Το ημερολόγιο μέτρησε 462 μέρες. 462 μέρες χωρισμού από τότε που η κυβέρνηση Αναστασιάδη πήρε την πρώτη απόφαση να κλείσουν αρχικά τέσσερα οδοφράγματα. Μία απόφαση που επεκτάθηκε και στα υπόλοιπα και έσπευσε να εκμεταλλευθεί ο Ερσίν Τατάρ, αρχικά ως «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους και στη συνέχεια ως «τουρκοκύπριος ηγέτης», προκειμένου να παγιώσει το «όραμά» του για τη νέα πραγματικότητα διχασμού που ήθελε να φέρει στο νησί. Οι διελεύσεις ελάχιστες. Ο εκνευρισμός τεράστιος. Το κλείσιμο των οδοφραγμάτων θύμισε μέρες πριν από το 2003. Και απέδειξε ότι – ευτυχώς – δεν μπορούμε να γυρίσουμε σε αυτές.

Τα οδοφράγματα άνοιξαν ξανά μετά από 15 μήνες την περασμένη Παρασκευή, δίνοντας πληρωμένη απάντηση στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον Τατάρ, σε όλους τους οπαδούς της διχοτόμησης και τους μηδενιστές. Σε όλους όσους φωνάζουν «εγκαταλείψτε την Κύπρο, δεν αξίζει να παλεύετε πια».

Το ραντεβού δόθηκε στο «Μεγάλο Χάνι», το απόγευμα της Παρασκευής. Με τους ανθρώπους να ενώνονται στο οδόφραγμα της Λήδρας, με τραγούδια, μουσικές και ένα μεγάλο γλέντι. Με σφιχτές αγκαλιές, φιλιά και δάκρυα χαράς. Αγκαλιές πολύ διαφορετικές από αυτές των διπλωματών και των πολιτικών. Αγκαλιές, απ’ αυτές που είναι τόσο σφιχτές όση και η προσμονή των ημερών του χωρισμού. Απ’ αυτές που δείχνουν αγάπη, συντροφικότητα και φιλία. Με τα χέρια να αγκαλιάζουν τα πρόσωπα για να δείξουν ότι δεν τα ξέχασαν, δεν τα εγκατέλειψαν. Με τα πανό να γράφουν «ενώστε την Κύπρο» και να ζητούν «λύση».

Την ησυχία της πανδημίας διαδέχτηκαν τα γέλια, οι φωνές, ελληνικά και τουρκικά ανακατεμένα, με την ιδιαίτερα προφορά του νησιού και στις δύο γλώσσες που μπλέκονται σαν μία. Τα καφενεία πλημμύρισαν, οι δρόμοι ζωντάνεψαν και όλα πασχίζουν να γίνουν όπως ήταν πριν. Ενας αναστεναγμός ανακούφισης από πολλούς. Οι παρέες έσμιξαν ξανά. Εδωσαν τα συνηθισμένα τους ραντεβού, αναζητώντας τη χαμένη τους ρουτίνα. Και υποσχέθηκαν να μην αφήσουν να τους χωρίσουν ξανά.

Οι εικόνες του Σαββάτου στο Μεγάλο Χάνι (Buyuk Han) μιλούν από μόνες τους. Και η συγκίνηση που αποτυπώνεται είναι ίσως μεγαλύτερη και από τις πρώτες εικόνες του ανοίγματος των οδοφραγμάτων το 2003. Τότε που ο κόσμος σχημάτιζε ουρές χιλιομέτρων για να γυρίσει «σπίτι του». Να δει όσους άφησε πίσω το 1974. Το Σάββατο η λαχτάρα ήταν ίδια. Αλλά αυτή τη φορά εκτός από όσους είχαν μνήμες πριν από το 1974, παρόντες και περισσότεροι ήταν οι νέοι. Αυτοί που γνωρίστηκαν και υποσχέθηκαν να δώσουν λύση σε όσα δεν μπόρεσαν οι προηγούμενοι. Αυτοί που αποφάσισαν να ξεχάσουν τις αγριότητες και να μην ξεχάσουν την ουσία της συνύπαρξης. Αυτοί που έδωσαν τα χέρια και μαζί την υπόσχεση να ζήσουν μαζί.

Οι περιορισμοί της πανδημίας και κυρίως η επιβολή του Ερσίν Τατάρ στην ηγεσία των Κατεχομένων, άλλωστε δείχνουν να δημιουργούν ένα νέο κίνημα κατά της διχοτόμησης και υπέρ της επανένωσης του νησιού. Ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κοινές δράσεις, διαδηλώσεις παρά τις απαγορεύσεις, απαιτούν και από τις δύο ηγεσίες, ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή, λύση επανένωσης και όχι διχασμού.

Αντίσταση

Οι Τουρκοκύπριοι αντιστέκονται στον εκφοβισμό του καθεστώτος. Απορρίπτουν τις επιταγές της Αγκυρας και ζητούν αυτό που τους ανήκει και όχι αυτό που διεκδικεί η Τουρκία. Ακόμα και αν το τίμημα είναι διώξεις, πρόστιμα και φυλακίσεις, που πλέον έχουν μπει στην ημερήσια διάταξη για τους διαφωνούντες.

Το κλείσιμο των οδοφραγμάτων, ήταν χειρότερο για τους Τουρκοκύπριους, όπως άλλωστε και κάθε συνέπεια της κατοχής. Η οικονομία των Κατεχομένων συρρικνώθηκε δραματικά, καθώς στην απόλυτη εξάρτησή της από την Τουρκία, η μόνη διέξοδος είναι οι Ελληνοκύπριοι και ο τουρισμός. Οι εργαζόμενοι αδυνατούσαν να μεταβούν στην εργασία τους στις ελεύθερες περιοχές, οι άνθρωποι με χρόνια νοσήματα και μη που δυσκολεύονταν να επισκεφθούν τους γιατρούς τους. Δυσκολίες αντιμετώπισαν επίσης φοιτητές και μαθητές.

Ακόμα και τώρα η συμφωνία για άνοιγμα των «συνόρων» απαιτεί για τις διελεύσεις αρνητικό τεστ κορωνοϊού μοριακό ή rapid, σε γλώσσα «κατανοητή στην άλλη κοινότητα». Ωστόσο το μήνυμα είναι πλέον σαφές. Το «δεν ξεχνώ» αλλάζει και οι νέοι αναζητούν τη δική τους αλήθεια πίσω από τις ιστορίες εθνικισμού και μίσους. Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2003 ήταν αυτό που δημιούργησε μία νέα πραγματικότητα στο νησί. Μία πραγματικότητα που για να γκρεμιστεί θα χρειαστεί μία τρίτη «εισβολή». Οσο και αν η Τουρκία επιχειρεί να παίξει στην Κύπρο πιο σκληρά το «χαρτί» της αδιαλλαξίας. Ωρα αποφάσεων και για την ΕΕ και για τη διεθνή κοινότητα, με τις ευθύνες τους να τίθενται πλέον ξεκάθαρες και όλοι να έχουν παραδεχτεί πια, πως ο βασιλιάς είναι γυμνός…

Τελευταία Νέα