Τουρκία: Από το Σουσουρλούκ στον Σεντάτ Πεκέρ, 25 χρόνια σκάνδαλα

Το Σουσουρλούκ είναι μια μικρή πόλη στη Βορειοδυτική Τουρκία, διάσημη για την παραγωγή σαπουνιού. Τη διασχίζει ο αυτοκινητόδρομος από την Κωνσταντινούπολη προς τη Σμύρνη. Το βράδυ της 3ης Νοεμβρίου 1996, μια θωρακισμένη Μερσεντές που έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα έπεσε πάνω σε φορτηγό. Στα συντρίμμια βρέθηκαν όπλα, ναρκωτικά, χρήματα, εξοπλισμός υποκλοπών και μυστικών επιχειρήσεων και απόρρητα έγγραφα. Το Σουσουρλούκ συνδέθηκε από εκείνη τη στιγμή, στο συλλογικό υποσυνείδητο των Τούρκων, με ένα μεγάλο σκάνδαλο που αποκάλυπτε τη στενή σύνδεση της κυβέρνησης, των εθνικιστών Γκρίζων Λύκων και του οργανωμένου εγκλήματος. Σήμερα, 25 χρόνια αργότερα, αυτή η σύνδεση συνεχίζει να υπάρχει όπως φαίνεται από τα βίντεο που αναρτά ο αρχιμαφιόζος Σεντάτ Πεκέρ και φθάνουν μέχρι την κορυφή του κράτους. Δυόμισι δεκαετίες και οι μυστικές διαδρομές μεταξύ εξουσίας και μαφίας στην Τουρκία όχι μόνο δεν έχουν περιορισθεί αλλά έχουν γίνει πιο πολλές και βαθιές.

Στο δυστύχημα του Σουσουρλούκ, το σκάνδαλο ήταν οι ίδιοι οι επιβάτες. Στο τιμόνι βρισκόταν ο Χουσεΐν Κοτσαντάγκ, υποδιευθυντής Ασφαλείας στην Κωνσταντινούπολη και πρώην διευθυντής Ειδικών Επιχειρήσεων στις κουρδικές επαρχίες. Εχασε τη ζωή του όπως και ένας άλλος επιβάτης – το στέλεχος των Γκρίζων Λύκων και συνεργάτης των μυστικών υπηρεσιών Αμπντουλάχ Τσατλί, ο οποίος ήταν καταζητούμενος καθώς είχε συλληφθεί για κατοχή μεγάλης ποσότητας ναρκωτικών στην Ελβετία, απ’ όπου είχε δραπετεύσει με τη βοήθεια τούρκων πρακτόρων. Το φέρετρο του υπευθύνου για πολλές δολοφονίες Τσατλί σκεπάστηκε με την τουρκική σημαία και η τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Τανσού Τσιλέρ δήλωσε ότι «τιμά με σεβασμό αυτούς που πυροβολούν εν ονόματι του κράτους». Νεκρή βρέθηκε δίπλα στον Τσατλί και η ερωμένη του, αεροσυνοδός Γκόντσα Ους.

Στη θωρακισμένη Μερσεντές, η οποία συνοδευόταν από αυτοκίνητο της Ασφάλειας με τρεις αστυνομικούς, εκείνο το χειμωνιάτικο βράδυ επέβαινε και κάποιος που επέζησε. Ο Εντίπ Σεντάτ Μπουτσάκ, βουλευτής του κόμματος του Αληθινού Δρόμου του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, πρώην πρωθυπουργού και τότε προέδρου της Τουρκίας. Ο Μπουτσάκ ήταν επικεφαλής μιας παρακρατικής ομάδας στις κουρδικές επαρχίες και υπεύθυνος για πολλές δολοφονίες.

Τι γύρευαν όλοι αυτοί μέσα στο ίδιο αυτοκίνητο και μάλιστα με αστυνομική προστασία; Το ερώτημα οδήγησε σε αποκαλύψεις που προκάλεσαν μεγάλη πολιτική κρίση και τελικά την κατάρρευση της κυβέρνησης. Ηταν η πρώτη φορά που αναδείχθηκαν οι στενοί δεσμοί της εξουσίας με το οργανωμένο έγκλημα, οι οποίοι όπως αποδεικνύεται δεν κόπηκαν ποτέ μέχρι σήμερα. Τότε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ξεκινούσε την πολιτική του καριέρα υποσχόμενος ότι θα πατάξει τη διαφθορά και το «βαθύ κράτος». Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ.

