Αθηνά Ανδρεάδη: «Θυμάμαι τη μοναξιά του νοσοκομείου»

Εβαλε στίχους και μουσική στη δύσκολη μάχη που έδωσε με την Covid-19. Η αγαπημένη ελληνίδα τραγουδίστρια του Λέοναρντ Κοέν, όπως είχε πει ο ίδιος, μιλάει για την αγωνία και τον φόβο του θανάτου που βίωσε αλλά και για ό,τι της έδωσε δύναμη

Το «Hands on glass» περιγράφει την περιπέτεια της υγείας σας από την Covid-19. Θέλετε να μας μιλήσετε για αυτό;

Το περσινό καλοκαίρι τα πράγματα στην Ελλάδα, όπως θα θυμάσαι, ήταν πολύ καλά σε σχέση με την Αμερική, όπου σε καμία περίπτωση δεν ήταν ευχάριστα. Οπότε ήρθαμε, όπως κάθε καλοκαίρι, μαζί με τον σύζυγό μου και το παιδί μας στην Ελλάδα. Διαπιστώσαμε ότι είναι πιο ασφαλές από την Αμερική και το Λος Αντζελες που ζούμε. Ετσι αποφασίσαμε να μείνουμε και τον χειμώνα για να αποφύγουμε, όπως όλοι, τον ιό. Μείναμε σε ένα σπίτι στο δάσος στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής, θεωρώντας ότι έτσι απομονωμένοι κάνουμε τα πάντα για να μειώσουμε τις πιθανότητες να αρρωστήσουμε και ταυτόχρονα να βρισκόμαστε σε ένα ωραίο περιβάλλον. Ψωνίζαμε μία φορά στις 10 μέρες. Δεν βλέπαμε κανέναν.

Και από πού κολλήσατε τον ιό;

Δυστυχώς πολλές φορές διαπιστώνεις ότι δεν μπορείς να ξεφύγεις από τη μοίρα σου. Εκείνο το διάστημα η Χαλκιδική είχε πάρα πολλά κρούσματα, ήταν πολύ δύσκολη κατάσταση. Λογικά τον μετέδωσε ή ο κύριος που μας έφερνε τα ψώνια ή η κυρία που καθαρίζει το σπίτι. Αλλους ανθρώπους δεν βλέπαμε. Νοέμβριο αρρώστησα όταν η Θεσσαλονίκη ήταν στα κόκκινα. Μπήκα στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ γιατί γέμισαν τα πνευμόνια μου με υγρό. Ηταν μια φρικτή κατάσταση. Με αυτά που είδα και έζησα θα μπορούσα να έχω γράψει βιβλίο.

Γράψατε όμως τραγούδι.

Τα κρεβάτια δεν έφταναν, ο κόσμος ήταν στους διαδρόμους, έκλαιγαν, τσίριζαν. Το ύπουλο με αυτό τον ιό είναι ότι δεν καταλαβαίνεις ότι περνά στα πνευμόνια. Ημουν χάλια και είχα απομονωθεί σε ένα δωμάτιο μέσα στο σπίτι για να μην έρχομαι σε επαφή με τον άντρα μου και το παιδάκι μου. Μου άφηναν απ’ έξω από την πόρτα το φαγητό, έβλεπα το παιδί μου μέσα από το τζάμι.

Δεν πήγατε αμέσως στο νοσοκομείο;

Οχι, γιατί πίστευα ότι θα το περάσω ελαφρά. Ενα βράδυ που αισθάνθηκα λίγο χειρότερα ήρθε ο γιατρός στο σπίτι για να ακροαστεί τα πνευμόνια μου. Ευτυχώς που συνέβη αυτό. Αν είχα αργήσει να πάω στο νοσοκομείο δεν είναι σίγουρο ότι θα τα κατάφερνα. Κινδύνεψε η ζωή μου. Στην καλύτερη περίπτωση θα ήμουν για πάρα πολλούς μήνες στο νοσοκομείο. Περίμενα και εγώ στους διαδρόμους ώρες, μέχρι να αδειάσει κρεβάτι για να μπορέσουν να με βάλουν μέσα.

Ολοι με ρωτούσαν γιατί νόσησα αφού διατρέφομαι σωστά, είμαι υγιής, γυμνάζομαι. Ξέρουμε όλοι ότι ο ιός μπορεί να χτυπήσει οποιονδήποτε οργανισμό και η πορεία του να είναι ανεξέλεγκτη.

