«Η διμερής σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη και η αμυντική συνεργασία αποτελεί βασικό πυλώνα», επισημαίνει ο επικεφαλής της πανίσχυρης Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας Μπομπ Μενέντεζ, ο οποίος έχει επανειλημμένως εκφραστεί υπέρ των δικαιωμάτων της Ελλάδας έναντι των προκλήσεων Ερντογάν στο Αιγαίο.
Ο ίδιος σημειώνει μεταξύ άλλων, ότι η συνεργασία 3+1 μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών, μπορεί να δημιουργήσει πολύ σημαντικά οφέλη για την περιοχή.
Κάνοντας λόγο για συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις, εκφράζει την προσδοκία ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα συνεχίσει να είναι αποφασιστικός με τον Ερντογάν, και «θα προωθήσει τα συμφέροντα εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ όσον αφορά τις αγορές των S-400 από την Τουρκία, τις αποσταθεροποιητικές ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο, την υποστήριξή της προς το αυταρχικό καθεστώς του Αζερμπαϊτζάν και την αντιδημοκρατική μεταχείριση του τουρκικού λαού».
Καταλήγοντας, ο Αμερικανός γερουσιαστής τονίζει στην συνέντευξή του, στον Αλέξη Παπαχελά και την «Καθημερινή»: «Προτρέπω σθεναρά να μη γίνουν παραχωρήσεις στον κ. Ερντογάν χωρίς μια σοβαρή αλλαγή στάσης σε καθέναν από αυτούς τους τομείς».
«Να μη γίνουν παραχωρήσεις στον Ερντογάν»
Πιο αναλυτικά η συνέντευξη του Μπομπ Μενέντεζ, έχει ως εξής:
–Κύριε γερουσιαστά, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός στην Ελλάδα και στη γύρω περιοχή όσον αφορά τον νόμο-ορόσημο για την εταιρική σχέση ασφαλείας και ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο (East Med Act) και τις αλλαγές πολιτικής που ακολούθησαν. Ποιες εξελίξεις μετά τον νόμο East Med Act σάς οδήγησαν να καταλήξετε στον νόμο περί άμυνας και διακοινοβουλευτικής εταιρικής σχέσης ΗΠΑ – Ελλάδας;
Ο στόχος αυτού του νέου νομοσχεδίου είναι να αξιοποιήσει τη σημαντική δυναμική στη σχέση μας στον τομέα της ασφάλειας, η οποία οφείλεται στο έργο του πρέσβη Τζέφρεϊ Πάιατ και των διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων. Η διμερής σχέση ΗΠΑ – Ελλάδας δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη και η αμυντική συνεργασία αποτελεί βασικό πυλώνα. Σκεφτήκαμε ότι ήταν σημαντικό να υπάρξει μια συνεδριακή συνιστώσα σε όλη την καλή δουλειά που έχει γίνει μέχρι σήμερα και να τεθεί ένα όραμα για το μέλλον.
– Oταν ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον, εσείς, ο γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο και ο γερουσιαστής Τζιμ Ρις τού δώσατε ένα υπογεγραμμένο και καδραρισμένο αντίγραφο του νόμου East Med Act. Και σε αυτόν τον νέο νόμο, κυρίαρχη έμφαση δίνεται και πάλι στην Ελλάδα. Γνωρίζουμε ότι οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει σημαντικά στη διμερή σχέση με το Ισραήλ. Πιστεύετε ότι η διευρυνόμενη επένδυση της Ουάσιγκτον στις σχέσεις της με την Αθήνα αποτελεί «κλειδί» για μια νέα στρατηγική των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο;
Πιστεύω ότι η Αθήνα είναι το «κλειδί», λόγω μιας συρροής παραγόντων. Οι ΗΠΑ έχουν ισχυρούς εταίρους σε όλο το πολιτικό φάσμα στην Ελλάδα. Παρομοίως, η Ελλάδα συνεχίζει να έχει ισχυρούς εταίρους σε όλο το πολιτικό φάσμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρέπει να εδραιώσουμε αυτά τα οφέλη, ώστε η σχέση να συνεχίσει να αναπτύσσεται στο μέλλον. Με τη συνεργασία 3+1 μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών στον πυρήνα της, δεν υπάρχει όριο στις δυνατότητες αυτών των σχέσεων και της συνεργασίας μας στην περιοχή. Για παράδειγμα, η Ελλάδα πρωτοστατεί στην Ευρώπη στο θέμα του κλίματος και προωθεί τη συζήτηση για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Είμαι υπερήφανος για τον ρόλο που έχει επιτελέσει η κυβέρνηση Μπάιντεν στην προώθηση αυτών των πρωτοβουλιών και αναμένω να δούμε αυτή την πτυχή της σύμπραξης να επεκτείνεται περαιτέρω.
