Με «εισιτήριο» την υπογραφή της ανανέωσης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ (MDCA) αναμένεται στην Αθήνα το φθινόπωρο ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν, προκειμένου να επιβεβαιώσει τη νέα εποχή στις σχέσεις των δύο χωρών και κατά την περίοδο της διοίκησης Μπάιντεν. Η νέα συμφωνία που θα φέρει ο Μπλίνκεν στην Αθήνα – ίσως και εντός του Σεπτεμβρίου – αναμένεται να διευρύνει ακόμα περισσότερο το αμερικανικό αποτύπωμα στη χώρα και να είναι μεγαλύτερης διάρκειας, με ορίζοντα πενταετίας.

Πληροφορίες δε από την αμερικανική πλευρά επιβεβαιώνουν τις δηλώσεις του υπουργού Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου, ότι οι συνομιλίες και η ανταλλαγή απόψεων προκειμένου Ουάσιγκτον και Αθήνα να καταλήξουν στους όρους της ανανέωσης βρίσκονται σε πολύ καλό σημείο και οδεύουν προς ολοκλήρωση. Πέραν της διάρκειας, οι ΗΠΑ θέλουν να συμπεριλάβουν στη συμφωνία και νέες τοποθεσίες, πέραν της Αλεξανδρούπολης, του Στεφανοβίκειου, της Λάρισας και του Μαραθίου (στη Σούδα), που πέτυχαν στην προηγούμενη. Ωστόσο, στόχος της Ουάσιγκτον είναι η συμφωνία να παραμείνει τεχνική και να μην ανοίξει «πολιτικά ζητήματα». Αλεξανδρούπολη και Σούδα εξακολουθούν δε να είναι εξαιρετικής σημασίας για τα αμερικανικά συμφέροντα, καθώς θεωρούνται θέσεις – κλειδιά.

Το εύρος της συμφωνίας και οι τελικές λεπτομέρειες, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, μπορεί να αποτελέσουν και ένα μήνυμα στην Τουρκία. Ενα μήνυμα που συνδέεται άμεσα και με τη συνεχιζόμενη αντιπαράθεση Ουάσιγκτον – Αγκυρας για τους S-400 και ανάλογα με την εξέλιξή της τη δεδομένη στιγμή – όπως υπογραμμίζουν καλά πληροφορημένες πηγές στα «ΝΕΑ» – μπορεί να διαμορφωθεί αναλόγως. Για την ελληνική διπλωματία, ιδιαίτερη σημασία έχει και αν ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα επιλέξει ανάλογα με τις προαναφερθείσες εξελίξεις να επισκεφθεί και την Τουρκία ή αν θα την αποκλείσει όπως έκανε το 2020 ο προκάτοχός του Μάικ Πομπέο κατά την επίσκεψή του σε Θεσσαλονίκη και Σούδα. Ακόμα, τη δική του σημειολογία θα έχει πού θα επιλέξει να «προσγειωθεί» πρώτα ο Αντονι Μπλίνκεν, σε Αθήνα ή Αγκυρα, και τι θα κομίζει στην Τουρκία.

Με αναβαθμισμένο ρόλο

 Οι ίδιες πηγές τόνιζαν πάντως στα «ΝΕΑ» ότι για τις ΗΠΑ ο ρόλος της Ελλάδας στην περιοχή έχει αναβαθμιστεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, υπάρχει έντονη κινητικότητα και ανάληψη σημαντικών πρωτοβουλιών από την ελληνική διπλωματία, τόσο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, με τη διαρκή ενίσχυση των ισχυρών δεσμών με τις αραβικές χώρες, όσο και στο Ισραήλ. Φέρνουν ως παράδειγμα την άμεση κινητοποίηση της Αθήνας κατά την πρόσφατη κρίση στη Γάζα και την επίσκεψη του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια στην περιοχή. Τα σχήματα τριμερών και πολυμερών συνεργασιών στην Ανατολική Μεσόγειο και στον αραβικό κόσμο, με την Ελλάδα παρούσα, θεωρείται ότι αλλάζουν τον συμμαχικό χάρτη, ενώ την ίδια στιγμή οι αμερικανοί διπλωμάτες σπεύδουν να υπογραμμίσουν και τον ρόλο της χώρας στα Βαλκάνια, με στόχο τη διατήρηση της σταθερότητας.

Στην ατζέντα του ταξιδιού Μπλίνκεν (που έχουν γνωστοποιήσει τα «Παραπολιτικά») περιλαμβάνεται και το αμυντικό πρόγραμμα της Ελλάδας, καθώς οι ΗΠΑ διεκδικούν τα συμβόλαια για τις φρεγάτες. Αν κλείσει η συμφωνία, μάλιστα, οι τρεις από αυτές θα κατασκευαστούν στην Ελλάδα, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των ελληνικών ναυπηγείων, και η μία στην Ιταλία. Οι οπαδοί της αμερικανικής πρότασης σημειώνουν δε ότι πρόκειται για «πραγματικά πλοία» και όχι «σχέδια επί χάρτου»… Ενώ οι άνθρωποι της Lockheed Martin έχουν ανοιχτούς διαύλους με την Αθήνα. Σε δεύτερο χρόνο δείχνουν να μετατίθενται οι συζητήσεις για τα F-35, καθώς οι γνωρίζοντες σημειώνουν ότι αυτές θα γίνουν όταν επιθυμεί η Αθήνα και θεωρεί ότι έχει αυτή τη δυνατότητα, κάτι που έχει αναφέρει και ο αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ.

Το ταξίδι Μητσοτάκη

 Σε αυτό το πλαίσιο η άφιξη Μπλίνκεν στην Ελλάδα αποτελεί ένα σημαντικό ορόσημο των διπλωματικών εξελίξεων, που γίνονται όλο και πιο έντονες, ενώ ανοιχτή παραμένει και η ημερομηνία συνάντησης του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τζο Μπάιντεν στις ΗΠΑ. Οι προετοιμασίες, όπως υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές, έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό, με τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο να είναι οι επικρατέστεροι. Ο Πρωθυπουργός δεν αναμένεται να συμμετάσχει στη φετινή ετήσια συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο, καθώς εκείνες τις ημέρες θα βρίσκεται στο Παρίσι (με αφορμή ελληνική έκθεση στο Λούβρο). Πληροφορίες δεν αποκλείουν η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον να συνδυαστεί με την παρουσία του στα θυρανοίξια του Αγίου Νικολάου, στο Σημείο Μηδέν στη Νέα Υόρκη. Τα θυρανοίξια έχουν προγραμματιστεί για τις 2 Νοεμβρίου, όπως έχει πει ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, και αν δεν υπάρξει ανατροπή λόγω απροόπτου στον σχεδιασμό ίσως γίνουν η αφορμή για την επιλογή της ημερομηνίας του ταξιδιού του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ.

Τελευταία Νέα