Αυτό ήταν το περιβάλλον που γεννήθηκε το τραγούδι. Θα ήθελα να μου περιγράψετε το συναίσθημα που σας οδήγησε στη σύλληψή του.

Αυτό ακριβώς είναι το «κλειδί». Προσπάθησα μέσα από τους στίχους, τη μουσική αλλά και το βίντεο να καταγράψω ό,τι ένιωσα τότε. Επεδίωξα να σκιαγραφήσω την απομόνωση που βιώνει κάποιος που αντιμετωπίζει αυτή την περιπέτεια. Κάποιοι πέρασαν ακόμη πιο δύσκολα γιατί έχασαν δικούς τους ανθρώπους. Θυμάμαι τη μοναξιά του νοσοκομείου γιατί δεν μπορεί κανείς να σε επισκεφθεί. Εβλεπα την οικογένειά μου μέσα από την οθόνη του τηλεφώνου. Αλλά και όταν επέστρεψα στο σπίτι μπήκα πάλι σε ένα δωμάτιο απομόνωσης. Θυμάμαι το παιδί μου να χτυπάει με τα χεράκια του το τζάμι του παραθύρου και να προσπαθεί να με αγγίξει.

Ηταν ίσως πιο δύσκολο απ’ ό,τι όταν ήσασταν στο νοσοκομείο.

Ναι, γιατί τον άκουγα αλλά δεν μπορούσα να τον αγγίξω. Η καρδιά μου πήγαινε να σπάσει. Αρχισα να σκέφτομαι ότι αν δεν πεθάνω από τον ιό, θα πεθάνω από τον πόνο που δεν μπορώ να δω το παιδί μου. Ξύπνησα ένα πρωί και είχα τη μελωδία στο μυαλό μου. Τη γράφω πρώτα στο κινητό για να μην την ξεχάσω. Ευτυχώς μέσα στο δωμάτιο είχα ένα keyboard και άρχισα σιγά-σιγά να τη δουλεύω. Ηταν μια ανακούφιση. Η μουσική ούτως ή άλλως με έχει βοηθήσει πολύ στη ζωή μου.

Ποιες ήταν οι πρώτες λέξεις των στίχων που γράψατε;

«It hurts, it hurts, it hurts». (Πονάει, πονάει, πονάει). Αυτός ο πόνος κυριαρχούσε μέσα μου.

Ποια ήταν η πιο σκοτεινή σκέψη που κάνατε εκείνη την περίοδο;

Σκέφτηκα ότι μπορεί να «φύγω». Προσευχήθηκα και είπα «ο πιο σημαντικός λόγος που θέλω να ζήσω είναι γιατί αυτό το παιδάκι χρειάζεται τη μαμά του».

Και τώρα που το λέτε συγκινήστε…

Αυτό σκέφτηκα πρώτο. Επειτα ότι, αν είναι γραφτό να μείνω σε αυτόν τον κόσμο, έχω πολλά ακόμη να προσφέρω. Οταν οι γιατροί μού επιβεβαίωσαν ότι δεν κινδυνεύει πια η ζωή μου, άρχισα να ρωτάω αν αυτή η περιπέτεια θα άφηνε τα σημάδια της μέσω κάποιας αναπηρίας. Το υγρό στα πνευμόνια μου δεν ήξερα αν θα μου προκαλούσε κάποιο χρόνιο πρόβλημα στην αναπνοή μου και δεν θα μπορούσα να τραγουδήσω το ίδιο. Αλλά ακόμη δεν μπορώ να ξεχάσω τον φόβο που ένιωθα ιδιαίτερα τα βράδια στο νοσοκομείο. Θέλει μεγάλη ψυχική δύναμη.

Τι σας στήριξε;

Η πίστη μου και ο διαλογισμός που κάνω κάποια χρόνια, μαζί με μια δασκάλα που με καθοδηγεί αλλά και με μια ομάδα. Ευτυχώς όλο αυτό το δύσκολο διάστημα καταφέραμε μέσω zoom να το διατηρήσουμε. Αντλησα πολύ μεγάλη δύναμη από τον διαλογισμό αλλά και την πίστη μου. Από μικρή ένιωθα ότι υπάρχει κάτι μεγαλύτερο από εμάς, που μας βοηθάει, μας καθοδηγεί, είναι μέσα μας και μας ενώνει όλους. Αλλος το ονομάζει Θεό, άλλος αγάπη, άλλος φύση.