Αρχιμαφιόζοι

Τα τελευταία δύο χρόνια, αρχιμαφιόζοι, πολλοί εξ αυτών με υπερεθνικιστικές ρίζες, έχουν επιστρέψει σταδιακά σε δημόσια θέα. Ο ένας είναι ο Αλαατίν Τσακιτζί, ο οποίος απελευθερώθηκε από τις φυλακές πέρυσι στο πλαίσιο της αμνηστίας που έδωσε η κυβέρνηση για να αποσυμφορηθούν οι φυλακές – αμνηστία στην οποία δεν συμπεριλήφθηκαν βέβαια οι πολιτικοί κρατούμενοι. Λίγο μετά με την απελευθέρωσή του, ο Τσακιτζί δημοσιοποίησε ανοιχτή επιστολή στην οποία απειλούσε τον ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Ο Τσακιτζί έσπευσε να επισκεφθεί τον κυβερνητικό εταίρο του Ερντογάν, ακροδεξιό ηγέτη Ντεβλέτ Μπαχτσελί, και οι δυο τους φωτογραφίστηκαν όλο χαμόγελα.

Ακολούθησε ο Σεντάτ Πεκέρ, αρχιμαφιόζος και αντίπαλος του Τσακιτζί. Και οι δύο προέρχονται από τη λεγόμενη «Ulkucu», τη μαφία με ρίζες στην Ακροδεξιά αλλά συγκρούστηκαν μεταξύ τους. Ο Πεκέρ έγινε γνωστός το 2016 όταν απείλησε να «πνίξει στο αίμα» τούς ακαδημαϊκούς που είχαν υπογράψει μια Πρωτοβουλία για την Ειρήνη, αποκαλώντας τους τρομοκράτες. Εγινε έρευνα εις βάρος του και αθωώθηκε. «Οσα είπα περί αίματος ήταν για το καλό της κυβέρνησης» λέει τώρα. «Εκείνη την περίοδο ήταν απαραίτητο να δημιουργηθεί κλίμα φόβου».

Μάλιστα ο Πεκέρ έλαβε και επιχειρηματικά βραβεία από διάφορους θεσμούς, μεταξύ των οποίων και εκείνο του «πιο φιλάνθρωπου επιχειρηματία» από την εφημερίδα «Μιλιέτ», το 2017. Το τι πραγματικά κάνει είναι άγνωστο. Ο Ράιαν Γκίνγκερας, καθηγητής Εθνικής Ασφάλειας στη Σχολή Ναυτικού στο Μοντερέι της Καλιφόρνιας, δήλωσε στο «Al Monitor» ότι «ο Πεκέρ βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα για τις δραστηριότητές του την τελευταία δεκαετία, όμως δεν γνωρίζουμε τι πραγματικά κάνει, ποιες είναι οι επιχειρήσεις του ή ποιος είναι εκείνος». Εκείνο που ξέρουμε είναι ότι καταδικάστηκε δύο φορές ως αρχηγός εγκληματικής οργάνωσης που κατηγορείται για εκβιασμούς και δολοφονίες. Αποφυλακίστηκε το 2014 και έκτοτε διοργάνωσε πολιτικές συγκεντρώσεις του κυβερνώντος κόμματος σε πολλές πόλεις από το 2015 και μετά. Φιγουράρει σε πολλές φωτογραφίες και βίντεο με διάσημους αλλά και με τον πρόεδρο Ερντογάν.

