέον εργασία θα «επιστρέφεται» εντός έξι μηνών με τη μορφή μειωμένου ωραρίου ή ρεπό ή ημερών αδείας. Για πρώτη φορά προβλέπεται ότι θα μπορεί «η επιστροφή» της επιπλέον εργασίας να γίνεται με την εφαρμογή τετραήμερης εβδομαδιαίας εργασίας.
Ο εργαζόμενος προστατεύεται από τυχόν απόλυση εξαιτίας άρνησή του να συμμετάσχει στην διευθέτηση του ωραρίου εργασίας του. Η απόλυση θεωρείται άκυρη.
Ψηφιακή κάρτα εργασίας
Αποτελεί το «κλειδί» για την προστασία των εργαζομένων, τον έλεγχο του ωραρίου εργασίας και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων όπως το δικαίωμα της αποσύνδεσης στην τηλεργασία, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας και η εξίσωση των υπερωριών σε βιομηχανία και υπηρεσίες. Πώς θα λειτουργεί: Η εφαρμογή της θα ξεκινήσει σταδιακά με αρχή τις μεγάλες επιχειρήσεις. Σε πραγματικό χρόνο θα καταγράφεται κάθε μεταβολή στον χρόνο εργασίας των εργαζομένων: ώρα έναρξης και λήξης της εργασίας, διάλειμμα, υπέρβαση του νόμιμου ωραρίου εργασίας, άδειες, υπερωρίες.
Ο εργαζόμενος θα «χτυπά» την κάρτα του όταν ξεκινά και όταν τελειώνει την εργασία του. Η κάρτα θα συνδέεται απευθείας με online σύστημα του «Εργάνη ΙΙ» και, με τον τρόπο αυτό, θα καταγράφεται αμέσως και σε πραγματικό χρόνο η απασχόληση του εργαζομένου, η υπέρβαση του νομίμου ωραρίου, οι υπερεργασίες και οι υπερωρίες του.
Πρόστιμα – ποινές
Θεσπίζονται αυστηρές ποινές για τις περιπτώσεις μη εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας. Πρόστιμο 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο για μη ενεργοποίηση της ψηφιακής κάρτας και «λουκέτο» 15 ημερών για υποτροπή της επιχείρησης όταν αυτή διαπιστώνεται μετά από τρεις ελέγχους.
Υπερωρίες
Αυξάνεται το πλαφόν των υπερωριών στις 150 ώρες ετησίως, από 96 ώρες που είναι σήμερα, στη βιομηχανία και 120 ώρες στους λοιπούς κλάδους. Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, είναι ιδιαιτέρως σημαντική σε αυτή τη διάταξη, καθώς διασφαλίζει την αμοιβή των υπερωριών, πολλές εκ των οποίων σήμερα – παρανόμως – δεν πληρωνόταν. Το νομοσχέδιο αυξάνει το κόστος για τις μη νόμιμες υπερωρίες, η αμοιβή των οποίων ορίζεται στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 120% (από 80% που ισχύει σήμερα).
Απολύσεις
Το νομοσχέδιο προβλέπει έξτρα αποζημίωση ως εναλλακτική λύση αντί της υποχρεωτικής επαναπρόσληψης για τους μισθωτούς σε περίπτωση που η απόλυσή τους κρίνεται άκυρη από τα δικαστήρια, κυρίως για οικονομοτεχνικούς λόγους όπως είναι οι περικοπές ή το κλείσιμο της επιχείρησης. Επίσης διευρύνει τη λίστα των περιπτώσεων της άκυρης απόλυσης, που σημαίνει επιστροφή του εργαζομένου στην εργασία του και καταβολή των μισθών για την περίοδο μέχρι την επαναπασχόληση.
Άκυρες θα θεωρούνται στο εξής οι απολύσεις για άσκηση των δικαιωμάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης, του πατέρα νεογεννηθέντος τέκνου, εργαζομένων που έλαβαν ή ζήτησαν οποιαδήποτε άδεια, εργαζομένων που αρνήθηκαν να συμφωνήσουν διευθέτηση του χρόνου εργασίας, τηλεργαζομένων που άσκησαν το δικαίωμα αποσύνδεσης.
Απεργίες
Καθιερώνεται σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για την απόφαση της απεργίας. Απαγορεύεται η παρεμπόδιση εργαζομένων που επιθυμούν να εργασθούν κατά τη διάρκεια της απεργίας. Η παράβαση αυτής της υποχρέωσης οδηγεί στη διακοπή της απεργίας με δικαστική απόφαση. Κατά διάρκεια απεργίας σε κλάδους κοινής ωφέλειας, παρέχεται ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία. Αυτή ορίζεται – τουλάχιστον – στο ένα τρίτο (33,3%) της συνήθως παρεχόμενης υπηρεσίας. Οι κλάδοι κοινής ωφελείας, που εντάσσονται στη ρύθμιση προσδιορίζονται από το νόμο 1264/1982.
Δηλαδή επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, στους εξής κλάδους: υγείας, ύδρευσης, ηλεκτροδότησης, διύλισης πετρελαίου, μεταφορών, τηλεπικοινωνιών, αποκομιδής απορριμμάτων, φορτοεκφόρτωσης και αποθήκευσης εμπορευμάτων στα λιμάνια, Πολιτικής Αεροπορίας, μισθοδοσίας στο Δημόσιο (συντάξεις).
Γονικές άδειες
Καθιερώνεται «άδεια φροντιστή» για συγγενείς ή συνοίκους που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υγείας. Επεκτείνεται και στην υιοθεσία τέκνου η άδειας λοχείας 9 εβδομάδων που δίδεται μετά τη γέννα. Επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας 6 μηνών (με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ) και στην υιοθεσία τέκνου.
Παρέχεται μειωμένο ωραρίου (άδεια φροντίδας τέκνου) και στην μητέρα που απέκτησε τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας. Θέσπιση άδειας επτά ημερών για υποβολή σε διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