Εσείς πώς θα το ονομάζατε;

Ετοιμαζόμουν να σου πω Αγάπη – με α κεφαλαίο ως θεότητα. Θεωρώ ότι είναι το κλειδί για όλα. Από την άλλη σκέφτομαι ότι δεν υπάρχει μια σωστή λέξη για κάτι που δεν μπορείς να πιάσεις και να δεις. Για τον καθένα ας είναι ότι μιλάει και ανοίγει την ψυχή του.

Τι σας δίδαξε η περιπέτεια σας;

Μου ήρθε τώρα στο μυαλό κάτι από την Ασκητική του Καζαντζάκη. «Με το που γεννιόμαστε ξεκινάει η κόκκινη γραμμή». Με έχει επηρεάσει πολύ αυτό το βιβλίο στη ζωή μου. Μου θυμίζει σε πολλά σημεία τα «Τέσσερα κουαρτέτα» του Ελιοτ. Το «Hands on glass» έχει μέσα αυτές τις επιρροές οι οποίες βγήκαν λόγω της ασθένειας. Ηθελα επίσης να αποτυπώσω – γι’ αυτό έβαλα αυτό το γυάλινο κουτί – την ανάγκη που έχουμε οι άνθρωποι να συναντιόμαστε. Αντιλήφθηκα κι εγώ πόσο χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον. Βλέπαμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας τον κόσμο μέσα από ένα – κατά κάποιον τρόπο – τέτοιο κουτί μακριά από το φυσικό περιβάλλον. Εκμεταλλευόμαστε τη γη με έναν όχι και τόσο σοφό τρόπο. Οι επιστήμονες έχουν πει ότι οι πανδημίες θα γίνονται όλο και πιο συχνές. Ας γίνουμε πιο σοφοί.

Υπάρχει κάτι άλλο που σας μετακίνησε τόσο δυνατά όσο η πρόσφατη ασθένεια;

Πολλά, αλλά εκείνο που προκάλεσε ισχυρούς κλυδωνισμούς ήταν η απόφασή μου να ακολουθήσω τον δρόμο της μουσικής. Είχα σπουδάσει οικονομικά στο Λονδίνο και οι γονείς μου περίμεναν να ασχοληθώ με τις οικογενειακές επιχειρήσεις. Οταν τους ανακοίνωσα ότι δεν σκοπεύω κάτι τέτοιο δεν ήταν εύκολα τα πράγματα.

Πότε σας γεννήθηκε η επιθυμία;

Από μικρή ήθελα να γίνω μουσικός. Εγραφα ποίηση, συνέθετα. Οταν συνειδητοποίησα, στα 22, ότι δεν μπορώ και δεν θέλω να κάνω κάτι μακριά από την τέχνη που αγαπώ συνέχισα τις μουσικές σπουδές μου. Ξεκίνησε την ίδια στιγμή ο αγώνας να αποδείξω στους δικούς μου με τους οποίους ήρθα σε ρήξη ότι αξίζω και μπορώ να τα καταφέρω. Τώρα που είμαι κι εγώ μάνα καταλαβαίνω την αγωνία που είχαν τότε και τους λόγους που αντιδρούσαν στις επιλογές μου.

Τους κατανοήσατε.

Ο γονιός θέλει το καλύτερο για το παιδί του και προσπαθεί να το προστατεύσει με καλοσύνη και αγάπη. Ομως όταν το παιδί έχει γεννηθεί με ένα άλλο όνειρο είναι πολύ δύσκολο να το αποτρέψεις.

Υπήρξε ένα μεγάλο διάστημα που ένιωθα και τύψεις για την επιλογή μου. Σκεφτόμουν τον παππού μου που είχε ξεκινήσει με κόπο τον αγώνα του για να χτίσει αυτό που έφτιαξε και ότι έχω ένα χρέος. Ισως και για μένα θα ήταν όλα έτοιμα σχετικά. Αλλά διάλεξα τον δύσκολο δρόμο της μουσικής και δεν το έχω μετανιώσει.