Οι αναρτήσεις

Από την 1η Μαΐου, η Τουρκία συγκλονίζεται από τις αναρτήσεις στο YouTube του 49χρονου Πεκέρ που έχει φύγει από την Τουρκία από το 2019, λέγοντας ότι «θέλει να μελετήσει για να πάρει το πτυχίο του»! Αφότου ταξίδεψε σε διάφορες χώρες των Βαλκανίων – Β. Μακεδονία, Κόσοβο, Μαυροβούνιο – τώρα λέει ότι βρίσκεται στο Ντουμπάι. Στα βίντεο που αναρτά περιγράφει με τον δικό του γλαφυρό και πομπώδη τρόπο περιστατικά στα οποία πρωταγωνιστούν η διαφθορά, το έγκλημα και κρατικά μυστικά. Εκατομμύρια Τούρκοι αλλά και ξένοι σπεύδουν να τα παρακολουθήσουν καθώς μέσα από αυτά ξεδιπλώνεται όλο το βαθύ κράτος που είχε ορκιστεί να πολεμήσει ο Ερντογάν, αλλά τώρα φαίνεται ότι έχει εξαπλωθεί παντού.

Ο Πεκέρ καταγγέλλει ότι στελέχη του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ τον έχουν «προδώσει». Περιέγραψε πως ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού τον ειδοποίησε ότι γίνεται έρευνα εις βάρος του, πριν φύγει από τη χώρα. Στα βίντεο έχει παραδεχθεί ότι το 2015 ηγήθηκε μιας ομάδας νεαρών μελών του ΑΚΡ στην επίθεση στα κεντρικά γραφεία της εφημερίδας «Χουριέτ» – που τότε ασκούσε κριτική στον Ερντογάν – ώστε να αναγκαστεί ο ιδιοκτήτης να την πουλήσει σε επιχειρηματία που είχε επαφές με την κυβέρνηση.

Στα οκτώ βίντεο που έχει αναρτήσει μέχρι τώρα – έχει υποσχεθεί ότι συνολικά θα γίνουν 12 – ο Πεκέρ κατηγόρησε τον βουλευτή Τόλγκα Ακάρ για τον βιασμό και τη δολοφονία της φοιτήτριας Γελντάνα Καχαρμάν από το Καζακστάν και τη συγκάλυψη του εγκλήματος από το κράτος (αντίθετα, διατάχθηκε έρευνα εις βάρος δημοσιογράφου που προσπάθησε να ερευνήσει την υπόθεση). Αυτός ο βουλευτής από το κόμμα του Ερντογάν είναι γιος του αμφιλεγόμενου πρώην αρχηγού της αστυνομίας και πρώην υπουργού Εσωτερικών Μεχμέτ Αγάρ, τον οποίο ο Πεκέρ περιγράφει ως «αρχηγό του τουρκικού βαθέος κράτους». Κατηγορείται για τις δολοφονίες των δημοσιογράφων Ουγκούρ Μουμτσού και Κουτλού Ανταλί, οι οποίοι ερευνούσαν εγκληματικές δραστηριότητες διαφόρων κρατικών στελεχών.

Μια από τις πιο ηχηρές κατηγορίες τις απευθύνει στον Ερκάμ Γιλντιρίμ, γιο του πρώην πρωθυπουργού από το κυβερνών κόμμα Μπιναλί Γιλντιρίμ, λέγοντας ότι εμπλέκεται σε δίκτυα λαθρεμπορίας ναρκωτικών, περιγράφοντας συγκεκριμένα ταξίδια του και δράσεις. Ομως ήταν το πιο πρόσφατο το όγδοο βίντεό του την περασμένη Κυριακή στο οποίο ο αρχιμαφιόζος εξηγεί πως ο ίδιος έστειλε όπλα στη Συρία με την πρόφαση της ανθρωπιστικής βοήθειας, με τη μεσολάβηση της παραστρατιωτικής οργάνωσης SADAT, όπλα που κατέληξαν στο παρακλάδι της Αλ Κάιντα, Αλ Νούσρα. Τελειώνοντας, ο Πεκέρ, που μέχρι τώρα δεν είχε ασχοληθεί προσωπικά με τον πρόεδρο Ερντογάν αλλά περιέγραφε το σκηνικό διαφθοράς γύρω του, υποσχέθηκε ότι στο αυριανό του βίντεο θα ασχοληθεί με «τον αδελφό Ταγίπ». Την Πέμπτη όμως έγινε γνωστό ότι αναβάλλει τις αποκαλύψεις για μετά τις 14 Ιουνίου. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι το παρασκήνιο είναι έντονο…