«Για Δυο Σμαράγδια» είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου της Αλέκας Ζωγράφου που κυκλοφόρησε από την Χάρτινη Πόλη. Στο καινούριο της βιβλίο, η Αλέκα Ζωγράφου επιστρέφει στον τόπο καταγωγής της, τον Ορχομενό. Από εκεί, το 1912 αρχίζει να ξετυλίγεται το νήμα της ζωής της κεντρικής της ηρωίδας, της Σμαράγδας. Εκεί επιστρέφει και η εγγονή της, τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, για να συνθέσει τα κομμάτια μιας ιστορίας που έχει πολλά να της πει.
Μεγάλα μυστικά αποκαλύπτονται, συνειδήσεις δοκιμάζονται, αλήθειες βγαίνουν στο φως και περιμένουν να ερμηνευτούν με τον πιο δίκαιο τρόπο. Τρεις γενεές γυναικών. Ένα κουβάρι. Πρέπει άραγε να κοπεί ή αρκεί να φτάσεις στην άκρη του;
Η πλοκή ξεκινάει στον Ορχομενό του 1912. Η Σμαράγδα έρχεται στον κόσμο και από την πρώτη κιόλας μέρα αναμετριέται με τη μοίρα της. Ο αρραβώνας της με τον Πετρή μπλέκει ξαφνικά το κουβάρι. Η αδελφή της, η Λενιώ, αδυνατεί να ξεχωρίσει την προδοσία από το πάθος. Ο Πετρής γίνεται δικός της, όμως όλα έχουν ένα τίμημα. Ο κόμπος μόνο να κοπεί μπορεί…
Η ζωή μοιάζει να έχει κρατημένα βάσανα πολλά για τη Σμαράγδα με τα πράσινα σαν πολύτιμους λίθους μάτια και το διαμάντι στην καρδιά. Την αποκοιμίζει γλυκά με έναν έρωτα, έναν γάμο. Της χαρίζει δώρα πολύτιμα που μοσχοβολούν βιολέτα και μαργαρίτα… Όμως, ο πόλεμος τη βυθίζει και πάλι σε ένα σκοτάδι πυκνό, όμοιο με τον θάνατο.
Η Κατοχή αφήνει τη δυσοσμία της παντού. Η Ματίνα είναι από εκείνους που τολμούν και πολεμούν. Η πρώην πόρνη γίνεται η γυναίκα της Αντίστασης… Αποχωρίζεται το παιδί που έχει μόλις γεννήσει. Στο ζύγι υπερισχύει η ευτυχία του και όχι η αγάπη της.
Στην συνέχεια, η ιστορία πηδάει στην Αθήνα του 1975. Η εγγονή της Σμαράγδας, παίρνοντας το όνομά της, κοινωνεί τη μοίρα της, κληρονομεί τα βάσανα, αλλά και τη δύναμή της. Τα δυο σμαράγδια που έχει για μάτια, όσες φορές άστραψαν από πόνο και μισεμό, άλλες τόσες έλαμψαν από χαρά κι ελπίδα.
Όταν, χρόνια αργότερα, ξεκινά να γράψει το νέο της μυθιστόρημα, τα κομμάτια που λείπουν βρίσκονται καλά φυλαγμένα σε ένα συρτάρι. Και τότε, η αλήθεια ερμηνεύεται με διαφορετικό τρόπο, το μεγάλο μυστικό αποκαλύπτεται και οι συνειδήσεις δοκιμάζονται.
Η Αλέκα Ζωγράφου μιλάει στα «Νέα» για το καινούργιο της βιβλίο, τις ηρωίδες της και τη μεταπολίτευση.
Πώς προέκυψε η ιδέα για το νέο βιβλίο;
Πρώτα ήταν απόφαση και μετά ιδέα. Απόφαση γιατί έπρεπε να ζυγίσω μέσα μου το βάρος της αλήθειας που κουβαλούσα και ιδέα για να ενώσω τα όσα είχαν λάβει χώρο και είχαν αφήσει τα σημάδια τους ανεξίτηλα, με την μυθοπλασία. Όταν έκανα το λογαριασμό, το αποτέλεσμα μου υπέδειξε ότι ήταν τώρα!
Αυτή η επιστροφή στις ρίζες σας για τις ανάγκες της πλοκής του βιβλίου σας, ποια συναισθήματα σας γεννάει;
Ήταν μια γλυκιά επιστροφή, μια όμορφη αναδρομή, θα έλεγα ένα σεργιάνι στον τόπο μου, στο χθες και στο σήμερα. Το ημερολόγιο γύρισε πολλά χρόνια πίσω και οι μνήμες ζωντάνεψαν, οι μύθοι και η παράδοση βρήκε τρόπους για να κάνουν την εμφάνισή τους, ενώ οι μυρωδιές απλώθηκαν παντού. Με όλα αυτά για εφόδια και τους ήρωές μου βαδίσαμε μαζί γράφοντας 514 σελίδες.
Η ιστορία είναι καθαρά φανταστική ή έχει και κάποια αληθινά στοιχεία λόγω του τόπου σας;
Φυσικά και έχει αληθινά στοιχεία! Μικρή τα θεωρούσα ένα κακόγουστο παραμύθι, όμως, δεν ήταν!!! Αλήθεια και φαντασία ενώθηκαν, νοοτροπία και κουλτούρα του τόπου λάξευσαν τα “Δυο Σμαράγδια”.
Γιατί επιλέξατε να βάλετε πρωταγωνίστριες τρεις γενιές γυναικών;
Οι δύο γυναίκες έχουν τα μυστικά, εκείνες δημιουργούν τις προϋποθέσεις και η τρίτη γυναίκα όταν θα κληθεί να συγκεντρώσει τα κομμάτια, θα ανακαλύψει όχι μόνο πόσα και ποια της λείπουν, αλλά ότι στη ζωή – και όχι στη γεωμετρία- τα γεγονότα μπορούν από παράλληλες γραμμές να φτιάξουν γωνίες και δύσβατα περάσματα.
Αυτές οι τρεις γενιές των γυναικών, αντιπροσωπεύουν ίσως και τις αναγνώστριες στις οποίες απευθύνεστε;
Νομίζω ότι αντιπροσωπεύουν όλους μας! Δεν έχει να κάνει με το φύλο το θάρρος, τα ιδανικά, το δίκιο, η δύναμη και κυρίως, η αντοχή. Όχι, αυτά είναι στοιχεία που ακόμα και αν δεν γνωρίζουμε ότι υπάρχουν μέσα μας, φτάνει η στιγμή να ανακαλύψουμε ότι τελικά συμπορευόμασταν μαζί τους.
Η επιλογή της μεταπολίτευσης ως πολιτικό φόντο στην ιστορία, ποιους σκοπούς εξυπηρετεί;
Η μεταπολίτευση με την πολιτική χροιά που έχει αποδοθεί, έχει να κάνει οπωσδήποτε με το χρόνο που εκτυλίσσεται η ιστορία, αλλά και να υπενθυμίσει να γίνει το μέσο για να εκτιμήσουμε την ελευθερία να σεβαστούμε τη δημοκρατία και να αντιληφθούμε ότι κάποτε αυτά που για εμάς σήμερα είναι δεδομένα, για κάποιους άλλους ήταν ζητούμενα, ιδανικά που αντάλλαξαν με κόστος. Δώρα που κληροδότησαν σε εμάς. Να μια καλή αφορμή να θυμόμαστε να κρατάμε ως δώρο πολύτιμο την ελευθερία και ως θησαυρό την δημοκρατία. Είναι εύθραυστες και κάθε είδους ασυδοσία… τις τραυματίζει.