– Oταν ψηφίσατε τον νόμο East Med Act, φαινόταν να συμπαρασύρετε έναν μάλλον απρόθυμο πρόεδρο. Σήμερα, έχετε μια κυβέρνηση που είναι σίγουρα πιο ξεκάθαρη όσον αφορά την Τουρκία –όπως φάνηκε στην τελευταία δημόσια ανταλλαγή απόψεων με τον υπουργό Εξωτερικών Μπλίνκεν– και μια κυβέρνηση που έχει επαναδιατυπώσει τη δέσμευσή της στο 3+1 ξανά και ξανά. Πώς περιμένετε η κυβέρνηση Μπάιντεν να υποδεχθεί το νομοσχέδιό σας και να το αξιοποιήσει εάν περάσει;
Αναμένω η κυβέρνηση να το εκλάβει ως τη λογική επέκταση των προσπαθειών –σχετικά με τις αμυντικές σχέσεις– του προέδρου Μπάιντεν από την ανάληψη των καθηκόντων του. Για να είμαι σαφής, δεν βλέπω αυτό το νομοσχέδιο ως νομοθετική πρόταση κατά της Τουρκίας – αφορά τη θετική και εποικοδομητική σχέση μας με την Ελλάδα και το πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη θετική δυναμική. Ενα βασικό στοιχείο αυτού του νομοσχεδίου είναι η σύσταση μιας διακοινοβουλευτικής ομάδας, που θα περιλαμβάνει εκλεγμένους αξιωματούχους από το κυπριακό, το ελληνικό, το ισραηλινό και το αμερικανικό νομοθετικό σώμα. Είναι ζωτικής σημασίας για εμάς να διαδραματίσουμε ενισχυμένο ρόλο στην προώθηση του 3+1 και να εκπροσωπήσουμε τις σημαντικές απόψεις των εκλογικών μας περιφερειών.
– Μιλώντας για τον πρόεδρο Μπάιντεν, πιστεύετε ότι αυτό το νομοσχέδιο του έδωσε έναν επιπλέον μοχλό πίεσης στη συνάντησή του την Τετάρτη με τον πρόεδρο Ερντογάν;
Ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν χρειάστηκε πρόσθετο μοχλό πίεσης κατά τη συνάντησή του με τον Ερντογάν αυτή την εβδομάδα. Εχουμε ήδη αρκετούς, αν θελήσουμε να τους χρησιμοποιήσουμε. Προσδοκώ ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα συνεχίσει να είναι αποφασιστικός με τον Ερντογάν και θα προωθήσει τα συμφέροντα εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ όσον αφορά τις αγορές των S-400 από την Τουρκία, τις αποσταθεροποιητικές ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο, την υποστήριξή της προς το αυταρχικό καθεστώς του Αζερμπαϊτζάν και την αντιδημοκρατική μεταχείριση του τουρκικού λαού. Αυτή θα πρέπει να είναι η ατζέντα όλων των συναντήσεών μας με την Τουρκία και προτρέπω σθεναρά να μη γίνουν παραχωρήσεις στον κ. Ερντογάν χωρίς μια σοβαρή αλλαγή στάσης σε καθέναν από αυτούς τους τομείς.