Η Λίντα Τζέικομπι έγινε η πρώτη αθλήτρια από την Αλάσκα που κατέκτησε χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στην κολύμβηση. Οι πανηγυρισμοί από την πατρίδα της δικαιολογημένα ίσως να μην έχουν κοπάσει ακόμη. Μπορεί η πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, των 1.723.337 τ.χλμ. και 737.000 κατοίκων, να μην έχει μακρά και πλούσια παράδοση στα αθλητικά ρεκόρ και τις διακρίσεις, είναι όμως απολύτως εξοικειωμένη με τον στίβο μάχης. Για 60 χρόνια οι αυτόχθονες κάτοικοι της Αλάσκας διοργανώνουν τους δικούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Φέρμπανκς, και δοκιμάζουν τις ικανότητές τους σε «αθλήματα» όπως το πέταγμα κουβέρτας και το τράβηγμα των αφτιών.
Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες πολιτιστικές εκδηλώσεις για τους ντόπιους της Αλάσκας, τους Παγκόσμιους Ολυμπιακούς Αγώνες Εσκιμώων – Ινδιάνων. Από το 1961 αυτή η τετραήμερη γιορτή προσελκύει ιθαγενείς αθλητές από μακρινές περιοχές της πολιτείας και άλλες χώρες για να διαγωνιστούν σε αθλήματα τα οποία συνδέονται με δεξιότητες επιβίωσης, αλλά και έθιμα τα οποία χάνονται στα βάθη του χρόνου.
Η φετινή διοργάνωση που πραγματοποιήθηκε από τις 21 έως τις 24 Ιουλίου ήταν ιδιαίτερα σημαντική, δεδομένου ότι πέρυσι είχε ακυρωθεί λόγω της παγκόσμιας πανδημίας. Χιλιάδες άνθρωποι παρακολούθησαν εκατοντάδες αθλητές να διαγωνίζονται σε δώδεκα αθλήματα τα οποία στην ουσία είναι όλα παραδοσιακά παιχνίδια που προϋπάρχουν της αθλητικής οργάνωσης, η οποία έχει το ακρωνύμιο WEIO.
Τα αθλήματα
Ενα από τα αθλήματα είναι το Knuckle Hop, το οποίο δοκιμάζει την αντοχή των συμμετεχόντων καθώς πηδάνε μπροστά σε θέση push up μόνο με τις αρθρώσεις και τα δάχτυλα των ποδιών τους να αγγίζουν το πάτωμα. Τη μυϊκή δύναμη απαιτεί – και επιβραβεύει – το Four-Man Carry όπου οι αθλητές μεταφέρουν βαριά φορτία για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα, όπως η μεταφορά κρέατος ζώων στο σπίτι έπειτα από ένα πετυχημένο κυνήγι. Μια ινδιάνικη καθημερινή συνήθεια, το ψάρεμα με καλάμι, έγινε και αυτή άθλημα σε αυτή την ωραία γιορτή. Το πιο περίεργο όμως είναι το Ear Pull. Είναι ένα παιχνίδι που μοιάζει με διελκυστίνδα, αλλά με το σχοινί πιασμένο στο αφτί του κάθε αθλητή. Πρόκειται για έναν διαγωνισμό αντοχής στον πόνο, όπως εξηγεί η Τζίνα Κάλοχ, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της διοργάνωσης. «Ο πόνος θα μπορούσε να συγκριθεί με αυτόν των κρυοπαγημάτων. Το έκανα μια φορά και δεν πρόκειται να το δοκιμάσω ποτέ ξανά. Ωστόσο η κόρη μου κέρδισε ένα χρυσό μετάλλιο σε αυτό το άθλημα».
Η Κάλοχ κατέχει χρυσό μετάλλιο στο Alaskan High Kick. Πρόκειται για έναν διαγωνισμό στον οποίο ο αθλητής ισορροπεί με το ένα του χέρι στο έδαφος και με το τεντωμένο του πόδι προσπαθεί να κλωτσήσει ένα αιωρούμενο αντικείμενο που κρέμεται στον αέρα, όπως για παράδειγμα μια μπάλα. Συμμετείχε επίσης και σε ένα άλλο ιδιαίτερο άθλημα όπου δύο αθλητές κάθονται στο έδαφος, πιάνουν ένα ραβδί και αρχίζουν να το τραβούν έτσι ώστε να μπορέσουν να ανατρέψουν τον αντίπαλο. Μοιάζει με ένα χόμπι των Inupiag όπου τις κρύες νύχτες του χειμώνα προσπαθούν να τραβήξουν από το νερό – μέσα από μια τρύπα που έκαναν στον πάγο – ένα αντικείμενο.
Τα πιο δημοφιλή
Η πρόεδρος της διοργάνωσης βεβαιώνει ότι τα πιο δημοφιλή αθλήματα είναι τα ne – foot High kick και two – foot High kick και τα περιγράφει ως εξής: «Οι αθλητές πρέπει να κλωτσούν το κρεμαστό αντικείμενο που προσγειώνεται στα πόδια τους όσο πιο ψηλά μπορούν. Πρόκειται για μια πολύ παλιά μέθοδο επικοινωνίας των κατοίκων της Αλάσκας, κυρίως των παράκτιων αλιευτικών κοινοτήτων, πριν από την έλευση των κινητών τηλεφώνων. Την περίοδο του κυνηγού όταν χρειαζόταν ο κυνηγός να επικοινωνήσει με το χωριό του σε περίπτωση ανάγκης, χρησιμοποιώντας διαφορετικούς τύπους κλωτσιών, έστελνε σήματα στους συγχωριανούς του. Με αυτόν τον τρόπο τους ενημέρωνε αν πέτυχε το κυνήγι, αν είχε τραυματιστεί ή αν χρειαζόταν να σπεύσουν εκεί για βοήθεια και άλλοι. Αυτή η μορφή επικοινωνίας τους επέτρεπε να πουν οτιδήποτε ήθελαν».
Η Αμπερ Απλμπι αγωνίζεται σε αθλήματα που απαιτούν δύναμη όπως το Eskimo stick pull. Είναι ένα αγώνισμα ισορροπίας στο οποίο δύο αθλητές που κάθονται, προσπαθούν με ένα λαδωμένο κοντάρι να τραβήξουν τον αντίπαλό τους προς τα πάνω και να τον σηκώσουν. Η ίδια ήταν προπονήτρια στο συγκεκριμένο παιχνίδι αλλά και αθλήτρια αφού δεν υπάρχει ηλικιακή διάκριση. Αυτός είναι ο λόγος που πολλές φορές ένας ενήλικος αθλητής αγωνίζεται εναντίον ενός ανηλίκου. Υπάρχει όμως διάκριση φύλου και οι αθλητές θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον το 12ο έτος της ηλικίας τους. Οπως λέει η Απλμπι: «Πρόκειται για μια παράδοση των ιθαγενών της Αλάσκας. Τα παιδιά μεγαλώνουν μέσα σε αυτό το πρόγραμμα και βλέπουν συχνά τους γονείς τους ή τους παππούδες τους να διαγωνίζονται. Ανυπομονούμε να παρακολουθήσουμε το WEIO επειδή συναντάμε συγγενείς που δεν βλέπουμε συχνά. Είναι σαν μια μεγάλη οικογενειακή επανένωση».