Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων και τη διασφάλιση της προστασίας και της ισότητας περιλαμβάνει το πόρισμα της Εθνικής Επιτροπής για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ.
Το πόρισμα παραδόθηκε στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, από τον πρόεδρο της Επιτροπής, καθηγητή και πρώην πρόεδρο του ΕΔΔΑ, Λίνο-Αλέξανδρο Σισιλιάνο και τα μέλη της, την καθηγήτρια Αστικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Κατερίνα Φουντεδάκη, την αναπληρώτρια καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Λίνα Παπαδοπούλου, την πρόεδρο του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ) και εμπειρογνώμονα του Συμβουλίου της Ευρώπης σε θέματα ταυτότητας φύλου, Μαρίνα Γαλανού, την πρόεδρο της οργάνωσης «Οικογένειες Ουράνιο Τόξο», Στέλλα Μπελιά, τον εκπρόσωπο του Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Θεσσαλονίκης, Απόστολο Καραμπαΐρη, τον γενικό γραμματέα Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Πάνο Αλεξανδρή, και από το οικονομικό γραφείο του Πρωθυπουργού τον προϊστάμενό του Αλέξη Πατέλη και τον σύμβουλο Πρόδρομο Πύρρο. Παρόντες ήταν επίσης ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης και ο υφυπουργός στον Πρωθυπουργό, Θεόδωρος Λιβάνιος.
Στρατηγική της Κομισιόν
Οι συστάσεις της Επιτροπής, που συνεδρίασε δέκα φορές από τον Μάρτιο, βασίζονται στην πενταετή στρατηγική της Κομισιόν για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ και σε ζητήματα που απασχολούν ειδικά την Ελλάδα, τα προβλήματα και τις εμπειρίες που κατέθεσαν τα μέλη της από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Αναδεικνύεται επίσης ότι η κατάργηση των διακρίσεων είναι, όπως αποδεικνύεται από ερευνητικά δεδομένα, επωφελής για την οικονομία και θα αναβαθμίσει σημαντικά τη διεθνή εικόνα της χώρας.
Επισημαίνεται, επίσης, με πλήθος συστάσεων η σημασία της εκπαίδευσης και του παραδειγματισμού διά του περιορισμού της ρητορικής μίσους και της ενίσχυσης της ορατότητας σε όλα τα πεδία του δημόσιου λόγου, συμπεριλαμβανομένου του πολιτικού και θεσμικού. Πρακτικά, καταγράφονται συγκεκριμένες συστάσεις ανά τομέα, με έμφαση στις πλέον ευάλωτες ομάδες, όπως οι τρανς, οι ίντερσεξ και οι αιτούντες άσυλο. Ζητούνται επίσης πρόνοιες κοινωνικής πολιτικής για νέους, ηλικιωμένους και ΛΟΑΤΚΙ με αναπηρία.
Σε ό,τι αφορά ζητήματα του οικογενειακού δικαίου, η Επιτροπή προτείνει τη θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια και τη νομική αναγνώριση των γονεϊκών δικαιωμάτων και των δύο γονιών παιδιών που μεγαλώνουν με ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς. Προτείνει επίσης ρύθμιση για την αναγνώριση αλλοδαπών ληξιαρχικών πράξεων για παιδιά ομοφύλων Ελλήνων τα οποία έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό.
Αναγνώριση ταυτότητας φύλου
Το πόρισμα καταγράφει πλήθος προβλημάτων στην εφαρμογή της νομικής αναγνώρισης ταυτότητας φύλου των τρανς ανθρώπων, ζητώντας την επιμόρφωση δικαστικών λειτουργών και στελεχών της διοίκησης. Επισημαίνει επίσης ότι η δικαστική διαδικασία είναι ακριβή και μακρά, ενώ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το ζήτημα επιλύεται εξωδικαστικά.
Σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, προτείνονται, μεταξύ άλλων, σύνταξη από το υπουργείο Παιδείας εξειδικευμένης εγκυκλίου για τη διαχείριση καθημερινών ζητημάτων σεξουαλικού προσανατολισμού, έκφρασης, ταυτότητας και χαρακτηριστικών φύλου, υποχρεωτικό και συμπεριληπτικό μάθημα σεξουαλικής αγωγής για όλες τις τάξεις, προγράμματα οριζόντιας επιμόρφωσης για εκπαιδευτικούς, ειδικές πρόνοιες για τους τρανς μαθητές και τον σχολικό εκφοβισμό.
Για την εργασία διαπιστώνεται σοβαρό πρόβλημα προκαταλήψεων και αποκλεισμών. Ζητούνται θετικές δράσεις της πολιτείας για τις πιο ευάλωτες ομάδες, δημιουργία μηχανισμών για την άρση των εμποδίων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στην αγορά εργασίας και θέσπιση κώδικα δεοντολογίας. Σημαντική εξέλιξη, που προέκυψε μέσα από την Επιτροπή, είναι η συμφωνία συμπερίληψης των τρανς ατόμων στα προγράμματα του ΟΑΕΔ.
Για την υγεία, ισχυρή σύσταση γίνεται για την απαγόρευση των απάνθρωπων «θεραπειών μεταστροφής» του σεξουαλικού προσανατολισμού και των μη αναγκαίων επεμβάσεων και ορμονοθεραπειών σε ίντερσεξ παιδιά και πρόνοιες για την ίση πρόσβαση και μεταχείριση των τρανς. Προτείνεται, επίσης, η ασφαλιστική κάλυψη των προστατευτικών σκευασμάτων PrEP για την έκθεση στον HIV. Χαρακτηρίζεται, τέλος, «αδικαιολόγητη» η γενική απαγόρευση αιμοδοσίας που εξακολουθεί να υφίσταται στην Ελλάδα για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου.
Προσφυγές
Ενα ξεχωριστό μέρος αφιερώνεται στους ΛΟΑΤΚΙ πρόσφυγες, καταγράφοντας σοβαρές ελλείψεις στο νομικό πλαίσιο και την πρακτική αντιμετώπιση μιας ιδιαίτερα ευάλωτης ομάδας. Σημειώνεται ότι σε 76 χώρες οι ΛΟΑΤΚΙ άνθρωποι διώκονται, βασανίζονται ή και θανατώνονται. Παρ’ όλα αυτά, ο παράγοντας αυτός συχνά δεν αναγνωρίζεται στους αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα.
Κρίσιμης σημασίας χαρακτηρίζεται, τέλος, η ενίσχυση όλων των κατά τόπους Υπηρεσιών Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας της ΕΛ.ΑΣ., η διασύνδεσή τους με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, η εκπαίδευση του προσωπικού της Αστυνομίας και η ανάγκη να δημιουργηθούν μηχανισμοί περιορισμού της αστυνομικής αυθαιρεσίας, όπως έχει διαπιστωθεί και από την επιτροπή Αλιβιζάτου, τον Συνήγορο του Πολίτη και την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
